Điểm danh những trạm BOT có thể bị dừng thu phí sau ngày 31/8

Tuyên bố trên được Bộ GTVT đưa ra trong văn bản kiến nghị gửi Thủ tướng do Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể ký ngày 25/6. Theo đó, Bộ GTVT mong muốn Thủ tướng chỉ đạo các bộ ngành liên quan và UBND các tỉnh, thành phố thực hiện dán thẻ đầu cuối và sử dụng dịch vụ ETC đối với các phương tiện thuộc diện thu phí do bộ, ngành, địa phương quản lý.

Bộ GTVT yêu cầu các nhà đầu tư BOT phải ký phụ lục hợp đồng BOT về triển khai thu phí không dừng và hợp đồng dịch vụ với nhà cung cấp dịch vụ. Sau ngày 31/8, doanh nghiệp nào chưa ký sẽ bị buộc ngừng thu phí.

Các nhà đầu tư đã ký hợp đồng vẫn có thể bị ngừng thu phí nếu không triển khai dịch vụ thu phí không dừng tại trạm trước ngày 31/12.

Lãnh đạo Bộ GTVT cho biết hiện chưa có quy định bắt buộc phương tiện không dán thẻ không được đi vào làn thu phí tự động dẫn đến việc các phương tiện dán thẻ vẫn phải dừng chờ phương tiện chưa dán thẻ.

Để khắc phục tình trạng này, Bộ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo ban hành quy định nghiêm cấm phương tiện chưa dán thẻ đi vào các làn ETC. Công khai, minh bạch công tác thu phí thông qua kết nối, cung cấp dữ liệu thu phí ETC nếu các bộ, ngành có nhu cầu.

Trước đó, Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ khẳng định ngày 31/12 sẽ là hạn cuối để triển khai thu phí tự động không dừng tại tất cả dự án trên tuyến quốc lộ 1, đường Hồ Chí Minh và một số tuyến khác. Bộ cũng phối hợp với địa phương để phấn đấu đưa các trạm do địa phương quản lý áp dụng thu phí không dừng vào 31/12.

Để phổ biến mô hình thu phí không dừng trên cả nước, Bộ GTVT đã lựa chọn Công ty TNHH Thu phí tự động (VETC) là đơn vị cung cấp công nghệ và đứng ra thu phí hộ các chủ BOT.

VETC đang lắp đặt hệ thống của mình trên tất cả các trạm thu phí BOT, đồng thời dán tem thu phí tự động (thẻ Etag) trên các phương tiện cơ giới để trừ tiền qua tài khoản khi xe qua trạm.

Hiện mới có khoảng 700.000/3,5 triệu phương tiện dán thẻ thu phí không dừng. Tỷ lệ người trả phí tự động tại các trạm mới chỉ đạt trên 30% lượng phương tiện đã dán thẻ.

Ông Trần Văn Thế, Phó tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư Đèo Cả (nhà đầu tư BOT), cho rằng việc thu phí không dừng trên toàn quốc chậm chạp do người dân vẫn giữ thói quen tiêu tiền mặt thay vì phải nạp tiền trước.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp BOT vẫn đang băn khoăn chuyện chia nguồn lợi từ dòng tiền thu phí giữa BOT và VETC.

"Lượng khách hàng nạp tiền trước cho VETC rất lớn, lên tới hàng nghìn tỷ đồng. Lượng tiền này sẽ đọng trong ngân hàng và phát sinh lãi qua đêm. Ai là người được hưởng khoản lãi phát sinh?", ông Thế đặt câu hỏi.

Giải đáp vấn đề này, ông Hồ Trọng Vinh, Chủ tịch VETC khẳng định lãi suất của doanh thu thu phí là của nhà đầu tư, VETC chỉ là dịch vụ thu phí hộ. "Hiện các trạm thu phí không dừng 6h sáng chốt doanh thu, 9h sáng chuyển tiền cho chủ đầu tư BOT", ông Vinh nói.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, doanh thu đã tích lũy từ ngày hôm trước thì tất yếu sẽ phát sinh lãi qua đêm.

Theo quan điểm của nhà đầu tư BOT, số lợi nhuận phát sinh không quan trọng ít hay nhiều, nhưng trong quy định phải thống nhất rõ ràng rằng lợi nhuận phát sinh nếu có sẽ thuộc về ai. Ngoài ra, quy định cũng phải nêu rõ trách nhiệm của các bên khi tại trạm thu phí xảy ra sự cố trong quá trình vận hành trạm.