Ngày 6/3, Uỷ ban Tư pháp của Quốc hội tổ chức phiên giải trình về tình hình vi phạm pháp luật và tội phạm xâm phạm an toàn giao thông đường bộ, đường sắt trong các năm 2017, 2018, đầu năm 2019 và giải pháp trong thời gian tới.
 |
| Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Sơn |
“Bảo kê” cho vi phạm?
Một trong những vấn đề được đặt ra tại phiên giải trình là việc răn đe, giáo dục ý thức chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông qua hoạt động tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm hiệu quả chưa cao. Thậm chí, một số trường hợp còn có biểu hiện “nhờn” luật do cán bộ tuần tra, kiểm soát tiêu cực trong xử lý.
“Cử tri phản ánh, bằng mắt thường có thể phát hiện xe vận chuyển quá tải nhưng thực tế các xe này vẫn vận chuyển trót lọt”, Thường trực Uỷ ban Tư pháp Nguyễn Thị Thuỷ cho hay.
Bộ Công an cũng được đề nghị giải trình về việc một số cán bộ còn hạn chế về năng lực, tiêu cực trong thực thi nhiệm vụ, thậm chí có tình trạng “bảo kê” cho vi phạm.
"Bên cạnh những đóng góp lớn, hi sinh vất vả của cảnh sát giao thông, một bộ phận tiêu cực trong thực thi nhiệm vụ đã làm ảnh hưởng đến uy tín, hình ảnh của lực lượng. Đề nghị Bộ Công an có giải pháp cụ thể để khắc phục triệt để vấn đề này", bà Thủy nhấn mạnh.
Giải trình, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Sơn phát biểu, “chúng tôi hết sức cầu thị những ý kiến góp ý, kể cả phát hiện lực lượng công an nói chung và cảnh sát giao thông nói riêng tiêu cực trong khi thi hành công vụ”.
Theo ông Sơn, thời gian qua, một mặt, ngành chủ động phát hiện, ngăn chặn, xử lý sai phạm; đồng thời lắng nghe ý kiến của các đại biểu và báo chí.
“Nếu cung cấp thông tin, chúng tôi sẽ xử lý nghiêm túc với quan điểm: Nếu các cơ quan thực thi pháp luật nghiêm minh thì sẽ tác động trực tiếp đến toàn xã hội nghiêm minh”, Thứ trưởng Công an nhấn mạnh.
Cũng theo Thứ trưởng Công an Nguyễn Văn Sơn, lực lượng cảnh sát giao thông "rất muốn ngồi ở phòng có thể điều khiển giao thông chứ không phải ra đường nguy hiểm, bệnh tật". Tuy nhiên, hiện nay hạ tầng, trang thiết bị phục vụ chưa như mong muốn và ý thức người tham gia giao thông còn nhiều vấn đề nên cảnh sát giao thông phả có mặt trên đường.
"Có nước nào người dân dừng giữa đường cao tốc ăn uống, tỉ lệ người dùng rượu bia vi phạm giao thông nhiều như Việt Nam", ông Sơn nêu.
Giải trình thêm, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) Nguyễn Văn Thể cho biết, việc ứng dụng công nghệ thông tin để phạt nguội là xu thế, nhưng quy định về sử dụng hình ảnh hiện chưa hoàn chỉnh nên "camera bố trí tương đối song gặp khó trong xử lý".
"Nếu có đầy đủ khung pháp lý để phối hợp chặt chẽ với công an, chúng tôi sẽ chuyển các dữ liệu giám sát hành trình, giám sát quốc lộ, các khu vực trọng điểm để kết hợp với dữ liệu vi phạm ở các ngã ba, ngã tư, đậu đỗ trái quy định, vượt đèn đỏ trong đô thị, qua đó chắc chắn sẽ giảm thiểu số người phóng nhanh vượt ẩu", ông Thể nói.
Có hiện tượng “bao thi, bao đỗ”
Uỷ ban Tư pháp còn đề nghị Bộ GTVT giải trình, trong công tác đào tạo, cấp giấy phép lái xe (GPLX) tồn tại tâm lý của một bộ phận học viên không muốn học bài bản nhưng muốn có GPLX.
 |
| Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể |
Cử tri phản ánh, nắm bắt tâm lý đó, một số cơ sở đào tạo cắt xén chương trình, số giờ học lý thuyết và thực hành lái xe không đủ so với quy định; thay vì dạy "bài bản” thì dạy "mẹo” với mục tiêu thi đỗ chứ không phải để vận hành xe an toàn sau này; có hiện tượng "bao thi”, "bao đỗ” tại một số cơ sở cấp giấy phép lái xe.
Trả lời về vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho hay, cuối năm 2018, Bộ đã tham mưu cho Chính phủ ban hành Nghị định 138 về trách nhiệm của các cơ sở đào tạo cấp GPLX, thay đổi nội dung giảng dạy, tăng cường giám sát chất lượng giảng dạy, giám sát kiểm tra và đưa ra các tình huống tập lái xe trong sa hình.
Theo ông Thể, đang đề xuất đưa vào chương trình học và thi một số trường hợp vi phạm nghiêm trọng, ví dụ vi phạm ở những đoạn đường đèo hay giao với đường sắt, nếu người học và thi mà vi phạm những tình huống này thì sẽ cho rớt ngay và không cấp phép, bởi đây là những vi phạm nghiêm trọng mà nếu mắc phải sẽ rất khó khắc phục.
“Theo số liệu chúng tôi nắm được của các cơ sở đào tạo, 100 người thi thì chỉ xét 58% trúng tuyển, còn hơn 40% phải thi lại lần 2, lần 3”, Bộ trưởng Thể thông tin.
Ông cho biết, tất cả các cơ sở đào tạo lái xe hiện nay là xã hội hoá, và các nghị định, thông tư được điều chỉnh lại cũng yêu cầu tăng cường công tác kiểm tra, giám sát. Theo đó, với những cơ sở vi phạm có thể thu hồi giấy phép vĩnh viễn để bảo đảm tính răn đe.
"Nếu các đồng chí phát hiện được những vụ việc liên quan đến các trung tâm thì đề nghị cơ quan pháp luật xử lý thật nghiêm. Vì các cơ sở này đào tạo ra lái xe, mà lái xe gây tai nạn chết người. Đây là loại hình đào tạo đặc biệt, cần xử lý nghiêm một số cơ sở đào tạo để các cơ sở khác phải có điều chỉnh, nâng cao chất lượng đào tạo", Bộ trưởng GTVT nói.
Lái xe đường dài dùng ma túy: Xử thế nào?
Theo nhóm nghiên cứu của Ủy ban Tư pháp, dư luận đã phản ánh tình trạng lái xe đường dài sử dụng ma túy, song công tác tuần tra, kiểm soát chưa tập trung nhiều vào việc kiểm tra tình trạng này. Chỉ đến khi xảy ra các vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng ở Long An, Hải Dương do lái xe sử dụng ma túy, gây bức xúc trong dư luận thì việc kiểm tra tình trạng này mới được chú trọng.
ĐBQH Trương Trọng Nghĩa nhận định, có nguyên nhân từ chủ xe, có tình trạng chủ xe ép tài xế lái xe quay vòng nên nhiều tài xế đã phải sử dụng ma tuý.
“Nếu tìm được bằng chứng là chủ xe ép tài xế thì cần truy tố nghiêm khắc những người đó. TP Hồ Chí Minh cũng đã có đề xuất truy đến người chủ và người quản lý”, ông Nghĩa nói.
Giải trình vấn đề này, Bộ Công an cho biết, Bộ đã tích cực phối hợp với các bộ, ngành ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật quy định nghiêm việc xử lý đối với các trường hợp lái xe sử dụng chất ma túy khi tham gia giao thông.
Công an các địa phương cũng tham gia các đoàn liên ngành kiểm tra và đã phát hiện một số trường hợp lái xe dương tính với chất ma túy, đồng thời việc quản lý lái xe chủ yếu giao cho các doanh nghiệp vận tải tự quản lý.
“Việc kiểm soát lái xe sử dụng chất ma túy trên đường cũng gặp không ít khó khăn, do thời gian trung bình kiểm soát mất từ 15-20 phút/1 xe, quy trình kiểm soát qua nhiều bước, sử dụng nhiều thiết bị, có nhiều trường hợp lái xe không phối hợp, đặc biệt là xe khách, vì họ cho rằng lực lượng chức năng gây phiền hà, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh vận tải”, báo cáo của Bộ Công an phản ánh.
Từ cuối năm 2018, Bộ Công an đã chỉ đạo tổng kiểm soát các xe kinh doanh vận tải từ 8 chỗ trở lên, xe ô tô kinh doanh vận tải hàng hóa, trong đó đặc biệt chú ý kiểm soát, phát hiện, xử lý nghiêm các lái xe sử dụng chất ma túy.
Liên quan đến vấn đề này, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể cho rằng, khi để lái xe sử dụng ma tuý gây tai nạn nghiêm trọng thì phải truy cứu trách nhiệm của cả doanh nghiệp thuê lái xe. “Anh có phương tiện mà khoán trắng cho lái xe cũng là không làm hết trách nhiệm”, ông Thể nêu quan điểm.
Theo Thanh tra