 |
| Theo Đông y, chứng hay quên là do tâm và thận yếu. |
Theo Đông y, chứng hay quên do hai nguyên nhân chủ yếu là tâm và thận kém. Tuổi già tạng thận suy kém không sinh ra được tinh tủy để nuôi dưỡng não. Tùy nguyên nhân và tạng người mà có cách điều trị cụ thể.
Khi người trẻ mắc chứng hay quên, lúc ngủ sẽ hay mê ngủ, có khi thấy ác mộng, sức yếu, hay mệt mỏi. Để điều trị, phải bổ thận dưỡng não thì mới ngủ tốt, trí nhớ phục hồi. Bài thuốc: Lá sen tươi 50g, óc lợn 1 bộ, hạt sen tươi hoặc khô (nếu dùng tươi thì cần 60g, dùng khô cần 30g), cùi nhãn 50g, nhân của hạt quả đào 20g, hạt kỷ tử 50g. Trước hết, rửa sạch lá sen cho vào 350ml nước đun trong khoảng một giờ. Sau đó vớt bỏ bã, lấy khoảng 200ml nước, bỏ các vị thuốc còn lại vào đun chín lấy 150ml, cho thêm mật ong vừa đủ, chia làm 3 lần ăn trong ngày. Mỗi tháng ăn liên tục 7 ngày, ăn 3 đợt như vậy sẽ có kết quả.
Khác với người trẻ, người già hay quên là do tạng tâm và tạng thận kém theo thời gian, thủy hỏa không giao nhau dẫn đến mắc chứng tâm thận bất giao (với biểu hiện hay quên, ngủ kém, hư phiền, váng đầu ù tai, lưng đau, hai chân yếu mỏi). Để điều trị, phải bổ tâm hỏa, tư dưỡng thận thủy. Bài thuốc tham khảo: Phục thần 100g, quy bản 200g, viễn chí 100g, thạch xương bồ 80g, long cốt 100g, đương quy 100g, bá tử nhân 100g. Tất cả tán bột quyện với mật ong làm viên hoàn, mỗi viên 5g, ngày uống 2 lần, mỗi lần uống 2 viên. Uống trước khi ăn sáng và ăn tối, uống liên tục trong 60 ngày.
Người hay quên còn do tâm hư huyết trệ với các biểu hiện cụ thể: Hồi hộp, hay quên, mất ngủ, đầu choáng váng mà đau, môi lưỡi tím tái, ngực khó chịu. Để điều trị, cần hành khí hoạt huyết, dưỡng tâm an thần. Dùng bài thuốc Linh ô nhị nhân với các vị: Linh chi 500g, hà thủ ô (chế) 500g, ý dĩ nhân 300g, đào nhân 300g. Sắc linh chi, hà thủ ô, ý dĩ 4 - 5 lần cho cô đặc, tán mịn đào nhân cho vào quấy đều khi đang nóng, Ngày uống 10 - 15g, uống liên tục 30 ngày. Sau đó uống tiếp bài "Kiện não thang" để dưỡng tâm, an thần, điều trị chứng mất ngủ đau đầu: Đương quy 10g, xuyên khung 10g, đan sâm 15g, hắc táo nhân 20g, từ thạch 20g, chích cam thảo 8g, xích thược 8g, hồng hoa 8g, ngũ vị tử 15g, thanh bì 8g, đại giả thạch 15g.
Ngoài ra, chứng hay quên còn có nguyên nhân tinh huyết của can thận hư tổn khiến tinh thần hốt hoảng hay quên, nhức đầu choáng váng, trì trệ hay quên, có khi suyễn thở, đại tiện khó đi. Để điều trị cần tư dưỡng can thận, bổ ích tinh huyết, điều hòa tỳ phế. Dùng bài "kiện não thang" có gia giảm các vị để điều trị. Ngày uống một thang, sắc uống 3 lần trong ngày, uống liên tục 30 ngày.
TTND Nguyễn Xuân Hướng (nguyên Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam)