Cử tri bức xúc việc “cả họ làm quan” vẫn đúng quy trình

Sáng 28/10, Tổng Thanh tra Chính phủ báo cáo về công tác phòng chống tham nhũng (PCTN) năm 2016 trước Quốc hội. Báo cáo thẩm tra do Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga trình bày trước Quốc hội ngay sau đó nêu rõ, hành vi tham nhũng được phát hiện và xử lý chủ yếu là các vụ án nhỏ, ở cấp xã hoặc những vụ tham nhũng đặc biệt nghiêm trọng được dư luận xã hội quan tâm.

Ở cấp tỉnh, huyện, các bộ, ngành, nhìn chung việc phát hiện và xử lý tham nhũng rất ít, trái ngược với phản ánh của dư luận.

Ủy ban Tư pháp cho rằng báo cáo của Chính phủ đã nêu lên nhiều tồn tại, hạn chế trong công tác PCTN nhưng "chưa chỉ rõ địa chỉ của tồn tại, hạn chế đó và trách nhiệm cá nhân của người có thẩm quyền".

“Quyết tâm chống tham nhũng chỉ nằm trên văn bản, còn hành động trên thực tế lại chưa tương xứng. Đáng lưu ý, có một số cán bộ còn bao che, tiếp tay, 'bảo kê' cho vi phạm”, bà Nga nói.

Báo cáo cho hay, có ý kiến cho rằng, khoản 3 Điều 37 Luật PCTN hiện hành mới chỉ quy định "Người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu không được bố trí vợ hoặc chồng, bố, mẹ, con, anh, chị, em ruột của mình giữ chức vụ quản lý về nhân sự, kế toán - tài vụ, thủ quỹ, thủ kho trong cơ quan, tổ chức, đơn vị hoặc giao dịch mua bán vật tư, hàng hóa, ký kết hợp đồng cho cơ quan, tổ chức, đơn vị đó". Tuy nhiên, luật lại chưa quy định về việc cấm người đứng đầu bổ nhiệm người thân thích vào vị trí lãnh đạo trong cơ quan, tổ chức, đơn vị do mình quản lý.

"Cử tri bức xúc phản ánh tại một số địa phương có hiện tượng 'cả họ làm quan' nhưng vẫn đúng quy trình", Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp nêu trước Quốc hội.

Liên quan đến vấn đề này, một số cử tri đề nghị Nhà nước cũng cần tổ chức nghiên cứu, tham khảo, tiếp thu những điểm tiến bộ của Luật về hồi tỵ đã từng được một số triều đại trong lịch sử Việt Nam áp dụng có hiệu quả.

Theo đó, luật này được đặt ra để ngăn chặn tình trạng những người trong một đại gia đình cùng làm quan trong một địa phương dẫn đến dễ câu kết nhau để tham ô, nhũng nhiễu.

Ủy ban Tư pháp cho rằng, đây là những ý kiến rất cần được lắng nghe, quan tâm, nghiên cứu để bảo đảm vừa trọng dụng được nhân tài, vừa tránh tính trạng lạm quyền để trục lợi trong công tác cán bộ.

Theo Ủy ban Tư pháp dư luận cử tri và báo chí gần đây cũng phản ánh trong công tác điều động, bổ nhiệm cán bộ thời gian qua có một số trường hợp lạm dụng quy định để điều động, bổ nhiệm cán bộ không đủ điều kiện, tiêu chuẩn, phẩm chất, năng lực, chưa thật sự tiêu biểu, thiếu kinh nghiệm thực tế là người thân, trong gia đình.

Có trường hợp bổ nhiệm ồ ạt vào thời điểm chuyển giao nhiệm kỳ... đã gây nghi ngờ, bức xúc, bất bình trong dư luận, làm giảm sút lòng tin của nhân dân vào chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước về PCTN nói chung và PCTN trong công tác tổ chức cán bộ nói riêng.

"Quy định 'biên chế suốt đời', 'có vào không có ra', 'có lên không có xuống' đã tạo nên sức ỳ rất lớn. Dù cán bộ, công chức làm việc không hiệu quả nhưng người đứng đầu rất khó để xem xét trách nhiệm và kỷ luật họ" - Uỷ ban Tư pháp nhận định.

Mặt khác, phiếu tín nhiệm của cán bộ, công chức trong cơ quan, tổ chức, đơn vị là một trong những tiêu chí quan trọng để xem xét bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo, quản lý nên dễ nảy sinh tư tưởng “dĩ hòa vi quý”, “dễ mình dễ ta”.

Ủy ban Tư pháp cho rằng những bất cập trong công tác tổ chức cán bộ là nguyên nhân quan trọng làm cho công tác cải cách hành chính, cải cách tổ chức bộ máy của cả hệ thống chính trị để PCTN còn hạn chế.