Thực hiện sự chỉ đạo của Bộ Y tế về việc tiêm lại vắc xin Quinvaxem trên toàn quốc sau 5 tháng tạm dừng, thời gian qua nhiều địa phương trên cả nước đã tiến hành sử dụng lại loại vắc xin này.
Tuy nhiên trong quá trình tiêm chủng đã có gần 100 trường hợp phản ứng sau tiêm với nhiều mức độ khác nhau. Điển hình nhất là việc hàng loạt trẻ nhập viện ở huyện Cái Lậy (Tiền Giang) hay vụ trẻ tử vong sau tiêm vắc xin tại Hướng Hoá (Quảng Trị), gần đây nhất là trường hợp một trẻ ở Phú Xuyên (Hà Nội) cũng phải nhập viện trong tình trạng nguy kịch sau tiêm.
Tuy nguyên, nhân trường hợp trẻ tử vong ở Quảng Trị và nhập viện trong tình trạng nguy kịch ở Phú Xuyên, sau tiêm vắc xin Quinvaxem, đã xác định là do bệnh lý. Vì vậy, các bậc phụ huynh không cần lo về độ an toàn của loại vắc xin này.
 |
Tiêm vắc xin cho tre (ảnh minh hoạ)
|
Để có cái nhìn khách quan nhất, Cục trường Cục Y tế dự phòng PGS. TS. Trần Đắc Phu đã có cuộc trao đổi với báo chí về vấn đề này. Dưới đây là nội dung cuộc trao đồi:
Xin ông cho biết Bộ Y tế đã có những biện pháp gì để đảm bảo an toàn tiêm chủng?
PGS. TS. Trần Đắc Phu: Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân về việc cho phép Bộ Y tế tiếp tục sử dụng vắc xin Quinvaxem trong Tiêm chủng mở rộng và nâng cao chất lượng công tác tiêm chủng.
Bộ Y tế đã tiến hành triển khai một cách quyết liệt, đưa ra nhiều giải pháp nhằm xiết chặt công tác đảm bảo an toàn tiêm chủng, tránh những sai sót có thể xảy ra trong thực hành tiêm chủng như tiến hành thanh tra, kiểm tra toàn diện các cơ sở tiêm chủng trên toàn quốc; tập huấn cho cán bộ tiêm chủng; quy định số trẻ tiêm chủng không quá 50 trẻ/buổi tại mỗi điểm tiêm; thực hiện nghiêm túc việc khám sàng lọc trước tiêm, tư vấn theo dõi sau tiêm; truyền thông về an toàn tiêm chủng, các điểm tiêm chủng tại các bệnh viện phải có tủ bảo quản vắc xin riêng cũng như bàn tiêm riêng... chỉ điểm tiêm chủng nào đạt được quy định của Bộ Y tế mới được phép tiến hành tiêm.
Sau hơn 2 tháng triển khai mạnh mẽ Kế hoạch tăng cường công tác an toàn tiêm chủng, các địa phương trên cả nước đã thanh tra, kiểm tra 11.714 điểm tiêm chủng (đạt 83%) trong đó 8.336 điểm đủ điều kiện tiêm chủng (đạt 90%). Bộ Y tế chỉ đạo các địa phương tiếp tục đi kiểm tra đồng thời các đoàn của các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur cũng đang tiến hành đi các địa phương để kiểm tra và hướng dẫn các địa phương triển khai tốt các hoạt động đảm bảo an toàn tiêm chủng.
Ông có thể cho biết tình hình triển khai tiêm vắc xin Quinvaxem trên cả nước hiện nay, cũng như các phản ứng sau tiêm ghi nhận được?
PGS. TS. Trần Đắc Phu: Trong thời gian từ cuối tháng 10 đến đầu tháng 11, theo báo cáo của Sở Y tế các tỉnh, thành phố đã có 36 tỉnh, thành phố triển khai tiêm lại vắc xin Quinvaxem tại 4 khu vực (miền Bắc: 15 tỉnh, thành phố, miền Trung: 5 tỉnh, thành phố, khu vực Tây Nguyên: 4 tỉnh, miền Nam: 12 tỉnh, thành phố) và đã tiêm khoảng 300.000 liều vắc xin. Do tính chất quan trọng của việc tiêm vắc xin đợt này nên Bộ Y tế đã chỉ đạo rất chặt chẽ quá trình tiến hành tiêm chủng của các địa phương nhằm đảm bảo tốt nhất cho sự an toàn đối với các cháu.
 |
Trẻ phản ứng sau tiêm vắc xin Quinvaxem chỉ là những phản ứng thông thường
|
Qua giám sát của ngành y tế các tỉnh cũng như các viện Vệ sinh dịch tễ cho thấy trong quá trình tiêm chủng có một số trường hợp có phản ứng sau tiêm song các phản ứng sau tiêm được ghi nhận chủ yếu là quấy khóc, sưng tại chỗ tiêm, sốt, rất ít một vài trường hợp có biểu hiện tím tái, co giật nhưng không nặng, đều đã được theo dõi, chăm sóc và xử trí kịp thời tại cơ sở y tế, hiện các trẻ đều ổn định và ra viện.
Bộ Y tế nhận định đây là những phản ứng thông thường sau tiêm vắc xin Quinvaxem, các phản ứng này đều nằm trong giới hạn thống kê của Tổ chức Y tế thế giới. Riêng có 01 trường hợp trẻ tử vong 05 ngày sau tiêm tại huyện Hướng Hóa, Quảng Trị đã được điều tra, đánh giá và xác định là tử vong do viêm phổi nặng, không liên quan đến tiêm chủng.
Để đảm bảo công tác tiêm chủng an toàn cho trẻ em, cũng như tạo niềm tin cho cộng đồng, sắp tới ngành Y tế sẽ có những hoạt động gì trong thời gian tới?
PGS. TS. Trần Đắc Phu: Trong thời gian tới, Bộ Y tế sẽ tiếp tục thực hiện các hoạt động sau:
- Chỉ đạo các địa phương tiếp tục rà soát toàn bộ các điểm tiêm chủng trên địa bàn, khắc phục những tồn tại, chỉ những điểm tiêm chủng đủ điều kiện mới được phép tiến hành tiêm chủng. Các cơ sở chưa đạt điều kiện phải hoàn thiện đủ các điều kiện mới tiến hành tiêm chủng.
- Tăng cường giám sát hỗ trợ các điểm tiêm chủng, các đoàn của các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur tiếp tục tiến hành đi các địa phương để kiểm tra và hướng dẫn các địa phương triển khai tốt các hoạt động đảm bảo an toàn tiêm chủng.
- Chỉ đạo tổ chức tập huấn về khám sàng lọc và hỗ trợ các điểm tiêm chủng trong việc khám sàng lọc trước khi tiêm chủng. Hướng dẫn các bà mẹ theo dõi chăm sóc trẻ sau tiêm.
- Theo dõi, giám sát chặt chẽ và xử trí kịp thời các trường hợp phản ứng sau tiêm để đảm bảo trẻ em được tiêm chủng an toàn.
- Trong quá trình tiến hành tiêm chủng cần báo cáo kịp thời về Cục Y tế dự phòng những vấn đề cần giải quyết và Bộ Y tế cũng sẽ rút kinh nghiệm để chỉ đạo công tác tiêm chủng ngày một tốt hơn.
Hiện cả nước có khoảng 17.000 điểm tiêm chủng (bao gồm cả điểm tiêm chủng cố định và điểm tiêm chủng lưu động), mỗi tháng có khoảng 400.000 trẻ được tiêm chủng. Lợi ích của tiêm chủng là rất lớn, chương trình tiêm chủng mở rộng đã triển khai hơn 25 năm qua, đạt được những thành tựu quan trọng, làm giảm đáng kể tỷ lệ mắc và tử vong do các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở trẻ em. Để làm tốt công tác này, Tôi nhận thấy sự quan tâm chỉ đạo, kiểm tra, giám sát, đầu tư của Chính quyền các cấp là rất quan trọng. Chúng tôi cũng mong rằng các bà mẹ tiếp tục đưa con em mình đi tiêm chủng một cách đầy đủ và đúng lịch, tạo điều kiện giúp đỡ cho cán bộ và ngành y tế hoàn thành nhiệm vụ, đồng thời cũng có thể giám sát, góp ý để cán bộ y tế thực hiện ngày một tốt hơn.
Lê Phương