Hải Dương: Nỗi lo của 19 hộ xã Cẩm Hưng sinh sống dưới đường điện 220 kV

Trong suốt nhiều năm qua, 19 hộ dân xã Cẩm Hưng (huyện Cẩm Giàng, Hải Dương) sinh sống trong hành lang đường dây 220 kV Hải Dương đã nhiều lần kiến nghị đến các cấp chính quyền, yêu cầu được hỗ trợ bồi thường, tái định cư.

Dự án xây dựng trạm biến áp 500kV Phố Nối và các đường dây đấu nối thực hiện trên địa bàn các tỉnh Hưng Yên, Bắc Ninh và Hải Dương được triển khai giải phóng mặt bằng từ năm 2014.

Tại Hải Dương dự án trên đi qua địa bàn 2 xã xã Ngọc Liên và xã Cẩm Hưng (huyện Cẩm Giàng, Hải Dương) với tổng số 17 cột. Trong phạm vi giải phóng mặt bằng của dự án có 19 hộ dân có đất ở thuộc xã Cẩm Hưng nằm trong hành lang đường điện được bồi thường thiệt hại do hạn chế khả năng sử dụng đất. Hội đồng bồi thường, giải phóng mặt bằng đã bàn giao các vị trí chân cột và đơn vị thi công đã kéo xong đường dây điện 220kV mạch một.

Khi Ban quản lý dự án các công trình điện miền Bắc tiếp tục thực hiện dự án Công trình đường dây 220kV Nhiệt điện Hải Dương – trạm 500kV Phố Nối đoạn tuyến qua xã Cẩm Hưng, huyện Cẩm Giàng để kéo tiếp mạnh 2 (tổng 12 dây điện/1 cột). Tuy nhiên, khi kéo dây điện từ cột M3 đến cột M9 đoạn qua các hộ thôn Hộ Vệ, Đông Đồng, Đồng Xuyên, một số hộ có ý kiến không cho kéo dây vì chưa trả lời rõ quyền lợi của các hộ bị ảnh hưởng hành lang đường điện 220kV.

Theo các hộ dân, họ lo lắng khi phải sinh sống dưới đường dây 220kV vì vẫn có hiện tượng nhiễm từ như cắm bút thử điện vào người hay tương đều sáng đèn trong những ngày mưa… Đáng chú ý, người dân cho rằng kết quả đo cường độ điện mà các cơ quan thực hiện trong thời gian qua là không chính xác.

Ông Nguyễn Văn Thơ (thôn Đông Đồng, xã Cẩm Hưng) cho biết, ông và 18 hộ dân có cùng lo lắng khi sống dưới đường 220kV là tình trạng nhiễm từ điện. Ông Thơ dùng bút đo điện trường chạm vào các vật dụng trọng nhà, bút thử điện trường đều phát ra ánh sáng trắng. Người dân này cho biết, bản thân ông thấy từ khi có đường dây 220 kV chạy qua khu đất gia đình sinh sống, sức khoẻ giảm sút đi nhiều, thường xuyên đau ốm.

Các hộ dân nằm trong hành lang đường dây 220kV đưa ra một số kiến nghị về chế độ, chính sách về bồi thường hỗ trợ do hạn chế sử dụng đất đối với các hộ dân ở dưới đường dây 220 kV. Đồng thời đề nghị được bồi thường với mức giá ở thời điểm hiện tại, tái định cư ở địa điểm khác để đảm bảo an toàn sức khỏe.

Người dân cũng phản ánh dự án Trạm biến áp 500kV Phố Nối và các đường dây đấu nối qua xã Cẩm Hưng và dự án Công trình đường dây 220kV Nhiệt điện Hải Dương – Trạm 500kV Phố Nối đoạn tuyến qua xã Cẩm Hưng chưa được công khai, minh bạch và đề nghị các cấp có thẩm quyền cần thanh tra, kiểm tra lại toàn bộ dự án. Các hộ dân yêu cầu các cơ quan chức năng và ngành điện phải cam kết và chịu trách nhiệm với các hộ dân về việc đảm bảo an toàn sức khỏe khi sinh sống dưới đường dây 220kV.

Dù người dân đã nhiều lần kiến nghị, các cấp chính quyền địa phương đã nhiều lần họp tìm giải pháp nhưng chưa gỡ được nút thắt. Theo các cơ quan chức năng, việc các hộ dân xin được chuyển ra nơi ở mới, giao cho mỗi hộ một suất đất không thông qua hình thức đấu giá, đơn giá theo quy định của UBND tỉnh khó thực hiện vì Luật Đất đai không cho phép. Người dân kiến nghị Nhà nước thu hồi hết diện tích đất liên quan đến dự án cũng không có căn cứ pháp lý để có thể thực hiện.

Đối với phản ánh của người dân sinh sống trong hành lang đường dây 220kV về hiện tượng nhiễm từ, Tập đoàn Điện lực Việt Nam có văn bản khẳng định, kết quả cường độ điện trường tại các điểm đo đạc đều đạt dưới mức giới hạn cho phép. Tập đoàn này cũng cam kết các hộ dân đang sinh sống dưới hành lang an toàn lưới điện đoạn qua địa bàn xã Cẩm Hưng được phép sinh sống và xây dựng nhà cửa, công trình vật kiến trúc trong hành lang an toàn theo đúng quy định của Nghị định 14 của Chính phủ năm 2014.

Tại buổi đối thoại giữa UBND huyện Cẩm Giàng, cùng đại điện Tổng công ty truyền tải điện quốc gia với 19 hộ dân xã Cẩm Hưng ngày 29/6, ông Lê Văn Khải, Phó Ban quản lý dự án các công trình điện miền Bắc (Tổng Công ty truyền tải điện quốc gia) cho biết, đường dây 220kV nằm trong dự án xây dựng Trạm 500kV Phố Nối và các đường dây đấu nối. Đường dây 220kV có 4 mạch và đã thi công, đóng điện xong 2 mạch.

Nói về những lo lắng của người dân về những ảnh hưởng đối với sức khỏe khi sinh sống dưới đường dây 220kV, ông Khải khẳng định, đối với đường dây 500kV thì phải thu hồi toàn bộ đất nằm trong hành lang nhưng đối với đường dây 220kV đã được quy định rõ về đảm bảo an toàn cho sinh sống và xây dựng nhà trong các nghị định, Luật Điện lực…Đối với hiện tượng dùng bút thử điện mà phát sáng, ông Khải đề nghị cần có các đơn vị độc lập tiến hành đo với các thiết bị chuyên dụng thì mới khẳng định được cường độ dòng điện có an toàn hay không.

Ông Nguyễn Trác Trung, PGĐ Sở TNMT Hải Dương cho biết, thấu hiểu nỗi lo của người dân, UBND tỉnh Hải Dương đã dự kiến có cơ chế hỗ trợ riêng để thu hồi đất và tiến hành tái định cư nhưng các hộ dân lại không đồng ý với phương án đền bù và vị trí đất tái định cư ở thôn Mậu Tân và thôn Hộ Vệ; không đồng ý cho hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng huyện kiểm đếm tài sản; yêu cầu đất phải đổi bằng đất không phải nộp tiền sử dụng đất… Tỉnh Hải Dương cũng đã thực hiện bồi thường do ảnh hưởng sử dụng đất với mức cao nhất với tỷ lệ 80% theo đơn giá thu hồi đất.

Hiện nay, tỉnh Hải Dương áp dụng bồi thường thiệt hại về đất với mức 80% đơn giá thu hồi đất và 70% giá trị phần nhà ở, công trình. Cụ thể hệ số điều chỉnh giá đất để phục vụ thu hồi đất thực hiện dự án gồm: 5 triệu đồng/m2 và 4 triệu đồng/m2 đối với thôn Đông Đồng; 2 triệu đồng/m2 đối với thôn Hộ Vệ và 1,5 triệu đồng/m2 đối với thôn Đông Xuyên. Tuy nhiên, qua nhiều lần đối thoại, vận động, tuyên truyền các hộ dân vẫn không đồng tình.

Ông Trần Văn Quyết, Chủ tịch UBND huyện Cẩm Giàng cho biết, ngành điện đã cam kết với tỉnh, huyện là những hộ dân hiện sống dưới đường dây 220kV là an toàn và khi hoàn thiện dự án, ngành điện cũng sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng thuê một cơ quan độc lập để đo lại cường độ dòng điện. Nếu không an toàn, ngành điện sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng thực hiện thu hồi đất, bồi thường, tái định cư… cho người dân theo đúng quy định của pháp luật.

Ông Quyết cũng đề nghị các sở, ngành của tỉnh Hải Dương, Ban quản lý dự án các công trình điện miền Bắc, phòng chuyên môn của huyện, chính quyền địa phương tiếp thu toàn bộ các kiến nghị, nguyện vọng của người dân để báo cáo lên các cơ quan có thẩm quyền quyết định.