 |
| Ảnh minh họa. |
Rong kinh có nhiều nguyên nhân. Theo y học cổ truyền, kinh phần nhiều do nội thương ăn uống thất thường, lo nghĩ quá độ, ngoại thương do nhiễm phong hàn, thấp, hoặc sang thương, viêm nhiễm... Bên cạnh khám trị nguyên nhân, có thể áp dụng một số bài thuốc Nam chữa rong kinh hiệu quả theo thể chứng thường gặp sau đây.
Thể tỳ khí hư: Biểu hiện ăn kém, mệt mỏi thường bị rong kinh... Phép trị: Bổ khí kiện tỳ cầm huyết. Tùy theo dược liệu sẵn có thể lựa chọn bài sau: Bài 1 gồm củ sen 100g, hạt sen 30g, kinh giới 40g tươi sắc uống 3 lần ngày một thang. Bài 2 gồm gương sen, nghệ khô liều bằng nhau sao vàng tán nhỏ cho vào lọ uống ngày 3 lần mỗi lần 12g. Bài 3 gồm ngải cứu 100g, gan heo 40g, nấu ăn cả cái lẫn nước.
Thể huyết nhiệt: Người thường nóng nhiệt, mặt đỏ lưỡi đỏ miệng khô khát rong kinh. Phép trị: Thanh nhiệt, cầm huyết. Có thể chọn bài sau: Bài 1 gồm cỏ mực, hoa hòe, lá sen mỗi vị 12g sắc uống ngày một thang. Bài 2 gồm đậu đen 50g, ngó sen 40g, nấm mèo 20g nấu ăn cả cái lẫn nước. Bài 3 gồm tâm sen 12g, rễ chanh 20g, thảo quyết minh 12g, hoa hòe 12g, sắc uống. Bài 4 gôm rau dền cơm 100g, trắc bá diệp 50g sắc uống ngày 1 thang. Bài 5 gồm bồ hoàng (hoa cỏ nến) 20g, liên phòng 30g sắc uống ngày 1 thang. Bài 6 gồm tâm sen 10g, lá tre 20g, đậu đỏ 40g, trắc bá diệp 20g sắc uống ngày một thang.
Thể huyết ứ: Người tiền sử hay bị viêm nhiễm, hoặc chấn thương mà rong kinh. Phép trị: Hoạt huyết, hành ứ, chỉ huyết. Có thể chọn dùng bài sau: Bài 1 gồm kinh giới 50g, rau má 40g, mã đề 20g tươi giã tươi vắt nước uống hoặc sắc uống. Bài 2 gồm lá huyết dụ, rễ cỏ tranh, nghệ mỗi vị 20g, xơ mướp 20g sao vàng sắc uống ngày một thang. Bài 3 gồm bách thảo sương (bồ hóng nấu bằng rơm rạ) 15g, bồ hoàng (hoa cỏ nến) 20g sắc uống ngày vài lần. Bài 4 gồm lá sen sao vàng 20g, nga truật 12g, cỏ cú 16g, hoàng bá nam 12g sao đen, sắc uống ngày một thang. Bài 5 gồm ích mẫu, uất kim, hương phụ, ngải cứu mỗi vị 20g sắc uống ngày một thang. Bài 6 gồm tam thất, hương phụ, gừng sao đen liều bằng nhau tán nhỏ, dùng mỗi lần 12g ngày 3 lần uống với nước ấm.
Lương y Minh Phúc (nguyên Phó Chủ tịch Hội Đông y TP Vũng Tàu)