Hứa Thị Phấn gây thiệt hại "khủng" hơn 6.000 tỷ cho Trustbank thế nào?

Ngày 12/1/2018, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã kết luận điều tra vụ án “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản và vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” xảy ra tại Ngân hàng TMCP Đại Tín (TrustBank - nay là Ngân hàng thương mại TNHH MTV Xây dựng Việt Nam - VNCB).

Cơ quan CSĐT đề nghị truy tố bị can Hứa Thị Phấn, nguyên cố vấn cao cấp HĐQT Ngân hàng Đại Tín (TrustBank) và nguyên chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần đầu tư phát triển Phú Mỹ; truy tố bị can Ngô Kim Huệ, nguyên phó TGĐ TrustBank, giám đốc Công ty TNHH Phú Mỹ; Bùi Thị Kim Loan, kế toán Công ty TNHH Phú Mỹ về hai tội danh “lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” và “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.

Cùng với đó, đề nghị truy tố bị can Lâm Kim Dũng, nguyên giám đốc Công ty TNHH Địa ốc Lam Giang bị đề nghị truy tố về tội “lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.

CQĐT cũng đề nghị truy tố 24 bị can khác về tội cố ý làm trái, 1 bị can bị đề nghị truy tố lạm dụng tính nhiệm chiếm đoạt tài sản. Trong số đó có nhiều người nguyên là cán bộ, nhân viên Ngân hàng Đại Tín chi nhánh Sài Gòn và chi nhánh Lam Giang.

Kết luận của cơ quan CSĐT nêu rõ, bị can Hứa Thị Phấn cùng Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển Phú Mỹ và 14 người thân đứng tên giúp (nhóm Phú Mỹ) tham gia mua hơn 254 triệu cổ phần Ngân hàng Đại Tín tương đương hơn 2.500 tỷ đồng, chiếm gần 85% vốn điều lệ và giữ chức vụ cố vấn cao cấp HĐQT ngân hàng này.

Bị can Phấn đã lợi dụng việc nắm giữ gần 85% vốn điều lệ, là cổ đông lớn của ngân hàng để nắm quyền chi phối điều hành mọi hoạt động của ngân hàng Đại Tín, thâu tóm toàn bộ HĐQT, ban điều hành để lũng đoạn mọi hoạt động đầu tư, hoạt động tín dụng, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản vi phạm nhiều quy định để rút ruột, chiếm đoạt và sử dụng hơn 12.000 tỷ đồng.

Trong đó, bị can Hứa Thị Phấn được xác định có vai trò chính trong vụ án, các bị cáo khác với vai trò đồng phạm giúp sức.

Sai phạm của các bị can được xác định thông qua 5 hành vi, trong đó có hành vi nâng khống căn nhà số 5 Phạm Ngọc Thạch bán cho ngân hàng Đại Tín, chiếm đoạt và gây thiệt hại hơn 1.105 tỷ đồng; Hạch toán, thu khống để bị can Phấn sử dụng trái pháp luật hơn 5.256 tỷ đồng; thông qua 29 khoản vay của nhóm Phú Mỹ chiếm đoạt và sử dụng hơn 3.581 tỷ đồng; chỉ đạo ngân hàng Đại Tín đầu tư trái pháp luật vào 4 dự án bất động sản, chiếm đoạt và sử dụng hơn 1.037 tỷ đồng và nâng khống 25 bất động sản khác bán cho ngân hàng Đại Tín để chiếm đoạt và sử dụng hơn 1.024 tỷ đồng.

Kết luận điều tra xác định, bị can Phấn đã thông qua các công ty của mình và của người thân rồi dùng thủ đoạn mua đi bán lại các bất động sản trong nhóm để nâng khống giá trị bất động sản. Bị can Phấn đã chỉ đạo HĐQT và ban điều hành mua 26 bất động sản với tổng giá trị hơn 3.500 tỷ đồng bằng 119% vốn điều lệ Ngân hàng Đại Tín để rút ruột và chiếm đoạt tiền của ngân hàng này.

Trong 26 bất động sản này đã làm rõ việc bị can Hứa Thị Phấn nâng khống giá trị căn nhà số 5 Phạm Ngọc Thạch để chiếm đoạt và gây thiệt hại cho ngân hàng Đại Tín hơn 1.105 tỷ.

Kết luận điều tra cũng nêu rõ, theo số liệu của VNCB tính đến ngày 15/11/2017, từ tháng 5/2010 đến tháng 2/2012, Ngân hàng Đại Tín chi nhánh Sài Gòn và chi nhánh Lam Giang đã giải ngân cho Công ty CP đầu tư Phương Trang tổng cộng 83 khoản vay và 1 khoản phát hành trái phiếu với tổng số tiền đã giải ngân trên sổ sách là hơn 16000 tỷ đồng. Tuy nhiên, Công ty Phương Trang xác định trên thực tế từ trước đến nay chỉ nhận được gần 4.000 tỷ đồng.

Công ty Phương Trang đã tố cáo bà Phấn và Ngân hàng Đại Tín lợi dụng việc là doanh nghiệp có quy mô lớn, có nhiều bất động sản có giá trị lớn, cần tiền để đầu tư kinh doanh nên buộc phải ký trước hồ sơ vay, chứng từ giải ngân và chứng từ nhận tiền mặt; phê duyệt hồ sơ vay và tiến hành giải ngân khoản vay mà không thông báo để chiếm giữ và sử dụng tiền trái pháp luật rồi hợp thức hóa hồ sơ và đẩy dư nợ cho công ty.

Kết luận điều tra cũng nêu rõ, bị can Hứa Thị Phấn lợi dụng việc nắm giữ gần 85% vốn điều lệ ngân hàng Đại Tín nắm quyền chi phối, điều hành hoạt động của ngân hàng đã thông qua Bùi Thị Kim Loan chỉ đạo một số cán bộ, nhân viên Ngân hàng Đại Tín chi nhánh Sài Gòn và chi nhánh Lam Giang thực hiện việc thu – chi khống không dùng tiền mặt, khi khách hàng phần lớn không đến ngân hàng thực hiện giao dịch, hạch toán khống trên hệ thống Smartbank, sau đó mới lấy chữ ký khách hàng để hoàn thiện thủ tục, giúp bị can Phấn thu khống, sử dụng bất hợp pháp số tiền hơn 5.256 tỷ đồng.

Các bị can đã dùng nhiều thủ đoạn hạch toán trên hệ thống Smartbank như thu tất toán khống, nộp tiền khống… sau đó lợi dụng những hồ sơ giấy tờ mà Công ty Phương Trang ký trước đó để đẩy dư nợ khống cho công ty.

Đến nay Công ty Phương Trang chỉ thừa nhận thực nhận gần 4.000 tỷ đồng và chỉ chịu trách nhiệm thanh toán số tiền này cho ngân hàng. Bởi vậy, Ngân hàng Đại Tín (nay là Ngân hàng Xây dựng) không thu hồi được tổng dư nợ vay của Công ty Phương Trang gây thiệt hại cho ngân hàng này là hơn 5.465 tỷ đồng. Trong đó, bị can Phấn chỉ đạo thu khống để sử dụng bất hợp pháp hơn 5.256 tỷ đồng và phải chịu trách nhiệm chính về số tiền này.

Cơ quan điều tra đã làm rõ và kết luận hành vi của Hứa Thị Phấn cùng các bị can đã gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng cho ngân hàng Đại Tín hơn 6.362 tỷ đồng chưa tính khoản 5.643 tỷ đồng thiệt hại cho 3 hành vi khác của bị can Phấn được tách ra điều tra tại giai đoạn 2 của vụ án.