Đặt stent ung thư thực quản giai đoạn cuối

Google News

Đặt ống thông giúp bệnh nhân ung thư thực quản giai đoạn cuối đỡ đau và ăn uống tốt hơn.

- Bệnh nhân ung thư thực quản (UTTQ) giai đoạn cuối thường chết do suy kiệt vì khối u quá to chèn ép, không ăn uống được. Đặt ống thông giúp bệnh nhân đỡ đau và ăn uống tốt hơn.
 
Đặt stent cho bệnh nhân UTTQ giai đoạn cuối.
Đặt stent cho bệnh nhân UTTQ giai đoạn cuối.

UTTQ là bệnh phổ biến, đứng hàng thứ 9 trong số các bệnh ung thư, đứng hàng thứ 3 trong các ung thư đường tiêu hóa, sau ung thư dạ dày và đại trực tràng.
 
Đa phần bệnh nhân được chẩn đoán muộn (chẩn đoán sớm chiếm tỷ lệ 10%) nên thời gian sống trung bình ngắn (khoảng 18 tháng) và tỷ lệ sống sau 5 năm chỉ khoảng 7%. Do vậy, phát hiện sớm đóng vai trò quan trọng trong cải thiện bệnh và phẫu thuật là biện pháp chính điều trị bệnh này.

Tuy nhiên, có nhiều bệnh nhân UTTQ không thể phẫu thuật được do khối u quá to hoặc đã di căn sang cơ quan khác và không có chỉ định phẫu thuật. Lúc này, 100% nuốt nghẹn khi ăn chất đặc, 81,2% nuốt nghẹn cả chất lỏng, sụt cân nhanh chiếm 87,5%.
 
Với thể trạng gầy yếu, nguy cơ tử vong rất cao nếu không giải quyết vấn đề về dinh dưỡng. Thậm chí, người bệnh có thể chết do dinh dưỡng kém trước khi chết vì ung thư. Đặc biệt, đối với bệnh nhân ở giai đoạn cuối, khi khối u xâm lấn gần hết hoặc toàn bộ thực quản, bệnh nhân không thể ăn uống được, dù chỉ một ngụm nước.

Vì thế, để "cứu" bệnh nhân phải tìm mọi cách để nâng đỡ dinh dưỡng cho người bệnh. Trước đây, bệnh nhân được mở nội khí quản, đưa ống xông từ cổ họng vào dạ dày để đưa thức ăn thẳng vào, gây đau đớn và nhiều biến chứng tai hại. Do đó, đặt ống thông làm nòng (đặt stent) qua khối u sẽ giúp bệnh nhân sống dễ chịu hơn, ăn uống được qua đường miệng, nâng cao chất lượng cuộc sống cuối đời.

Để thực hiện, bệnh nhân được chụp cắt lớp vi tính lồng ngực để đánh giá vị trí hình dạng, chiều dài và mức độ xâm lấn khối u ra xung quanh. Chụp tim phổi để đánh giá tổn thương di căn. Khi thực hiện, bệnh nhân được gây mê, nội soi dạ dày thực quản trước khi đặt để đánh giá về đặc điểm khối u: Vị trí, kích thước, màu sắc...
 
Khi đặt, đưa stent vào vị trí khối u cần đặt và điều chỉnh vị trí stent trên màn hình X-quang tăng sáng rồi mở stent và điều chỉnh cho đúng vị trí khối u. Thời gian thực hiện khoảng 30 phút, sau 24 giờ bệnh nhân có thể ăn - uống theo đường tự nhiên bình thường và xuất viện về nhà. Sau đặt stent bệnh nhân vẫn có thể truyền hóa chất hoặc tia xạ như bình thường.

Kết quả thực hiện trên 16 bệnh nhân cho thấy, 100% đặt thành công. Sau 1 tháng 100% số bệnh nhân có stent thực quản vẫn ăn uống tốt, tránh biến chứng do suy dinh dưỡng do UTTQ.
 
TS Vũ Văn Khiên (Chủ nhiệm Khoa A3, Bệnh viện T.Ư Quân đội 108)