Gia đình đại gia Trầm Bê phạm luật, bị "xử" thế nào?

Gần đây, đại gia nức danh Trầm Bê bị dính "nghi án" vi phạm pháp luật khi có ý kiến cho rằng, việc gia đình đại gia Trầm Bê nắm hơn 20% vốn của ngân hàng TMCP Phương Nam (Southern Bank) đã vượt rào.

Trao đổi với Kiến Thức về vấn đề này, luật sư Bùi Quang Hưng, trưởng văn phòng luật sư BQH và cộng sự cho biết: Theo quy định tại Khoản 1 Điều 55 Luật các tổ chức tín dụng năm 2010 (có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2011) về tỷ lệ sở hữu cổ phần, "một cổ đông là cá nhân không được sở hữu vượt quá 5% vốn điều lệ của một tổ chức tín dụng". Khoản 3 Điều 55 cũng quy định "cổ đông và người có liên quan của cổ đông đó không được sở hữu vượt quá 20% vốn điều lệ của một tổ chức tín dụng".

Nếu xét theo các quy định trên thì việc nắm hơn 20% vốn Ngân hàng Southern Bank của gia đình ông Trầm Bê là phạm luật.

Ông Trầm Bê và các con (hàng dưới từ trái sang): Trầm Trọng Ngân, Trầm Thuyết Kiều, Trầm Khải Hòa.

Theo ông Hưng, để giải quyết sự rắc rối trên có hai phương án, một là gia đình Trầm Bê phải bán/chuyển nhượng bớt cổ phần hoặc ngân hàng phải tăng vốn điều lệ, qua đó giảm tỷ lệ nắm giữ của cổ đông tại ngân hàng xuống. Trong phương án thứ nhất, cả ông Trầm Bê và bà Trầm Thuyết Kiều đều không vướng quy định tại Điều 56 của Luật các tổ chức tín dụng năm 2010 nên có thể bán/chuyển nhượng được cổ phần. Còn phương án thứ hai, ngân hàng Southern Bank muốn tăng vốn điều lệ phải được sự cho phép của Ngân hàng Nhà nước và Đại hội đồng cổ đông.

Luật sư Bùi Quang Hưng cũng cho biết thêm, thanh tra Ngân hàng Nhà nước thường xuyên kiểm tra, giám sát các ngân hàng nên ít có chuyện để một gia đình sở hữu quá nhiều cổ phần trong một ngân hàng. Đây có thể xuất phát từ việc sở hữu chéo của các cá nhân trong gia đình hoặc từ việc chuyển nhượng các cổ phần nên mới đội cổ phần của cả gia đình Trầm Bê lên. Việc sở hữu quá nhiều cổ phần của gia đình Trầm Bê không ảnh hưởng tới Southern Bank nhưng lại ảnh hưởng tới tâm lý các cổ đông khác trong ngân hàng này.

Trước đó, cũng trao đổi với Kiến Thức, TS Cao Sỹ Kiêm, nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, cho rằng, gia đình ông Trầm Bê vi phạm pháp luật khi sở hữu quá số vốn quy định trong một ngân hàng.

Theo TS Kiêm, trong trường hợp này, Ngân hàng Nhà nước phải vào cuộc, có kế hoạch rà soát và hướng dẫn điều chỉnh lượng vốn của gia đình Trầm Bê trong Southern Bank cho đúng luật. Cụ thể, ngân hàng phải chỉ định điều chỉnh cổ phần của gia đình Trầm Bê cho các cổ đông khác hoặc các cá nhân trong gia đình ông Trầm Bê phải tự giác bán cổ phần cho các cổ đông khác.

TS Kiêm cho rằng, trong ngành ngân hàng có thể còn nhiều gia đình khác cũng đang nắm giữ cổ phần lớn như gia đình ông Trầm Bê nhưng số lượng là bao nhiêu thì cần phải được Ngân hàng Nhà nước kiểm tra, thanh tra thì mới có thể khẳng định chắc chắn được.

Việc một gia đình nắm giữ lượng vốn lớn tại một ngân hàng, một tổ chức tín dụng, theo TS Kiêm có thể do 3 nguyên nhân sau: Một là, gia đình đó muốn có một vị trí vững chắc cùng khả năng quyết định trong một ngân hàng. Hai là, gia đình đó đang làm theo kiểu cảm tính. Ba là, sự giám sát, quản lý, xử lý của ngân hàng chưa thường xuyên, chưa chính xác và chưa kịp thời.

"Giải pháp duy nhất, thường xuyên phải làm và phải làm được của các cơ quan chức năng đó là phải kiểm tra để phát hiện cổ đông nào nắm giữ số lượng cổ phiếu lớn ở các ngân hàng để có biện pháp kịp thời xử lý và uốn nắn", TS Kiêm cho biết.