Hải Dương: Thanh tra tỉnh chỉ nhiều tồn tại, vi phạm của công ty HUDIC

Thanh tra tỉnh Hải Dương mới đây đã ban hành Kết luận Thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động sản xuất kinh doanh và thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước trong 3 năm (2018, 2019, 2020) tại Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển nhà và Hạ tầng đô thị HUDIC (Công ty HUDIC). Qua đó chỉ ra nhiều tồn tại, vi phạm.

Theo Kết luận thanh tra, trong 3 năm theo báo cáo của Công ty HUDIC về kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh, tổng doanh thu, thu nhập khác của công ty là 311.055.275.494 đồng, tổng chi phí trong 3 năm là 308.966.899.623 đồng. Tổng lợi nhuận trong 3 năm là 2.088.375.871 đồng. Công ty HUDIC là chủ đầu tư và thực hiện thi công Dự án Nhà ở xã hội Khu dân cư phía Đông Ngô Quyền.

Về công tác quản lý nhà, Thanh tra tỉnh Hải Dương kết luận đơn vị cần xác định tăng nguồn kinh phí hàng năm để phục vụ công tác sửa chữa các căn hộ cho thuê. Công ty chưa có lộ trình, kế hoạch giảm chi phí trực tiếp, chi phí gián tiếp trong việc quản lý nhà thuộc sở hữu Nhà nước trên địa bàn thành phố Hải Dương.

Năm 2020, công ty chưa hạch toán doanh thu để xác định thu nhập chịu thuế của khối lượng công việc đã nghiệm thu hoàn thành bàn giao cho các hộ dân thuộc dự án nhà ở xã hội theo quy định với số tiền thuế thu nhập doanh nghiệp kê khai nộp thiếu với số tiền (tạm tính) năm 2020 với số tiền là 11.447.342 đồng.

Công ty hạch toán tăng chi phí với số tiền 1.431.357.000 đồng dẫn đến khai thiếu số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp với số tiền 269.690.400 đồng.

Đối với dự án nhà ở xã hội khu dân cư phía Đông Ngô Quyền, thành phố Hải Dương còn sử dụng gạch chỉ 6,5x10,5x22cm vượt theo quy định Thông tư số 13/TTBXD ngày 08/12/2017 của Bộ Xây dựng, Quyết định số 857/QĐ-UBND ngày 19/3/2018 của UBND tỉnh Hải Dương với số tiền (trước thuế): 321.093.649 đồng dẫn 13 đến tăng chi phí với số tiền 321.093.649 đồng. Sau khi kiểm tra, Đoàn thanh tra loại chi phí trên, dẫn đến số thuế thu nhập doanh nghiệp của Công ty phải nộp với số tiền 32.109.365 đồng.

Công ty chưa khấu trừ, nộp thuế thu nhập cá nhân cho những người được chia lợi tức cổ phần hàng năm là chưa đúng quy định tại Điều 23, Luật Thuế thu nhập cá nhân số 04/2007/QH12 ngày 21/11/2007 (Thuế thu nhập cá nhân toàn phần là 5% từ hoạt động đầu tư vốn) với số tiền chưa nộp là 63.490.524 đồng (Năm 2018 là 18.602.535 đồng, năm 2019 là 22.380.488 đồng, năm 2020 là 22.507.501 đồng).

Căn cứ theo quy định, Chánh Thanh tra tỉnh đã ban hành quyết định để thu hồi số tiền sai phạm phát hiện trong quá trình thanh tra với số tiền thu hồi là 396.737.500 đồng. Công ty đã thực hiện nộp số tiền trên về tài khoản tạm giữ chờ xử lý của Thanh tra tỉnh Hải Dương.

Thanh tra tỉnh kiến nghị Công ty HUDIC thực hiện điều chỉnh doanh thu bán nhà ở xã hội (năm 2020) với số tiền 28.912.019.699 đồng, điều chỉnh số tiền thuế giá trị gia tăng do kê khai, khấu trừ thuế đối với hàng hóa mua vào trong năm 2018, 2019 với số tiền 104.450.000 đồng theo đúng quy định. 

Thanh tra tỉnh yêu cầu Tổng Giám đốc Công ty chỉ đạo các bộ phận có liên quan xử lý nội dung ghi thiếu trong các hợp đồng bán nhà cho các đối tượng thuộc diện được mua nhà ở xã hội tại dự án khu nhà ở xã hội phía Đông Ngô Quyền, thành phố Hải Dương theo đúng quy định của pháp luật về nhà ở.

Đồng thời, công ty khi thực hiện quyết toán Dự án Khu nhà ở xã hội phía Đông Ngô Quyền, thành phố Hải Dương thực hiện điều chỉnh thuế thu nhập doanh nghiệp với số tiền (tạm tính) là 11.447.300 đồng theo đúng quy định của pháp luật.

Miễn tiền sử dụng đất trái quy định

Thanh tra tỉnh Hải Dương đã chuyển thông tin trong quá trình thanh tra đến Công an tỉnh và Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Hải Dương theo quy định đối với vụ việc không áp dụng đúng các quy định pháp luật tại thời điểm xét miễn tiền sử dụng đất có dấu hiệu vi phạm pháp luật tại dự án do Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển nhà và hạ tầng đô thị HUDIC là chủ đầu tư.

Thanh tra tỉnh Hải Dương xác định Cục Thuế tỉnh Hải Dương miễn tiền sử dụng đất cho Công ty Cổ phần kinh doanh nhà và xây dựng Hải Dương (sau đổi tên thành Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển nhà và hạ tầng đô thị HUDIC) là không áp dụng đúng các quy định pháp luật tại thời điểm xét miễn tiền sử dụng đất có dấu hiệu vi phạm pháp luật.

Cụ thể, tại chấp thuận đầu tư số 2120/UBND-VP ngày 20/10/2014 của UBND tỉnh Hải Dương về cơ chế hỗ trợ, ưu đãi với dự án có ghi: Được miễn tiền sử dụng đất khi giao đất thực hiện dự án.

Tại thời điểm này, Luật nhà ở năm 2014 chưa có hiệu lực pháp luật nên vẫn áp dụng Luật Nhà ở năm 2005 và Khoản 1, Điều 12 của Nghị định số 188/2013/NĐ-CP ngày 20/11/2013 nên việc chấp thuận đầu tư không trái quy định của pháp luật.

Ngày 18/8/2015, UBND tỉnh có Quyết định số 2113/QĐ-UBND về việc thu hồi và giao đất tại điểm a, Khoản 1, Điều 2 có ghi: phương thức giao đất  "Giao đất có thu tiền sử dụng đất".

Ngày 18/11/2015, UBND tỉnh Hải Dương có Quyết định số 2952/QĐ-UBND về việc phê duyệt giá đất cụ thể làm cơ sở tính thu tiền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất cho Công ty cổ phần Kinh doanh nhà và xây dựng Hải Dương để xây dựng Khu nhà ở xã hội tại Khu dân cư Đông Ngô Quyền, thành phố Hải Dương. Tại Điều 2 có ghi “Cục Thuế tỉnh có trách nhiệm tính toán, đôn đốc nhà đầu tư nộp tiền thuê đất vào ngân sách nhà nước theo quy định hiện hành”.

Đáng chú ý, đến thời điểm Cục thuế tỉnh Hải Dương xem xét quyết định việc miễn tiền sử dụng đất: Khi Luật Nhà ở năm 2014 có hiệu lực từ ngày 01/7/2015, thì Luật Nhà ở năm 2005, Luật sửa đổi, bổ sung Luật Nhà ở năm 2009 hết hiệu lực pháp luật và Nghị định 100/2015/NĐ-CP về phát triển và quản lý nhà ở xã hội (có hiệu lực ngày 10/12/2015) thay thế Nghị định số 188/2013/NĐ-CP, ngày 20/11/2013.

Tại Khoản 1, Điều 53 Luật Nhà ở năm 2014 (có hiệu lực từ ngày 01/7/2015) nêu rõ: “Nhà nước đầu tư xây dựng nhà ở xã hội bằng vốn ngân sách nhà nước, công trái quốc gia, trái phiếu, vốn hỗ trợ phát triển chính thức, vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ, vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước hoặc đầu tư xây dựng theo hình thức hợp đồng xây dựng - chuyển giao trên diện tích đất được xác định để xây dựng nhà ở xã hội theo quy định để cho thuê, cho thuê mua”.

Tại Khoản 1, Điều 58 Luật Nhà ở năm 2014 có ghi “Doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia đầu tư xây dựng nhà ở xã hội không phải bằng nguồn vốn hoặc hình thức quy định tại Khoản 1, Điều 53 của Luật này để cho thuê, cho thuê mua, bán thì được hưởng các ưu đãi sau đây: a) Được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với diện tích đất được Nhà nước giao hoặc cho thuê để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội”.

Tại Khoản 1, Điều 9, Nghị định 100/2015/NĐ-CP về phát triển và quản lý nhà ở xã hội (có hiệu lực ngày 10/12/2015) có ghi “Chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội không sử dụng nguồn vốn ngân sách được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định tại Điểm a, Khoản 1, Điều 58 của Luật Nhà ở ”.

Do vậy, đến ngày 15/12/2015, Cục Thuế tỉnh Hải Dương mới có Quyết định số 5384/QĐ-CT về việc miễn tiền sử dụng đất cho Công ty Cổ phần kinh doanh nhà và xây dựng Hải Dương vẫn căn cứ theo các quy định của Luật nhà ở năm 2005 và Nghị định số 188/2013/NĐ-CP ngày 20/11/2013 là không áp dụng đúng các quy định pháp luật tại thời điểm xét miễn tiền sử dụng đất có dấu hiệu vi phạm pháp luật.

Nội dung này Thanh tra tỉnh Hải Dương chưa kết luận và đã có văn bản báo cáo số 1215/BC-TTr ngày 27/12/2021 đến Thường trực Tỉnh uỷ Hải Dương.

Ngày 5/12/2022, Tỉnh uỷ Hải Dương có văn bản số 863-TB/TU thông báo kết luận của Ban thường vụ Tỉnh ủy về vụ việc liên quan đến dự án xây dựng nhà ở chung cư kết hợp khu dịch vụ thương mại của Công ty HUDIC là chủ đầu tư. Tại mục 1. Giao ban cán sự Đảng UBND tỉnh chỉ đạo Thanh tra tỉnh khẩn trương ban hành kết luận cuộc thanh tra có liên quan đến vụ việc trên theo đúng quy định của Luật Thanh tra và xử lý theo quy định của pháp luật.