TPHCM xem xét trách nhiệm người đứng đầu giải ngân vốn đầu tư công chậm

Nửa đầu năm nay công tác mặt bằng phải đảm bảo được cho các dự án

Theo Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi, năm 2022, TPHCM được giao vốn 54.000 tỷ, nhưng khả năng cân đối của TP là 37.000 tỷ.

Tuy nhiên, đến ngày 31/1/2023, TPHCM giải ngân được 71,3% tương đương 26.636 tỷ đồng. Tuy không đạt mục tiêu là 95% nhưng có tăng so với năm 2021 là 6.900 tỷ đồng, tăng 35%.

Theo ông Mãi, có 5 nguyên nhân chính. Đó là thủ tục dự án, thủ tục xây dựng, phân bổ vốn của Thành phố trong năm 2022 làm chậm; công tác giải phóng mặt bằng chậm, nhiều dự án kéo dài nên giá đất tăng, dẫn đến GPMB chậm, vừa không GPMB được vừa ảnh hưởng đến tiến độ xây lắp; giá vật liệu tăng ảnh hưởng đến tiến độ xây dựng và thủ tục thuộc một số dự án ODA chậm.

Ông Mãi cho rằng, bao trùm là trách nhiệm của chủ đầu tư trong việc chuẩn bị hồ sơ, đánh giá các tình huống phát sinh, chủ động tháo gỡ còn chậm.

“Lần họp trước TPHCM đã báo cáo và nhận trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ, TPHCM đã tiến hành xem xét trách nhiệm các đồng chí đứng đầu các tổ chức còn triển khai chậm”, ông Mãi nói.

Năm 2023, rút kinh nghiệm của năm 2022, TPHCM được phân bổ vốn là 70.000 tỷ đồng, tăng gần gấp đôi so với năm 2022. Trong đó có 16.500 tỷ đồng vốn của Trung ương, 55.200 tỷ vốn của địa phương. Đến nay, TPHCM đã phân bổ xong 100% vốn Trung ương, còn vốn địa phương còn một số hồ sơ dự án chưa hoàn thiện, còn 26.000 tỷ đồng.

Như vậy, đến nay đủ điều kiện để phân bổ là 14.000 tỷ đồng, còn 4 dự án với tổng vốn là 12.000 tỷ đồng, TPHCM đang khẩn trương hoàn thiện và đến cuối tháng 3/2023, HĐND TPHCM sẽ có phiên chuyên đề để phân bổ hết 100% vốn địa phương.

Ông Mãi cũng cho biết, TPHCM đã tổ chức Hội nghị triển khai kết quả giải ngân vốn đầu tư năm 2022 và phương hướng năm 2023, xác định trách nhiệm của chủ đầu tư, của Sở KHĐT, của đồng chí Phó Chủ tịch phụ trách lĩnh vực, đã cho ý kiến về những khó khăn vướng mắc, nhất là những thủ tục phối hợp với các ngành với nhau, thủ tục về GPMB, chuẩn bị cương quyết nửa đầu năm nay công tác mặt bằng phải đảm bảo được cho các dự án.

TPHCM cũng tiến hành củng cố lại các tổ công tác, trong đó có tổ GPMB, tổ các dự án vốn lớn; tổ ODA; ban hành các văn bản, các quy định, chương trình hành động và các chỉ đạo cụ thể cho từng dự án.

Về công tác GPMB Dự án Vành đai 3, dự kiến đến ngày 15/6/2023 sẽ bàn giao 80% mặt bằng cho nhà đầu tư, khởi công dự án này kịp trong tháng 6/2023. “Năm nay vốn GPMB của Dự án Vành đai 3 là hơn 18.000 tỷ đồng. Đây là số vốn lớn, nên cần khẩn trương từ cuối năm 2022 đến nay các địa phương đã rà soát các thủ tục để cố gắng đến tháng 6/2023 bàn giao 80% mặt bằng và đến tháng 11/2023 bàn giao 100% mặt bằng”, ông Mãi nói.

Đối với các công trình trọng điểm chủ yếu có vướng mắc về hạ tầng kỹ thuật, việc phối hợp với các đơn vị để di dời điện, nước, viễn thông… Cuối năm 2022, Thành phố đã giải quyết những nút thắt này để đến năm 2023, Thành phố sẽ đẩy nhanh tiến độ hơn nhằm giải quyết các vướng mắc.

Trong Dự thảo Nghị quyết năm 2024 của Thành phố liên quan nhiều đến các cơ chế đầu tư, GPMB và những cơ chế thu hút vốn khác, nếu đến tháng 5/2023 được Quốc hội sau đó triển khai sẽ có tác động lớn đến việc thúc đẩy đầu tư công cũng như đầu tư thu hút xã hội khác. Rút kinh nghiệm năm 2022, TPHCM rất quyết tâm thực hiện tốt hơn để đạt mục tiêu giải ngân vốn đầu tư công năm 2023.

Tại Hội nghị, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, Về việc giải ngân đầu tư công 2022, tháng 9/2022 Hà Nội mới giải ngân chưa được 50%, khi đó Thủ tướng đã có đoàn công tác trực tiếp làm việc với TP Hà Nội, tiếp thu ý kiến chỉ đạo của đoàn công tác của Thủ tướng, TP Hà Nội đã chủ động tích cực nhận diện các khó khăn, vướng mắc để tháo gỡ, tập trung về trách nhiệm, giá cả.

Ban cán sự UBND TP Hà Nội đã chủ động báo cáo Chính phủ và nhờ Ban Thường vụ vào cuộc lãnh đạo chỉ đạo công tác giải ngân vì đây là nhiệm vụ rất lớn của Hà Nội. Đến 31/1/2023, TP Hà Nội đã giải ngân được hơn 45.000 tỷ đồng (87,8%), đây là sự nỗ lực rất lớn của thành phố.

Theo ông Thanh, nếu loại trừ vốn ODA của dự án Nhà máy nước thải Yên Xá đã hết thời gian hiệp định vay vốn, TP Hà Nội đã có báo cáo Thủ tướng và đã được Thủ tướng đồng ý gia hạn dự án này đến cuối tháng 5, nếu dự án này được phê duyệt cuối năm ngoái thì TP Hà Nội đã giải ngân được thêm 1.000 tỷ đồng. Tuy nhiên dự án này phức tạp nên TP Hà Nội đợi sự chỉ đạo của Chính phủ ký sớm để Hà Nội được triển khai ngay dự án này.

“Về khó khăn, vướng mắc, TP Hà Nội đồng tình với báo cáo của Bộ KH&ĐT đó là có rất nhiều khó khăn về kĩ thuật, quy trình dự án, phân cấp phân quyền. Rất mong Thủ tướng trong bối cảnh pháp luật chưa kịp sửa có việc gì ủy quyền được cho địa phương, ủy quyền cho các Bộ trưởng thì mong một Nghị quyết của Chính phủ, của Quốc hội phân cấp phân quyền cho địa phương”, ông Thanh nói.

Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội cho biết, hiện giờ một dự án "thông được đầu này thì bị chặn hết các đầu khác", chặn về đất đai, về môi trường… mỗi dự án chỉ cần chậm 1-2 tháng thôi, không thể thực hiện đồng thời được. Mong Thủ tướng cho rà soát lại, phân cấp ủy quyền mạnh về việc này để giảm tình trạng "phải ngồi đôn đốc nhau" như thế này.

Năm 2023, TP Hà Nội đã phân khai ngay gần 47.000 tỷ đồng vốn đầu tư công và phân luôn trách nhiệm chính. Ngay từ đầu năm, TP Hà Nội cũng thanh tra công vụ về đầu tư công, thanh tra kết quả năm 2022 và chuẩn bị cho năm 2023. Đến cuối tháng 2/2023, Hà Nội cũng đã giải ngân được hơn 3.600 tỷ đồng (5,5% kế hoạch năm 2023).

Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Cao Tường Huy cho biết, về kết quả giải ngân năm 2022, tỉnh Quảng Ninh đã giải ngân được 121% (báo cáo của Bộ Tài chính), thực tế tỉnh đã giải ngân được là 127%.

Năm 2023, tỉnh Quảng Ninh được giao số vốn là 14.971 tỷ, trong đó, vốn địa phương là 13.700 tỷ, vốn Trung ương là 1.200 tỷ. Chúng tôi đã phân khai đầy đủ nhưng riêng có vốn nước ngoài là 981 tỷ chưa phân khai được do đây là một dự án thoát nước và vệ sinh môi trường TP Hạ Long và Cẩm Phả là vay vốn ODA.

Hiện nay, dự án này mới được gia hạn 30/6/2021 cho nên tỉnh đã có văn bản báo cáo Bộ KH&ĐT, Bộ Tài chính để báo cáo Thủ tướng Chính phủ là giảm nguồn vốn này vì không đủ thời gian để giải ngân. Sau đó tỉnh sẽ phải làm thủ tục điều chỉnh dự án, báo cáo Bộ, ngành Trung ương ra hạn hiệp định vốn ODA này. Đây là một dự án phức tạp, kéo dài nhiều năm.

Về giải pháp, tỉnh Quảng Ninh năm nay đã giải ngân đến nay xấp xỉ 15% vốn của năm 2023; đã thành lập tổ công tác đặc biệt do Chủ tịch tỉnh là Tổ trưởng và phân công cụ thể cho các sở, ngành, chủ tịch các địa phương gắn với trách nhiệm, gắn với thi đua khen thưởng, nếu không làm được sẽ thu hồi vốn về để giao lại cho các địa phương khác. Trong năm 2023, Quảng Ninh chỉ khởi công mới 7 dự án trên địa bàn toàn tỉnh; yêu cầu các địa phương tập trung vào các dự án này.