Hàng loạt cán bộ “ăn đất” Bình Định: “Quan” địa chính, kế toán...sai phạm thế nào?

Ngày 23/11, Viện KSND tỉnh Bình Định vừa ban hành cáo trạng truy tố ra trước tòa án để xét xử 4 bị can liên quan đến vụ sai phạm trong quản lý, sử dụng đất xảy ra tại thị trấn Phù Mỹ.

Theo cáo trạng, Bùi Đức Trọn (SN 1979), nguyên công chức địa chính; Hồ Thị Bích Lệ (SN 1977), nguyên công chức tài chính kế toán và Trần Thị Nữ (SN 1956), nguyên thủ quỹ UBND thị trấn Phù Mỹ bị truy tố về tội "Tham ô tài sản". Liên quan đến vụ án này còn có bị can Bùi Thái Sơn (SN 1957), nguyên Trưởng Phòng TN&MT huyện Phù Mỹ bị truy tố về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".

Cụ thể, lợi dụng chức vụ được giao, khi kiểm kê đất đai thuộc diện thu hồi để thực hiện công trình khu dân cư thị trấn Phù Mỹ năm 2014 và khu dân cư phía Đông chợ Phù Mỹ, Bùi Đức Trọn tự lập hồ sơ rồi giả chữ ký của nhiều người dân địa phương bị thu hồi đất quy hoạch khu dân cư để "rút ruột" ngân sách.

Trọn đã xác lập 7 hồ sơ bồi thường trái pháp luật có giá trị hơn 647 triệu đồng nhằm chiếm đoạt tiền từ ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên, Trọn chỉ thực hiện hoàn thành việc chiếm đoạt đối với 3 hồ sơ bồi thường, tổng số tiền hơn 467 triệu đồng.

Hồ Thị Bích Lệ cũng lợi dụng chức vụ được giao đã hợp pháp hóa hồ sơ, chứng từ kế toán đối với 4 hồ sơ bồi thường trái pháp luật do Trọn xác lập để chiếm đoạt số tiền hơn 180 triệu đồng. Tương tự, với nhiệm vụ thủ quỹ, Trần Thị Nữ đã chiếm đoạt hơn 194 triệu đồng tiền chi trả đền bù các công trình để sử dụng vào mục đích cá nhân. Việc chiếm đoạt tiền của Nữ có trách nhiệm liên đới của Lệ với vai trò đồng phạm giúp sức.

Bùi Thái Sơn với vai trò là Trưởng Phòng TN&MT huyện Phù Mỹ nhưng đã không thực hiện đúng nhiệm vụ được giao, dẫn đến việc Trọn và Lệ chiếm đoạt tiền chi trả đền bù các công trình, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước với tổng số tiền hơn 614 triệu đồng.

Ngoài ra liên quan các sai phạm trên, Viện KSND tỉnh Bình Định còn có văn bản kiến nghị Thường trực Huyện ủy Phù Mỹ, Chủ tịch UBND huyện Phù Mỹ xử lý kỷ luật đối với ông Nguyễn Anh Thu, nguyên Chủ tịch UBND thị trấn Phù Mỹ; ông Nguyễn Văn Định Hà, Chủ tịch UBND thị trấn Phù Mỹ và một số công chức, cán bộ công tác tại UBND thị trấn Phù Mỹ.

Trao đổi với PV Kiến Thức, Luật sư Đặng Văn Cường, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng, những vụ “quan tham ăn đất” liên tục bị phát hiện, xử lý gần đây cho thấy tình trạng tham nhũng về đất đai còn xảy ra ở nhiều nơi, khó kiểm soát.

Cáo trạng của VKSND tỉnh Bình Định truy tố các đối tượng về hai tội danh: Tham ô tài sản và Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Cụ thể, Bùi Đức Trọn; Hồ Thị Bích Lệ và Trần Thị Nữ bị truy tố về tội "Tham ô tài sản". Liên quan đến vụ án này còn có bị can Bùi Thái Sơn bị truy tố về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".

Luật sư Đặng Văn Cường phân tích, theo cáo trạng, trong vụ án này, Viện kiểm sát xác định các đối tượng có mục đích chiếm đoạt 674.000.000 đồng nhưng thực tế chỉ chiếm đoạt 467.000.000 đồng. Bởi vậy, cần phải xác định tài sản mà các đối tượng này có ý định chiếm đoạt là trên 500.000.000 đồng, số tiền đã chiếm đoạt được là 467.000.000 đồng để xác định khung, khoản hình phạt theo quy định pháp luật.

Với số tiền có ý định chiếm đoạt từ 500.000.000 đến dưới 1.000.000.000 đồng thì các đối tượng này sẽ bị kết tội theo quy định tại điểm a, khoản 3 điều 353 Bộ luật hình sự năm 2015 với mức hình phạt từ 15 năm đến 20 năm tù.

“Số tiền đã chiếm đoạt (tội phạm đã hoàn thành) là gần 500.000.000 đồng tuy nhiên ý thức chủ quan của các đối tượng là chiếm đoạt số tiền trên 500.000.000 đồng, bởi vậy sẽ bị truy tố, xét xử theo khoản 3, của điều 353 Bộ luật hình sự”, Luật sư Đặng Văn Cường cho biết.

Luật sư Cường cho rằng, trong quá trình xem xét việc quyết định hình phạt, Toà án sẽ căn cứ vào nhân thân của từng đối tượng, vai trò của từng đối tượng và các tình tiết tăng nặng giảm nhẹ trách nhiệm hình sự để xác định mức hình phạt cụ thể đối với từng đối tượng trong vụ án này, đối với đối tượng chủ mưu, cầm đầu thì có thể đối mặt với mức hình phạt cao nhất là 20 năm tù về tội tham ô tài sản.

Với tội thiếu trách nhiệm, gây hậu quả nghiêm trọng dẫn đến thiệt hại tài sản của nhà nước từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng thì các đối tượng bị kết tội này sẽ phải nhận mức hình phạt có thể đến 5 năm tù theo quy định tại khoản 1, Điều 360 Bộ luật hình sự năm 2015.

Luật sư Đặng Văn Cường cho rằng, vụ án này một lần nữa là tiếng chuông cảnh tỉnh đối với các cán bộ trong lĩnh vực quản lý đất đai. Chỉ vì lòng tham, thiếu tu dưỡng rèn luyện đạo đức mà nhiều cán bộ đã vướng vào vòng lao lý, mất tất cả danh dự, nhân phẩm, sự nghiệp chính trị, gây ra những hệ lụy xấu trong xã hội làm làm giảm sút niềm tin của nhân dân vào chính quyền.

Bởi vậy, hình phạt đối với loại nhóm tội phạm về tham nhũng sẽ là rất nghiêm khắc để thực hiện chính sách xét xử hình sự đối với nhóm tội này là nghiêm minh và thu hồi tài sản.