Kết quả đường bay vàng: Những bí ẩn chờ giải đáp

Google News

(Kiến Thức) - Tiến sĩ Trần Đình Bá bày tỏ nhiều ý kiến về kết quả kiểm nghiệm đường bay vàng Hà Nội - TP HCM vừa được công bố.

Kiến Thức xin trích đăng những ý kiến này (Tiêu đề bài viết do Kiến Thức đặt):
"Đào vàng” lúc... nửa đêm
Họ đã tổ chức một cuộc “đào vàng” hết sức bí mật, bất ngờ để làm chuyện đã rồi đúng như “kịch bản" dựng sẵn. Đó là vào lúc 19h18 phút tối 3/9, có một người gọi từ máy điện thoại 0963 xxx xxx, xưng tên là Long ở Cục Hàng không Việt Nam (HKVN), báo cho tôi biết tối hôm nay sẽ bay thử nghiệm đường bay Hà Nội - TP HCM . Bộ trưởng Đinh La Thăng chỉ thị cho Cục HKVN mời tôi lên sân bay Tân Sơn Nhất kiểm chứng. Hỏi sao mời muộn thế, vị này nói Cục HK cũng mới chỉ nhận được điện của Bộ trưởng Thăng cách đây 5 phút!
Tôi hỏi: "Anh họ tên gì - chức vụ gì?", vị này trả lời: "Em tên là Long, chỉ truyền đạt thông tin từ lãnh đạo Cục HK mà thôi! Tôi hỏi: "Họ của anh, chức vụ là gì". Nhưng gặng hỏi mãi mà tôi cũng không biết được họ, chức vụ của người nói chuyện, tôi nghi ngờ kẻ gian lừa đảo nên tắt máy không nói nữa.
Khoảng 10 phút sau, có người xưng tên Tuấn số máy 0903 xxx xxx nói rằng, đại diện Cục HK thông báo mời tôi đến chứng kiến việc thử nghiệm. Tôi lặp lại câu hỏi như trước và được trả lời: "Tôi là Đinh Đức Tuấn - Chuyên viên Thanh tra bay cục HKVN, truyền đạt chỉ thị của Cục trưởng mời anh đến dự, chứng kiến bay trên buồng lái giả định SIM".
Tuy nhiên, khi tôi hỏi có mời nhà báo đến chứng kiến và đưa tin không thì ông Tuấn trả lời: "Cái này phải hỏi Cục trưởng Hàng không". Tôi có nhắn, khi nào thử nghiệm hãy báo cho tôi biết, ông Tuấn nhận lời.
 Các phi công bay thử nghiệm đường bay "vàng" từ Hà Nội đi TP HCM qua không phận Lào, Campuchia trên hệ thống buồng lái giả định. Ảnh: Báo Giao thông.
Tôi cứ đinh ninh rằng việc thử nghiệm khoa học cho một dự án lớn mà cả xã hội đang rất quan  này sẽ được tiến hành rất thận trọng, chính xác, khách quan. Vậy mà, như theo một kịch bản dựng sẵn, họ đã bí mật “đào vàng” ngay trong đêm ấy. Ngày hôm sau, họ công bố kết quả là tiết kiệm tới 190 kg dầu nhờ tiết kiệm 85,2 km với 5 phút bay! Cục Hàng không cho công bố trước báo chí rầm rộ và tuyên bố sẽ báo cáo với Bộ trưởng vào ngày hôm sau! Một điều lạ nữa là công bố số liệu trước công chúng không phải là Cục trưởng – người giữ chức vụ cao nhất của ngành hàng không - mà lại là chuyên viên Thanh tra CHK Đinh Đức Tuấn.
Làm như thế khác nào Cục HKVN coi cuộc thực nghiệm khoa học như một cuộc chơi GAME không hơn không kém. Một cuộc thử nghiệm tầm quốc gia, liên quan đến sự đột phá để "cởi trói" cho ngành hàng không thoát lỗ lại quyết định kết luận bằng một cuộc thử nghiệm lúc nửa đêm, khi mọi người đã yên giấc ngủ say, khiến nảy sinh hàng loạt câu hỏi: Buồng lái SIM có rõ xuất xứ không, ai kiểm định dán tem đăng kiểm cho phép sử dụng? Các kẹp chì khóa mức chỉnh nấc cấp độ có được kiểm tra? Phần mềm SIM do ai soạn thảo và độ tin cậy của nó có được phê chuẩn theo tiêu chuẩn đo lường không?
Và báo giới hẳn cũng có thắc mắc: Thử nghiệm khoa học quan trọng thế, lại làm trong nước thì tại sao phải làm bí mật lúc nửa đêm? Vì sao không thông cáo báo chí rộng rãi để nhà báo tác nghiệp chứng kiến?...
Thông số xét nghiệm máu sai lệch có thể gây thảm họa chết người; xét nghiệm sức bền vật liệu cẩu thả không tuân thủ quy trình có thể làm sập công trình, chìm tàu bè. Còn thông số kinh tế nếu sai có thể làm sập đổ một dự án, gây thiệt hại nặng nề cho nền kinh tế mà Nhà nước phải gánh.
Xin đừng coi thường công luận!
Công luận vừa chứng kiến Vietnam Airlines nộp đơn lên Chính phủ xin trợ cấp trước giờ IPO làm cho nhiều chuyên gia kinh tế và nhiều doanh nghiệp bất ngờ. Vì trước đó, tại Hội nghị tổng kết 5 năm “Tối ưu hóa đường hàng không năm 2008-2012”, Cục HKVN đã lạc quan công bố thành tích lớn: Riêng Vietnam Airlines được hưởng lợi trọn vẹn tới 3.000 tỷ đồng nhờ nắn chỉnh đường bay, giảm giờ bay trên những đường bay tối ưu do Cục HKVN lập ra. Lãnh đạo VNA cũng đồng thanh ngợi ca thành tích này. Vậy họ đã làm lợi 3.000 tỷ nắn chỉnh đường bay như thế nào, 3.000 tỷ đó đang nằm ở đâu mà nay lại xin trợ cấp? Câu hỏi đó vẫn chưa có lời giải đáp thỏa đáng.
Việt Nam đã có Luật kế toán, Luật thống kê, Luật đo lường và những Pháp lệnh liên quan 3 bộ luật này, đề cao vai trò trung thực của các số liệu có ảnh hưởng đến nền kinh tế quốc dân, sức khỏe, đời sống dân sinh, chất lượng công trình và hoạt động minh bạch của doanh nghiệp. Vậy liệu có phải Cục HK và VNA đang làm “ảo thuật gia" trước công luận? Câu hỏi này cũng đang chờ lời giải.
Ts Trần Đình Bá