Thanh tra Chính phủ “điểm” 19 dự án ở Hưng Yên có vi phạm

Kết luận nêu rõ công tác quản lý, sử dụng đất đai, công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng, giao đất, cho thuê đất và xác định tiền sử dụng đất vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, thiếu sót.

Cụ thể, UBND tỉnh Hưng Yên không ban hành chương trình hành động của tỉnh cụ thể hóa thành các nhiệm vụ của kế hoạch hàng năm theo Nghị quyết 73 và xây dựng kế hoạch cụ thể của tỉnh để triển khai Nghị quyết 116.

UBND tỉnh Hưng Yên còn hạn chế trong công tác thanh tra, rà soát việc sử dụng đất của doanh nghiệp sau cổ phần hóa; đến nay chưa hoàn thiện xong các thủ tục về giao đất, thuê đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Cơ sở dữ liệu về quy hoạch, giá đất và hệ thống hồ sơ địa chính hiện đại chưa được triển khai thực hiện. Công tác kiểm tra, rà soát quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, cụ thể các quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quá thời hạn thực hiện (cần hủy bỏ hoặc điều chỉnh) chưa được triển khai thực hiện.

Về công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng, UBND tỉnh Hưng Yên ban hành quy định phân cấp quản lý và phân công nhiệm vụ về lĩnh vực quy hoạch xây dựng, kiến trúc có nội dung chưa đúng quy định; công tác xây dựng, lập danh mục các đồ án quy hoạch để bố trí vốn cho công tác quy hoạch không đầy đủ…

Hưng Yên giao UBND một số huyện lập quy hoạch chung đô thị trên phạm vi ranh giới toàn huyện và giao cho một số tổ chức kinh tế lập quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 và quy hoạch chi tiết 1/500 không đúng quy định.

UBND tỉnh đã công nhận 16 khu vực xã đạt tiêu chuẩn Đô thị loại V theo Kế hoạch thực hiện Chương trình phát triển đô thị tỉnh Hưng Yên, giai đoạn đến 2020, tuy nhiên, tại 16 khu vực này đều chưa có quy hoạch đô thị được phê duyệt.

Đáng chú ý, thanh tra 19 dự án sử dụng đất, Thanh tra Chính phủ phát hiện 7 dự án hạn chế, thiếu sót về quy hoạch xây dựng.

Trong đó, 7 dự án có hạn chế, thiếu sót về công tác quy hoạch xây dựng như: Thời điểm quyết định chủ trương đầu tư, phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng, vị trí đất thực hiện dự án không phù hợp, đồng bộ; quy định chi tiết xây dựng dự án tỷ lệ 1/500 còn một số chỉ tiêu chưa đảm bảo. Thời điểm chấp thuận chủ trương đầu tư của một số dự án chưa phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, sau đó mới được điều chỉnh, cập nhật.

Có 4 dự án vi phạm trong việc lựa chọn chủ đầu tư thực hiện dự án nhà ở không qua đấu thầu. 16 dự án thiếu sót trong việc xác định tiền sử dụng đất; phân tích, lựa chọn tài sản so sánh không đảm bảo phù hợp với quy định; xác định một số khoản doanh thu, chi phí không có cơ sở; chưa tiến hành xác định lại tiền sử dụng đất, chi phí xây dựng theo thiết kế cơ sở được thẩm định. Cục Thuế tỉnh Hưng Yên chậm thông báo nộp bổ sung tiền thuê đất sau miễn giảm; có dự án xác định thiếu diện tích tiền sử dụng đất.

5 dự án chậm phê duyệt giá đất, xác định bổ sung tiền sử dụng đất sau khi điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng hoặc giao đất bổ sung. Trong đó có dự án đã giao đất từ năm 2018 nhưng đến khi kết thúc thanh tra (5/2023) chưa phê duyệt giá đất (Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật phân khu A- Khu đô thị phía bắc Quốc lộ 5 thuộc Khu đô thị Phố Nối).

11 dự án bị thanh tra kết luận chậm tiến độ thực hiện dự án đầu tư hoặc chưa thực hiện đúng mục tiêu ưu tiên xây dựng nhà ở công nhân, nhà ở xã hội trước nhà ở thương mại; chưa thực hiện nghiệm thu, quyết toán, bàn giao công trình hạ tầng kỹ thuật cho địa phương quản lý.

Một số chủ đầu tư chưa tuân thủ quy định về điều kiện chuyển nhượng nhà đất đối với khu vực có yêu cầu phải xây dựng nhà ở trước khi chuyển nhượng, mà chuyển nhượng quyền sử dụng đất dưới hình thức phân lô, bán nền; thi công xây dựng nhưng không có giấy phép hoặc xây dựng không đúng quy hoạch được phê duyệt.

Để xảy ra hạn chế, thiếu sót nêu trên, Thanh tra Chính phủ cho rằng trách nhiệm thuộc Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND tỉnh phụ trách lĩnh vực, Hội đồng thẩm định giá đất tỉnh thời kỳ có liên quan; Giám đốc, Phó Giám đốc phụ trách lĩnh vực các sở, ngành: Sở TN&MT, Sở Xây dựng, Sở Tài chính, Sở KH&ĐT, Cục Thuế tỉnh thời kỳ có liên quan; Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND các huyện, thành phố, thị xã thời và chủ đầu tư các dự án…

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao UBND tỉnh Hưng Yên, chỉ đạo khẩn trương rà soát, hoàn thiện xong phương án sử dụng đất, thuê đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất… Đồng thời, cùng với Sở ban ngành cần kiểm điểm, rút kinh nghiệm, chấn chỉnh trong việc tổ chức triển khai và tham mưu triển khai nghị Quyết 73/NQ-CP và Nghị quyết 116/NQ-CP của Chính phủ.

Đối với nhóm 19 dự án thanh tra trực tiếp có sai phạm, TTCP kiến nghị, đối với Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật phân khu A- Khu đô thị phía bắc Quốc lộ 5 thuộc Khu đô thị Phố Nối, yêu cầu UBND tỉnh Hưng Yên thu hồi Văn bản số 1488/2016 về việc tiếp tục giao Công ty CP xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát làm chủ đầu tư thực hiện dự án.

TTCP cho rằng, thời điểm này Luật nhà ở 2014 và Nghị định 99/2015 của Chính phủ không có quy định về việc chuyển tiếp đối với việc thực hiện dự án bằng phương thức sử dụng quỹ đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng. Tỉnh phải chỉ đạo rà soát lại hồ sơ pháp lý để đấu giá lựa chọn lại chủ đầu tư dự án có sử dụng đất theo quy định.

Đối với các dự án Khu nhà ở Hoàng Anh; dự án của Công ty CP đầu tư phát triển Hùng Vương Hưng Yên; dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở thương mại, nhà ở đô thị, đến thời điểm thanh tra đã cơ bản hoàn thành, chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất với Nhà nước hoặc đã bán, chuyển nhượng nhà đất cho hộ gia đình, cá nhân…Tuy nhiên, để đảm bảo cho người dân mua nhà ở lâu dài, tránh phát sinh việc tập trung đông người, khiếu kiện, UBND tỉnh Hưng Yên phải căn cứ vào quy định, rà soát các thủ tục pháp lý để đảm bảo phù hợp với pháp luật.

Tại dự án nhà ở xã hội, nhà ở thương mại Lạc Hồng Phúc, cơ quan thanh tra yêu cầu tỉnh Hưng Yên chỉ đạo kiểm tra, rà soát việc bổ sung, điều chỉnh, ủy quyền từ chủ đầu tư cho đơn vị thực hiện dự án trong quyết định chủ trương đầu tư và giao đất cho đơn vị thực hiện dự án đúng quy định pháp luật.

Hưng Yên phải giao Sở Xây dựng phối hợp với chủ đầu tư, đơn vị tư vấn rà soát, điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500 đối với một số dự án do chưa đảm bảo quy định về quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng và một số tồn tại khác. Cụ thể, dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật phân khu A - Khu đô thị phía bắc Quốc lộ 5 thuộc Khu đô thị Phố Nối; Dự án khu dân cư Đông Phong; Dự án Khu nhà ở, dịch vụ khu công nghiệp Phố Nối (Phố Nối House); Dự án đầu tư xây dựng nhà ở, bến xe Mỹ Hào và Nhà máy cấp nước sạch Bình Minh Hưng Yên; Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng kỹ thuật Khu công nghiệp Minh Quang.

TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao UBND tỉnh Hưng Yên chỉ đạo kiểm tra và xác định lại tiền sử dụng đất tại các lần giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất. Phải đảm bảo tính đúng, đủ, không để thất thoát ngân sách Nhà nước.

Cụ thể: Dự án tòa nhà hỗn hợp cao tầng và khu nhà ở để bán; Dự án xây dựng và kinh doanh hạ tầng kỹ thuật khu công nghiệp Minh Quang; dự án mở rộng khu công nghiệp Thăng Long II; Dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở thương mại Lạc Hồng Phúc; Cụm công nghiệp Minh Khai mở rộng; Dự án Khu nhà ở và Trung tâm thương mại Phố Nối; Dự án của Công ty cổ phần đầu tư phát triển Hùng Vương Hưng Yên; Dự án Trung tâm thương mại và nhà ở Như Quỳnh; Dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở, bến xe khách Mỹ Hào; Dự án Khu nhà ở Phúc Thành; Dự án xây dựng khu nhà ở liền kề để bán.

Xem xét, xử lý việc chậm tiến độ theo quy định pháp luật đối với việc đầu tư các dự án có nguyên nhân khách quan. Kiểm tra, rà soát việc chậm tiến độ đầu tư xây dựng đối với một số hạng mục của một số dự án. Từ đó, đánh giá nguyên nhân và có biện pháp xử lý nghiêm việc chậm tiến độ theo quy định của pháp luật về đầu tư và điểm i khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai năm 2013 gồm: Hạng mục Trung tâm thương mại thuộc Dự án Khu nhà ở và Trung tâm thương mại phố Nối do Công ty TNHH An Phát làm chủ đầu tư; hạng mục Khu Nhà ở cho người thu nhập thấp phải ưu tiên đầu tư nhưng chưa tiến hành xây dựng tại Dự án Khu nhà ở, dịch vụ khu công nghiệp phố Nối (Phố Nối House) do Công ty cổ phần du lịch và thương mại Tân Sáng làm chủ đầu tư.

Hạng mục Tòa trung tâm thương mại, nhà chung cư 9 tầng trên khu đất HH1 chưa thi công xây dựng tại Dự án Trung tâm thương mại và Nhà ở Như Quỳnh do Công ty cổ phần cơ khí xây dựng công trình làm chủ đầu tư; xem xét, đánh giá năng lực thực hiện của chủ đầu tư dự án Công ty cổ phần đầu tư phát triển Hùng Vương Hưng Yên, có biện pháp xử lý theo quy định.

Đối với hai Dự án nhà ở xã hội, nhà ở thương mại Lạc Hồng Phúc; Dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở, bến xe khách Mỹ Hảo và nhà máy cấp nước sạch Bình Minh Hưng Yên, TTCP kiến nghị Thủ tướng giao UBND đạo Sở Tài chính xác định chính xác số tiền bảo vệ và phát triển đất trồng lúa, thu ngân sách bổ sung số tiền hơn 3,9 tỷ đồng.

TTCP cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Hưng Yên tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm liên quan và xử lý theo thẩm quyền. Trong quá trình thực hiện kết luận thanh tra, nếu phát hiện trường hợp gây thất thoát ngân sách nhà nước hoặc có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì phải chuyển cơ quan điều tra xử lý.