Mở cửa ô tô khiến người chạy xe máy bị xe khác cán chết: Xử sao?

Ngày 9/5, Công an huyện Mỹ Đức, TP Hà Nội cho biết đang xác minh, làm rõ vụ người ngồi trên xe taxi mở cửa gây tai nạn khiến 2 người thương vong. Thông tin ban đầu, khoảng 15h ngày 6/5, ô tô con đỗ ven phố Tế Tiêu, thị trấn Đại Nghĩa. Lúc này, người ngồi trên ô tô bất ngờ mở cửa trước phía giáp lòng đường. Cùng thời điểm này, 2 người trên 1 xe máy đi ngang qua đã va quẹt vào cửa xe ô tô rồi ngã ra đường.

Ngay lập tức, người phụ nữ ngồi sau xe máy bị xe ô tô đi chiều ngược lại cán qua tử vong tại chỗ, người đàn ông bị thương. Hiện Công an huyện Mỹ Đức đang làm việc với 2 tài xế ô tô để xác định nguyên nhân và trách nhiệm của họ trong vụ tai nạn.

Dưới góc độ pháp lý, trao đổi với PV Báo Tri thức và Cuộc sống, Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường - Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho biết, đây là vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng. Qua clip, rất có thể cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ đối với người mở cửa trước xe ô tô, đồng thời xem xét trách nhiệm của người điều khiển chiếc xe ô tô đi ngược chiều để xử lý theo quy định của pháp luật. 

Trường hợp kết quả xác minh cho thấy người mở cửa xe ô tô trong tình huống này đã không tuân thủ quy tắc an toàn, gây hậu quả vụ tai nạn nghiêm trọng thì cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can để xử lý người vi phạm về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ theo điều 260 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.

Theo quy định tại điểm đ, khoản 3, Điều 18 Luật Giao thông đường bộ thì người điều khiển phương tiện khi dừng xe, đỗ xe trên đường bộ không mở cửa xe, để cửa xe mở hoặc bước xuống xe khi chưa bảo đảm điều kiện an toàn. Theo đó, để mở cửa xe an toàn người tham gia giao thông cần chú ý: Khi mở cửa, người ngồi trên xe cần quan sát kỹ phía trước và phía sau bằng mắt thường và qua gương chiếu hậu; Mở cửa một cách từ từ, người ra đến đâu cửa mở ra đến đó chứ không mở hết cửa.

Nếu người nào không tuân thủ quy tắc an toàn theo quy định tại khoản 3, Điều 18 Luật giao thông đường bộ gây ra tai nạn giao thông thì phải chịu trách nhiệm pháp lý, nếu hậu quả chưa nghiêm trọng thì sẽ bị phạt đến 600.000 đồng theo quy định tại khoản 2, Điều 5, Nghị định 100/2019/NĐ-CP. Cụ thể điểm g Khoản 2 Điều 5, Nghị định số 100/2019/NĐ-CP nêu rõ, người điều khiển ôtô mở cửa xe không đảm bảo an toàn sẽ bị phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng. Người vi phạm là người điều khiển phương tiện giao thông trên còn bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 2 đến 4 tháng.

Trường hợp mở cửa xe ô tô không đúng quy định dẫn đến tai nạn chết người hoặc thương tích cho người khác từ 61 % trở lên hoặc thiệt hại đến tài sản của người khác từ 100.000.000 đồng trở lên thì người mở cửa xe ô tô không đúng cách sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại điều 260 Bộ luật Hình sự với mức hình phạt là phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm. Trường hợp gây hậu quả chết 03 người trở lên thì hình phạt có thể ở mức cao nhất của tội danh này là phạt tù từ 07 năm đến 15 năm tù.

Luật sư Đặng Văn Cường cho biết, theo ghi nhận của camera thì tình huống trên có yếu tố lỗi hỗn hợp của nhiều phía. Việc tài xế taxi bất ngờ mở cửa khi dừng đỗ là hành vi không bảo đảm an toàn về giao thông đường bộ khi dừng, đỗ xe. Tuy nhiên, trong trường hợp này, nguyên nhân trực tiếp gây ra cái chết cho người điều khiển xe máy có thể là do xe ô tô khác chạy phía đối diện cán phải.

Trường hợp có lỗi hỗn hợp thì cơ quan chức năng cũng sẽ làm rõ mức độ lỗi của mỗi bên, làm rõ lỗi của bên nào là nguyên nhân chính dẫn đến vụ tai nạn để xem xét xử lý theo quy định của pháp luật. Người điều khiển chiếc xe ô tô đi ngược chiều cán qua người nạn nhân đi xe máy cũng có thể phải chịu trách nhiệm hình sự nếu thiếu chú ý quan sát, không làm chủ tốc độ...

Luật sư Đặng Văn Cường cho rằng nếu tài xế lái ô tô phía đối diện chạy quá tốc độ quy định, thiếu chú ý quan sát, không làm chủ tốc độ dẫn đến tai nạn và công an xác định người đi xe máy tử vong là do ô tô này cán lên người thì phải chịu trách nhiệm hình sự cùng với tài xế đã mở cửa ô tô gây tai nạn. Nguyên tắc chung là người nào có lỗi gây hậu quả nghiêm trọng khi tham gia giao thông đường bộ thì phải chịu trách nhiệm hình sự.

Về nguyên tắc, lỗi là thái độ của chủ thể đối với hành vi khách quan phải thể hiện mức độ nhận thức và ý chí khi thực hiện hành vi. Căn cứ để xác định lỗi sẽ được xác định trên cơ sở lời khai của các bên liên quan, hướng di chuyển, tốc độ, khả năng quan sát, điểm va chạm tai nạn, căn cứ vào các kết quả giám định của cơ quan chức năng. Trên cơ sở kết quả điều tra xác minh thì cơ quan chức năng sẽ xác định bên nào có lỗi, mức độ lỗi như thế nào và hậu quả gây ra do lỗi của bên nào để xem xét trách nhiệm pháp lý.

Trong trường hợp tài xế xe ở hướng đối diện chạy đúng quy định, đúng làn đường và làm chủ được tốc độ, thì việc gây tai nạn được xem là trường hợp gây tai nạn do sự kiện bất ngờ nên người gây tai nạn sẽ không phải chịu trách nhiệm hình sự.

Luật sư Đặng Văn Cường cho biết, đây không phải lần đầu tiên sự bất cẩn của người mở cửa xe ô tô dẫn đến vụ tai nạn thương tâm. Nhiều vụ mở cửa ô tô bất cẩn dẫn đến tai nạn giao thông nghiêm trọng và người mở cửa xe ô tô cũng đã phải chịu trách nhiệm hình sự. Bởi vậy, ngoài việc xử lý đối với người vi phạm thì công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật để đảm bảo trật tự an toàn giao thông trong giai đoạn hiện nay là rất cần thiết.

>>> Xem thêm video: Chở con đi học, 3 mẹ con thiệt mạng khi va chạm với xe tải