Bình Giang: Nhiều dự án bị chia nhỏ để lách luật

Thanh tra tỉnh Hải Dương mới đây ban hành kết luận thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật và chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao đối với UBND huyện Bình Giang và các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Bình Giang (thời kỳ thanh tra 2 năm 2020-2021).

Trong đó, Thanh tra tỉnh Hải Dương đã chỉ ra nhiều sai phạm về công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản đối với các dự án, công trình đã được nghiệm thu, quyết toán và triển khai thực hiện trong năm 2020 và năm 2021 đối với UBND huyện Bình Giang và UBND các xã, thị trấn.

Theo đó, qua thanh tra cho thấy, một số dự án được chia nhỏ để mỗi dự án không vượt quá 15 tỷ đồng nhằm mục đích không lập báo cáo nghiên cứu khả thi theo quy định của Luật Xây dựng 2014. Việc này dẫn đến làm tăng các chi phí đầu tư của dự án như: Chi phí thiết kế, 29 chi phí thẩm tra, chi phí tư vấn đấu thầu, chi phí thẩm tra phê duyệt quyết toán…Theo quy định, nếu dự án có chi phí xây dựng, thiết bị càng nhỏ thì định mức hệ số tỷ lệ các chi phí tư vấn đầu tư xây dựng càng lớn…

Cụ thể, một số công trình bị chia nhỏ như: Hạ tầng kỹ thuật điểm dân cư mới vị trí 1 thôn Gòi, xã Bình Xuyên được chia thành 4 gói thầu; Hạ tầng kỹ thuật điểm dân cư mới vị trí 1 thôn Gòi, xã Bình Xuyên được chia thành 3 gói thầu; Hạ tầng kỹ thuật điểm dân cư trạm bơm thôn Bằng Giã chia thành 3 gói thầu.

Kết luận cũng chỉ ra, chủ đầu tư chưa xác định được cụ thể khả năng cân đối nguồn vốn đầu tư công huy động và các nguồn vốn khác để thực hiện dự án là chưa đảm bảo quy định tại Điều 55 Luật Đầu tư công, Khoản 4 Điều 51 Luật Xây dựng năm 2014; dự kiến quy mô đầu tư, tổng mức đầu tư, tổng dự toán còn chưa sát với nhu cầu thực tế, khả năng bố trí nguồn vốn, thanh toán vốn đầu tư, một số công trình trong giai đoạn 2020, 2021 còn nợ đọng trong xây dựng cơ bản.

Như công trình: Nâng cấp, cải tạo các tuyến đường thôn Đa Loan, xã Nhân Quyền; Nâng cấp, cải tạo đường xã Nhân Quyền: Đoạn từ đường gom QL5B vào ngã tư thôn Bùi Xá - Hạng mục: Nền, mặt đường, thoát nước; Nhà bếp và nhà vệ sinh điểm trung tâm trường mầm non Long Xuyên; Cải tạo, nâng cấp các tuyến đường giao thông Khu 5 - Thị trấn Kẻ Sặt, huyện Bình Giang;Cải tạo, nâng cấp đường huyện Vĩnh Hưng, Hùng Thắng, Long Xuyên - Đoạn từ Km7+900 - Km10+050; Hạ tầng kỹ thuật điểm dân cư mới vị trí 2 thôn Gòi, xã Bình Xuyên - Hạng mục: San nền; Hạ tầng kỹ thuật điểm dân cư mới vị trí 2 thôn Gòi, xã Bình Xuyên - Hạng mục: Giao thông + thoát nước + cấp nước + cấp điện - vị trí 1…

Chưa thực hiện lập, thẩm định, phê duyệt dự toán chi phí cho một số công việc như: Chi phí khảo sát, lập Báo cáo kinh tế - kỹ thuật...(đối với 26 hạng mục, công trình thanh tra) thực hiện ở giai đoạn chuẩn bị đầu tư, chuẩn bị dự án để lập Báo cáo kinh tế - kỹ thuật là chưa đảm bảo quy định.

Theo kết luận thanh tra, trong công tác quản lý chất lượng thi công xây dựng công trình, hồ sơ quản lý chất lượng một số hạng mục, công trình chưa đầy đủ. Chủ đầu tư chưa tổ chức kiểm tra điều kiện khởi công theo quy định; không thực hiện thông báo khởi công theo quy định; Chủ đầu tư chưa tổ chức kiểm tra điều kiện khởi công theo quy định.

Nhà thầu thi công chưa trình Chủ đầu tư chấp thuận Kế hoạch tổ chức thí nghiệm và biện pháp kiểm tra, kiểm soát chất lượng vật liệu, sản phẩm, cấu kiện, thiết bị được sử dụng cho công trình; thiết kế biện pháp thi công như: Hạ tầng kỹ thuật điểm dân cư mới vị trí 2 thôn Gỏi, xã Bình Xuyên - Hạng mục: san nền; Hạ tầng kỹ thuật điểm dân cư mới vị trí 2 thôn Gòi, xã Bình Xuyên - Hạng mục: Giao thông + thoát nước + cấp nước + cấp điện - vị trí 1; Nhà bếp và nhà vệ sinh điểm trung tâm Trường mầm non Long Xuyên; Cải tạo, nâng cấp các tuyến đường giao thông khu 5 huyện Bình Giang...

Kế hoạch kiểm tra, nghiệm thu công việc xây dựng, nghiệm thu giai đoạn thi công xây dựng, nghiệm thu hoàn thành công trình chưa đảm bảo quy định về quản lý chất lượng và bảo trì công trình xây dựng.

Nhật ký thi công ghi sơ sài, chưa đầy đủ các nội dung như: nhiệt độ, số lượng nhân công, thiết bị huy động thực hiện thi công, các thông tin liên quan khác; tình hình nghiệm thu công việc xây dựng hàng ngày như hạng mục Nhà bếp và nhà vệ sinh điểm trung tâm Trường mầm non Long Xuyên; Cải tạo, nâng cấp các tuyến đường giao thông Khu 5 huyện Bình Giang: Cải tạo, nâng cấp đường huyên đường huyện Vĩnh Hưng, Hùng Thắng, Long Xuyên - Đoạn từ Km7+900 - Km10+050; Hạ tầng kỹ thuật điểm dân cư mới vị trí 2 thôn Gòi, xã Bình Xuyên - Hạng mục: San nền; Hạ tầng kỹ thuật điểm dân cư mới vị trí 2 thôn Gòi, xã Bình Xuyên - Hạng mục: Giao thông + thoát nước + cấp nước + cấp điện - vị trí 1; Hạ tầng kỹ thuật điểm dân cư mới trạm bơm thôn Bá Đoạt, xã Long Xuyên; Hạ tầng kỹ thuật điểm dân cư mới thôn Bằng Giã (giai đoạn 2 - vị trí 1)...

Chủ đầu tư không thực hiện việc lập, thẩm định, phê duyệt dự toán chi phí kiểm tra công tác nghiệm thu công trình xây dựng thực hiện theo quy định. Nghiệm thu bàn giao đưa công trình vào sử dụng không đúng quy định tại khoản 4 Điều 31 Nghị định 46/2015/NĐ- CP ngày 12/5/2015 và khoản 3 Điều 23 Nghị định 06/2021/NĐ-CP ngày 26/01/2021 của Chính phủ về quản lý chất lượng và bảo trì công trình xây dựng.

Một số hạng mục, công trình chưa được phòng Kinh tế - Hạ tầng kiểm tra công tác nghiệm thu và ra văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu theo quy định về quản lý chất lượng và bảo trì công trình xây dựng như: Nhà bếp và nhà vệ sinh điểm trung tâm Trường mầm non Long Xuyên; Cải tạo, nâng cấp các tuyến đường giao thông khu 5 huyện Bình Giang, Cải tạo, nâng cấp đường huyện Vĩnh Hưng, Hùng Thắng, Long Xuyên - Đoạn từ Km7+900 - Km10+050; Hạ tầng kỹ thuật điểm dân cư mới vị trí 2 thôn Gòi, xã Bình Xuyên - Hạng mục: San nền; Hạ tầng kỹ thuật điểm dân cư mới vị trí 2 thôn Gòi, xã Bình Xuyên - Hạng mục: Giao thông + thoát nước + cấp nước + cấp điện - vị trí 1.

Ngoài ra, hồ sơ quyết toán A-B của các hạng mục, công trình tiến hành thanh tra lập quyết toán tăng với số tiền 1.286.847.224 đồng. Cụ thể: Chủ đầu tư và các đơn vị tham gia thi công nghiệm thu khối lượng hoàn thành chưa đúng với hồ sơ thiết kế dẫn đến khối lượng nghiệm thu tăng: 641.728.861 đồng; Chủ đầu tư và các đơn vị tham gia thi công chưa giảm trừ VAT khi xác định chi phí tư vấn quản lý dự án theo định mức; Chưa giảm trừ chi phí giám sát, đánh giá đầu tư đã được tính trong định mức chi phí quản lý dự án nhưng không thực hiện với số tiền 645.118.363 đồng…

Thanh tra tỉnh Hải Dương cũng chỉ ra một số hạn chế, thiếu sót trong công tác quản lý dự án và giám sát thi công. Cụ thể, về công tác quản lý dự án, chủ đầu tư và đơn vị tư vấn quản lý dự án thực hiện việc quản lý khối lượng xây lắp, chi phí đầu tư xây dựng công trình; chưa phát hiện kịp thời những sai sót trong quá trình thực hiện; không thực hiện nội dung nhiệm vụ giám sát và đánh giá đầu tư theo khoản 1 Điều 72 Luật Đầu tư công năm 2019 và khoản 1 Điều 8 Luật Xây dựng 2014, khi thực hiện quyết toán công trình chưa giảm trừ chi phí giám sátvà đánh giá đầu tư được tính bằng 20% chi phí quản lý dự án theo quy định tại Quyết định số 79/QĐ-BXD ngày 15/02/2017 của Bộ Xây dựng công bố định mức chi phí quản lý dự án và tư vấn đầu tư xây dựng…

Công tác giám sát thi công, thực hiện việc giám sát chất lượng công trình xây dựng còn chưa chặt chẽ, nhiều công trình không có văn bản thể hiện việc kiểm tra các điều kiện khởi công xây dựng công trình; ký xác nhận nghiệm thu một số khối lượng công việc xây dựng chưa đảm bảo theo hồ sơ thiết kế, hồ sơ hoàn công đã lập.

Một số công trình còn nghiệm thu khối lượng hoàn thành công tác vận chuyển đổ bùn, đất hữu cơ, vật liệu thải nhưng chưa có văn bản thể hiện công tác nghiệm thu vị trí bãi thải, cự ly vận chuyển đổ vật liệu thải.

Nghiệm thu công trình xây dựng bàn giao đưa vào sử dụng một số công trình khi chưa được cơ quan có thẩm quyền kiểm tra công tác nghiệm thu và ra văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu của chủ đầu tư là chưa đảm bảo quy định.

Cùng với đó, kết quả thẩm, tra quyết toán vốn đầu tư chưa giảm trừ giá trị VAT khi xác định chi phí tư vấn quản lý dự án theo định mức và chưa giảm trừ chi phí giám sát, đánh giá đầu tư đã được tính trong định mức chi phí quản lý dự án, nhưng không thực hiện, dẫn đến quyết toán tăng số tiền 239.039.182 đồng.

Trong quá trình thẩm tra hồ sơ không phát hiện được những sai sót trong quá trình lập báo cáo kinh tế kỹ thuật, thẩm tra dự toán, thẩm định, lựa chọn nhà thầu, giám sát thi công và quản lý dự án dẫn đến quyết toán giá trị xây lắp của công trình chưa chính xác. Tổng số tiền quyết toán tăng 188.544.627 đồng...

Thực hiện quyết toán hợp đồng thi công xây dựng của một số công trình khi chưa có văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu của cơ quan chuyên môn về xây dựng là không đúng quy định...

Trước những sai phạm nêu trên, Thanh tra tỉnh Hải Dương kiến nghị UBND huyện Bình Giang tổ chức họp kiểm điểm làm rõ trách nhiệm, có hình thức xử lý phù hợp theo thẩm quyền đối với tập thể, cá nhân có liên quan đến nội dung thanh tra còn có những hạn chế, thiếu sót. Chỉ đạo UBND các xã khắc phục những hạn chế, thiếu sót đã nêu ở kết luận thanh tra, tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm có hình thức xử lý phù hợp đối với những tập thể, cá nhân...