Được phát triển vào cuối những năm 1960, mẫu thử đầu tiên của
súng cối tự hành 2S4 Tyulpan (hoa tulip) hoàn thành vào năm 1969, và được chấp nhận để phục vụ trong biên chế Quân đội Liên Xô từ năm 1971. Đã có khoảng 400 súng cối tự hành 2S4 Tyulpan được chế tạo, khá nhiều trong số này tham chiến tại Afghanistan và Chechnya. Ngoài quân đội Nga, 2S4 Tyulpan còn phục vụ trong biên chế Quân đội
Syria và Tiệp Khắc trước đây.
Súng cối tự hành 2S4 Tyulpan dài 6,45m, rộng 3,25m, cao 3,2m và nặng 27,5 tấn. Hệ thống cối đặt trên khung gầm xe bánh xích cùng loại dùng cho hệ thống tên lửa phòng không tầm trung tự hành Krug (NATO định danh là SA-4 Ganef).
 |
Hệ thống cối tự hành 2S4 trong trạng thái chiến đấu.
|
Trên xe được trang bị một khẩu súng cối cỡ 240mm, được phát triển từ loại cối xe kéo hạng nặng M-240. Do đó, 2S4 có thể bắn tất cả các loại đạn được chế tạo cho M-240, bao gồm đạn nổ mạnh (HE), đạn xuyên giáp và đạn hóa học. Một quả đạn HE tiêu chuẩn của 2S4 Tyulpan nặng đến 130kg và có thể được bắn đi xa tối đa 9,6km. Đối với các loại đạn có trợ lực động cơ rocket, tầm bắn sẽ tăng lên đến 19km. Theo một số nguồn tin, 2S4 Tyulpan có thể bắn đạn dẫn đường laser, và cả đạn hạt nhân chiến thuật.
Mỗi hệ thống 2S4 Tyulpan có thể mang theo 40 đạn thông thường hoặc 20 đạn tăng tầm, đặt trong hai băng đạn kiểu trống. Do đạn có kích thước và trọng lượng lớn, nên dù được nạp đạn tự động, tốc độ bắn tối đa chỉ đạt 1 phát/phút. Ngoài khẩu cối cỡ lớn, kíp xe có thể tự vệ bằng đại liên 7,62mm, với cơ số đạn 1.500 viên.
 |
Những viên đạn cối "khủng" của 2S4.
|
Về phòng thủ, giáp của xe tương đối mỏng, chỉ chống được súng bộ binh và mảnh pháo bắn diện tích. Về động lực, xe được lắp một động cơ diesel V-59 công suất 520 mã lực, đặt ở phía trước xe, cho phép đạt vận tốc tối đa 62km/h, tầm hoạt động đạt 500km. Xe có khả năng việt dã khá tốt, có thể vượt vách đứng 0,7m, vượt hào 3m và lội nước sâu 1m.
Lương Minh