Khám phá giai thoại độc đáo về dòng xe Vespa

Vespa trong tiếng Italia có nghĩa là con ong bắp cày, nhưng cũng còn được sử dụng chung cho loài ong, phân biệt với Ape có nghĩa là con ong mật. Tên con ong này được dùng để đặt cho loại xe máy nổi tiếng nhất ở Italia và của Italia trên thế giới. Vespa không phải là sản phẩm duy nhất, nhưng nổi tiếng nhất và đáng giá nhất của Tập đoàn Piaggio ở Italia. Trong lịch sử chính thức của Tập đoàn này, không thấy có dòng nào viết về việc tại sao tên con ong lại được sử dụng để đặt tên cho sản phẩm. Nhưng trong giai thoại thì có.

Năm 1884, Rinaldo Piaggio thành lập Công ty Rinaldo Piaggio ở Genua (Italia) khi mới 20 tuổi. Lúc ban đầu, công ty chuyên sản xuất thiết bị nội thất cho tàu thủy loại sang trọng. Từ cuối thế kỷ 19, công ty chuyển hướng sang tập trung sản xuất toa xe lửa, xe chở hàng, xe buýt hạng sang, động cơ, tàu điện và những loại rơ-móc chuyên dụng. Trong thời gian chiến tranh thế giới thứ nhất, hãng này chế tạo máy bay, trong đó có cả thủy phi cơ và dòng sản phẩm này đóng vai trò chủ đạo trong định hướng chiến lược và hoạt động kinh doanh cụ thể của hãng cho tới tận sau chiến tranh thế giới thứ 2. Công ty được thành lập từ rất sớm, nhưng thương hiệu Vespa lại hình thành rất muộn. Cho tới năm 1946, Piaggio đồng nghĩa với nhiều sản phẩm kỹ thuật và khoa học công nghệ cao, trong khi Vespa vẫn chỉ là... một loại ong thuần túy.

Rinaldo Piaggio mất năm 1938. Hai người con trai là Enrico và Armando Piaggio kế nghiệp cha. Sau chiến tranh thế giới thứ 2, Italia giống như tất cả các nơi khác bị ảnh hưởng bởi chiến tranh có nhu cầu bình thường hóa cuộc sống của người dân và tái thiết đất nước. Ở Italia cũng vậy. Hai anh em nhà Piaggio để ý đến nhu cầu rất lớn và rất thiết thực của mọi người về đi lại và vận chuyển như ôtô, xe máy và xe đạp. Hãng này đã từng chế tạo cả máy bay thì thừa đủ khả năng kỹ thuật và cơ sở vật chất để làm ra những sản phẩm mới đó. Họ không chọn ô tô, mà chọn xe máy vì cho rằng, thị trường xe máy tiềm năng hơn nhiều so với thị trường ôtô. Họ quyết định chế tạo ra một loại xe máy mới ở Italia – một phương tiện giao thông đơn giản mà tiện lợi, chạy tiết kiệm nhiên liệu với giá mà gần như ai cũng có thể mua được. Nhiệm vụ thiết kế được giao cho kỹ sư thiết kế Corrado d’Ascanio – người còn được coi là một trong số những nhà phát minh ra máy bay trực thăng.

Trong vòng có vài ngày, Corrado d’Ascanio cùng với nhà thiết kế Mario D’Este đã biến một loại xe chuyên dụng cho quân đội mà hãng vẫn chế tạo từ trước đó thành một loại xe mô tô mới. Tháng 4/1946, không phải ai khác ngoài người đứng đầu hãng khi ấy là Enrico Piaggio đã thốt lên khi lần đầu tiên trông thấy chiếc xe được chế tạo thử: “Sembra una vespa” – có nghĩa là “Nó trông giống như một con ong bắp cày”. Cái tên Vespa có nguồn gốc từ đấy và không thay đổi suốt 65 năm nay. Về sau, hãng cho sản xuất một kiểu xe ba bánh gắn khoang chở hàng và cũng dùng tên con ong mật Ape để đặt cho nó.

Tên gọi Vespa chỉ là tình cờ, nhưng sự tình cờ đó lại có tác động tâm lý mạnh mẽ. Rất nhiều người cho rằng, dùng tên gọi của con vật để đặt tên cho sản phẩm, thậm chí làm tên thương hiệu, nhiều khi có tác động tâm lý và hiệu quả kinh doanh hơn nhiều những cái tên gọi khác bởi những cái tên ấy tạo nên được sự liên tưởng rất cụ thể mà đầy hàm ý, rất đơn giản mà lại hoàn toàn không đơn giản. Vespa nhanh chóng chinh phục được thiện cảm và sự mến mộ của người Italia để rồi từ đó cũng nhanh chóng khởi hành lên đường chinh phục thế giới, từ châu Âu sang châu Mỹ, châu Á và cả châu Phi.