Hoạt động cải táng, sang cát phần mộ diễn ra nhiều ở vùng đồng bằng, vùng trũng vào thời điểm cuối thu đến trước ngày đông chí của năm (ngày lập đông). Vì với quan niệm, đầu năm là sự sinh sôi nảy nở của vạn vật nên mộ phần được chuyển về nơi mới sẽ là khởi đầu của sự thịnh vượng, hưng vượng, đây cũng là thời điểm các gia đình cầu phúc, hành hương...
Giải thích với PV Chất lượng Việt Nam, thầy Thích Trí Thịnh – Trụ trì chùa Kim Sơn Lạc Hồng (ở Công viên nghĩa trang Lạc Hồng Viên, huyện Kỳ Sơn, tỉnh Hoà Bình) cho biết: Cải táng mộ phần là thể hiện sự hiếu thảo của gia đạo, mong muốn đem lại những gì tốt đẹp nhất cho người quá cố.
“Hoạt động sang cát, cải táng là bốc hót, thay áo mới cho các cụ. Công việc này phải được thực hiện trước khi ánh mặt trời mọc, thường kéo dài từ đêm cho đến khoảng 5 – 6h sáng vì người xưa quan niệm, khi mặt trời chiếu vào, phần cốt sẽ bị sạm và đen; nghĩa là ánh dương chiếu vào phần cốt sẽ không được tốt” - sư thầy nói.
|
Một gia đình đang thực hiện việc cải táng, sang cát tại Công viên nghĩa trang Lạc Hồng Viên (Hoà Bình). |
Cũng theo thầy Thịnh: “Đối với các gia đình chọn phương án hoả táng, phần cốt được đựng sẵn trong hũ kín thì hoạt động di chuyển có thể diễn ra trong ban ngày.
Cho dù quan niệm nào đi chăng nữa, nhưng đối với người Việt Nam, việc xây mộ sang cát, di chuyển âm phần về một nơi sinh sống mới là thể hiện lòng hiếu thảo, hiếu đạo của gia đình. Mong muốn đem lại những gì tốt đẹp nhất dành cho người quá cố”.
Song, đối với phần mộ hoả táng, được đậy trong hũ kín nên hoạt động di chuyển có thể diễn ra trong ban ngày.
Việc quan niệm kiêng xây mộ, cải táng trong tháng nhuận, thầy Thịnh cho rằng, đó chỉ là suy nghĩ tạo nên hành đồng, tuỳ quan niệm từng người mà người ta thực hiện việc cải tháng vào tháng nhuận.
Vì họ quan niệm là tháng dư, tháng được, là được dư nhiều lộc. Trong phong tục tập quán của người Việt tuỳ theo quan niệm vùng miền mà quan niệm, quan điểm về chuyện cải táng vào tháng nhuận cũng khác nhau.
|
Thầy Thích Trí Thịnh - Trụ trì chùa Kim Sơn Lạc Hồng (huyện Kỳ Sơn, Hoà Bình). |
Tuy nhiên, điều quan trọng nhất trong việc cải táng, sang cát là phải xem tuổi của người đứng ra làm (trưởng họ, con trưởng) trong năm có ý định sang cát có phù hợp để thực hiện.
Dựa vào phong thuỷ và các kinh nghiệm dân gian, khi mộ kết là gia đình và dòng họ gặp nhiều may mắn, thuận lợi. Khi biết mộ kết, tốt nhất không nên thực hiện công việc sang cát. Vì sẽ chuyển cát thành hung, biến vượng thành lụi, từ lụi bại kinh tế đến sức khoẻ, mọi điều trong cuộc sống.
Lý giải về hiện tượng mộ kết, thầy Thích Trí Thịnh cho biết, mộ kết là những ngôi mộ sau một thời gian hoặc vừa chôn, đất đùn lên ngày một to khác thường. Đây có thể là do tính chất vật lý của đất.
Có thể đất chỗ đó đất có sự giãn nở khác thường hoặc do sinh vật (như giun, mối) đùn cao lên; hoặc cũng có thể gia chủ chôn cất người thân vào nơi có loại đất "dưỡng thi". Đây là loại đất từng được một số tài liệu nhắc đến, nó có khả năng giữ cho thi hài lâu hơn bình thường.\
Mời quý độc giả xem video về thiền sư Thích Nhất Hạnh (nguồn BBC):
Theo Trần Hoàng/VietQ