Viện Tối cao xin lỗi nữ luật gia bị oan 11 năm

Ngày 31/7, tại trụ sở UBND phường Đa Kao (quận 1, TP.HCM), VKSND Tối cao đã tổ chức buổi xin lỗi công khai đối với luật gia Trần Thị Ngọc Nga (sinh năm 1954, nguyên Giám đốc Công ty Vinh Luật). Bà Nga từng bị khởi tố, truy tố oan về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản từ năm 2009.

Tham dự buổi xin lỗi có ông Nguyễn Văn Tất (Phó Vụ trưởng Vụ Thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra án trật tự xã hội, VKSND Tối cao, gọi tắt là Phó Vụ trưởng), ông Hoàng Văn Vĩnh (Thiếu tướng, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát hình sự Bộ Công an), đại diện chính quyền địa phương và bà Trần Thị Ngọc Nga…

Phát biểu tại buổi xin lỗi, Phó Vụ trưởng Nguyễn Văn Tất cho rằng quá trình điều tra vụ án trước đây có thiếu sót trong thu thập, đánh giá và sử dụng chứng cứ. Vì vậy, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ra quyết định đình chỉ điều tra do hết thời hạn điều tra mà không chứng minh được bà Nga phạm tội.

Ông Tất thay mặt VKSND Tối cao gửi lời xin lỗi tới bà Nga. Theo ông, việc khởi tố, truy tố oan khiến bà Nga bị tổn thất nhiều về tinh thần và vật chất, nhiều cơ hội trong cuộc sống bị mất, đời sống gặp nhiều khó khăn.

“Đại diện lãnh đạo Vụ Thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra án trật tự xã hội, VKSND Tối cao chân thành xin lỗi bà Trần Thị Ngọc Nga cùng gia đình, người thân. Mặc dù lời xin lỗi của chúng tôi không bù đắp được cho bà Nga những tổn thất mà bà đã gánh chịu nhưng buổi xin lỗi hôm nay thể hiện trách nhiệm của Nhà nước trước công dân, thể hiện tinh thần cầu thị của các cơ quan tố tụng. Chúng tôi mong muốn bà Nga và gia đình chấp nhận lời xin lỗi…” - ông Tất nói.

Cạnh đó, ông Tất cũng cho biết nhiều cán bộ liên quan đến vụ việc đã phải điều chuyển đơn vị khác, không để tham gia giải quyết án. “Hiện nay, những người tiến hành tố tụng vụ án có người đã chết, có người đã nghỉ hưu, chúng tôi tiếp tục xem xét vai trò, trách nhiệm của từng cá nhân thi hành công vụ có thiếu sót, vi phạm để đề xuất hình thức xử lý theo quy định của pháp luật. Qua đây chúng tôi cũng rút ra bài học sâu sắc trong quá trình tiến hành tố tụng của mình. Chúng tôi sẽ thận trọng hơn trong quá trình thực thi nhiệm vụ để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, không bỏ lọt tội phạm, không làm oan người vô tội” - ông Tất bày tỏ.

Phát biểu tại buổi xin lỗi, bà Nga nói hơn 10 năm qua, bà sống trong thân phận lừa đảo. Công việc, sự nghiệp gần như mất trắng. Không chỉ bà mà người thân cũng bị dư luận né tránh vì cho rằng bà là kẻ lừa đảo. “Nhiều lần tôi từng muốn tự tử để quên đi những chuỗi ngày dài đau khổ nhưng gia đình và người thân động viên, giúp tôi gắng gượng vượt qua” - bà Nga ngậm ngùi.

Vụ việc xảy ra từ năm 2009 nhưng mãi đến năm 2019, bà Nga mới quyết định yêu cầu VKSND Tối cao xin lỗi và bồi thường. Lý giải về điều này, nữ luật gia nói: “Suốt những năm qua, tôi chờ đợi ông Ishida và Eguchi quay trở lại Việt Nam để phối hợp cùng cơ quan điều tra làm rõ vụ việc. Tuy nhiên, sự chờ đợi trở nên vô vọng trong khi tuổi của tôi đã cao, sức khỏe không còn được như trước đây. Tôi không thể chờ thêm được nữa”.

Được biết, liên quan đến việc bị khởi tố, truy tố oan, bà Nga đã có đơn yêu cầu bồi thường thiệt hại 48 tỉ đồng.

Theo cáo buộc trước đây của VKSND Tối cao, trong hai năm 2008 và 2009, bà Nga ký kết hợp đồng dịch vụ pháp lý trong việc đòi tài sản cho hai ông Ishida và Eguchi (quốc tịch Nhật Bản) đang làm ăn, kinh doanh tại Việt Nam. Sau đó, bà thường xuyên đòi tiền nói là để lo thủ tục khởi kiện và dùng một số thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt của hai ông này gần 4,4 tỉ đồng.

Nghi ngờ hành vi của bà Nga, hai ông trên đã làm đơn tố cáo đến Bộ Công an. Ngày 15/1/2009, bà Nga bị bắt khi đang nhận 2 triệu yen Nhật (gần 400 triệu đồng).

Ngày 29/1/2010, VKSND Tối cao hủy bỏ lệnh tạm giam đối với bà Nga sau 13 tháng bị tạm giam tại trại giam B34 Bộ Công an. VKSND Tối cao sau đó cũng ủy quyền cho VKSND TP.HCM thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử sơ thẩm đối với vụ án này. Tuy nhiên, sau thời gian nghiên cứu, ngày 11/5/2011, TAND TP.HCM quyết định trả hồ sơ vụ án để điều tra bổ sung.

Đến tháng 8/2011, bà Nga xuất trình được tài liệu, chứng cứ mới làm phát sinh thay đổi bản chất vụ án. Đồng thời, do ông Ishida và Eguchi không có mặt tại Việt Nam nên không đủ điều kiện để tiếp tục củng cố chứng cứ làm rõ hành vi phạm tội. Từ đó, Cơ quan CSĐT Bộ Công an ra quyết định đình chỉ vụ án, đình chỉ bị can đối với bà Nga vì hết thời hạn điều tra nhưng không chứng minh được tội phạm.