PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu: “Cần coi COVID-19 thành bệnh lý chuyên khoa”

“Chúng ta phải có lộ trình rõ ràng để biến COVID-19 thành bệnh lý chuyên khoa, khám chữa bệnh thông thường, không còn dịch nữa thì bệnh này sẽ như viêm phổi, suy tim… vào viện khám, chữa bệnh và chi trả theo bảo hiểm y tế. Lúc đó cuộc sống của chúng ta mới trở lại bình thường như cũ được” - PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu, Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội nêu ý kiến tại tọa đàm "Đại dịch COVID-19 và chính sách với nhân viên y tế", tổ chức ngày 21/2.

Từng chi viện cho công tác chống dịch tại tỉnh Bình Dương, chia sẻ vê cảm nhận về sự hi sinh của những "chiến binh áo trắng" trên mặt trận chống đại dịch, PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu nói rằng, khó khăn nhất là khi người bác sĩ chữa bệnh không giữ lại được tính mạng người bệnh trên tay mình.

PGS Nguyễn Lân Hiếu cho biết, ông từng chứng kiến nhiều học trò không ăn được cơm, bị stress, xin nghỉ phép đóng cửa ở trong phòng 2-3 ngày chỉ vì không thể quên được những ca bệnh mà mình không bảo vệ được. Nhiều y bác sĩ bị mắc COVID-19 nhưng không nghỉ mà xin vào phòng bệnh ở cùng luôn với bệnh nhân để chăm sóc bệnh nhân 24/24. Đó là giai đoạn vô cùng khó khăn của ngành y.

Theo ông Hiếu, hiện nay, dịch đã chuyển sang giai đoạn mới thì chúng ta không thể Zezo COVID-19 mà phải sống chung với dịch bệnh. Lúc này, khó khăn nhất không phải không biết cách chữa, hoảng sợ vì số lượng COVID-19 diễn biến phức tạp mà khó khăn lớn nhất là phải chống dịch lâu dài, các y bác sĩ nhân viên y tế không biết lúc nào sẽ dừng lại việc điều trị COVID-19.

“Chúng tôi không sợ COVID-19. Chúng tôi chỉ sợ người dân hoảng loạn, thiếu niềm tin. Sức ép của chúng ta hiện nay là làm sao truyền thông để người dân tin tưởng thực hiện các hướng dẫn, khuyến cáo của ngành y tế. Chúng ta đã có hướng dẫn rất rõ ràng về điều trị COVID-19 tại nhà đối với người lớn như thế nào, đối với trẻ em như thế nào”, ông Hiếu nói và mong người dân bình tĩnh, giảm sức ép đối với các nhân viên y tế để các bác sĩ tập trung cứu bệnh nhân nặng.

Chia sẻ về những khó khăn khi phải điều động nhân viên y tế tham gia chống dịch mà vẫn phải cân đối, duy trì các hoạt động bình thường khác của bệnh viện, PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu nói rằng, trước khi có dịch, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội thực hiện khám chữa bệnh với quy mô cơ sở 1 ở Tôn Thất Tùng là 500 gường bệnh và có cơ sở 2 ở Trương Công Giai. Tổng số nhân viên y tế hơn 1.000 người.

Sau khi đại dịch xảy ra, ngoài việc chi viện các tỉnh, Bộ Y tế giao Bệnh viện Đại học Y Hà Nội xây dựng bệnh viện điều trị COVID-19 ở Hoàng Mai, có nhiệm vụ điều trị bệnh nhân nặng nguy kịch với quy mô 500 giường. Với 500 giường thì cần khoảng gần 1.000 cán bộ nhân viên nữa.

“Nếu nhìn như vậy thì chúng ta sẽ không thể thực hiện nhiệm vụ được. Mặc dù bệnh viện đã được xây dựng thần tốc trong vòng 1 tháng dưới sự hỗ trợ của Thủ tướng Chính phủ, của Bộ Y tế và các nhà hảo tâm. Bệnh viện rất hiện đại, hiện đang điều trị cho các bệnh nhân rất nặng của Hà Nội”, ông Hiếu nói và cho biết, sáng 21/2, vẫn còn 200 bệnh nhân. Số lượng không tăng lên mà vẫn duy trì. Đó là may mắn.

Theo PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu,để điều hành 200 giường hồi sức, ECMO, thở máy… thì cần nhân lực rất lớn. Bệnh viện Đại học Y Hà Nội "đành phải kêu gọi sự chia sẻ của cộng đồng.

“Chỗ chúng tôi hầu như bao giờ cũng có các tình nguyện viên tham gia. Các bác sĩ, điều dưỡng của chúng tôi luôn chuyển xuống cơ sở Hoàng Mai để điều trị", ông Hiếu nói và cho rằng, khó khăn nhất là nếu chúng ta vẫn duy trì tình trạng này thì chắc là không thể nào trụ được. Nếu chúng ta cứ coi COVID-19 là đại dịch, thực hiện những quy định hiện hành thì không thể nào duy trì được lực lượng.

Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cho biết, chúng tôi hiện nay triển khai quy trình xây dựng bệnh viện rất chặt chẽ về kiểm soát nhiễm khuẩn. Các bác sĩ đi làm hằng ngày như bình thường và không mặc đồ bảo hộ quá mức như trước đây nữa vì không còn đủ tiền để mà mua trang thiết bị. Một bộ bảo hộ lên đến 500.000-600.000 đồng.

“Chúng tôi mặc đồ bảo hộ thông thường và cho anh em giữ, kiểm tra sức khỏe định kỳ để làm sao bảo đảm sự lây nhiễm chéo ít nhất. Đấy là những cách chúng tôi làm để dần dần biến COVID trở thành bệnh lý chuyên khoa. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất hiện nay của chúng tôi là duy trì hoạt động, kinh tế vật tư trang thiết bị. Hiện nay, hầu như tất cả các nguồn lực huy động được chúng tôi đã huy động rồi, không thể xin mãi được tiền tài trợ”, PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu cho biết.

Do đó, theo PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu, rất cần chính sách để làm sao các bệnh viện có thể duy trì được lâu dài. Cần coi đại dịch nó sẽ dần dần hết đi, bệnh COVID-19 thành bệnh lý chuyên khoa.

“Chúng tôi đang cố gắng hết sức để nhân viên y tế hiện nay có thu nhập bằng như trước khi đại dịch. Các bệnh viện khác tôi biết là hầu như bị cắt giảm hết tiền thu nhập tăng thêm, chỉ còn lương cơ bản thôi. Tiền chống dịch thì hiện nay cũng sắp thay đổi nên rất khó khăn. Do đó chúng ta còn rất nhiều việc cần làm trong thời gian trước mắt để nâng cao được thu nhập, ổn định được đời sống vật chất cũng như tinh thần của nhân viên y tế”, ông Hiếu nói.

Đề xuất thêm về chế độ đãi ngộ và cơ chế đặc thù dành cho cán bộ y tế tham gia chống dịch, nhất là tuyến y tế cơ sở, y tế dự phòng, PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu cho rằng, phải có chính sách chi trả cho con người, cho nhân viên y tế sau chi lương hợp đồng và phụ cấp để bảo đảm điều trị COVID-19 lâu dài. Bác sĩ phải có thu nhập tăng thêm phần đã được thanh toán.

Chia sẻ chuyện 1 điều dưỡng viên của chúng tôi tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cơ sở Hoàng Mai tổng thu nhập 1 tháng được 9 triệu, ông Hiếu nói, lãnh đạo Bệnh viện đã vận dụng mọi cách, mọi nguồn nhưng chỉ chi được đến thế. Có thể phần thu nhập này duy trì được cuộc sống của bản thân bạn ấy nhưng còn gia đình, còn vợ con, còn những cống hiến tiếp theo nữa. Do đó cần có chính sách rõ ràng.

Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cũng đề xuất cần có cơ sở pháp lý để đơn vị tiếp nhận nguồn nhân lực điều trị bệnh nhân COVID-19 như: Tuyển dụng, huy động nguồn nhân lực cơ sở y tế công, y tế tư, tham gia thực hiện tiêm chủng, thu dung, điều trị bệnh nhân COVID-19.

Ông Hiếu chia sẻ, hiện Bệnh viện Đại học Y Hà Nội nhận thêm gần 500 người vào viện chăm sóc bệnh nhân COVID-19 mà không có biên chế. “Làm sao thanh toán, chi trả cho họ được. Phải có hướng dẫn cụ thể về vấn đề con người”, ông Hiếu nói. 

“Bằng mọi cách chúng ta phải có lộ trình rõ ràng để biến COVID-19 thành bệnh lý chuyên khoa, khám chữa bệnh thông thường, không còn dịch nữa thì bệnh này sẽ như viêm phổi, suy tim… vào viện khám, chữa bệnh và chi trả theo bảo hiểm y tế. Lúc đó cuộc sống của chúng ta mới trở lại bình thường như cũ được”, PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu đề nghị.