Nguy hiểm: Khó phát hiện Ebola trong thời gian ủ bệnh

Google News

(Kiến Thức) - Chỉ vài ngày sau khi người đàn ông ở Texas (Mỹ) dương tính với vi rút Ebola, người ta lại dấy lên nỗi lo sợ về nguy cơ lây lan của nó.

Tuy nhiên, các chuyên gia y tế trấn an mọi người không nên quá lo lắng, bởi Ebola không dễ lây truyền như nhiều căn bệnh khác. Nó không lây lan qua không khí như bệnh cúm mà điều kiện lây nhiễm bệnh là phải tiếp xúc với chất dịch từ cơ thể người bệnh.
Để trấn những nỗi sợ hãi không đáng có về căn bệnh nguy hiểm này, hãy cùng tham khảo những dòng phân tích sâu hơn về loại vi rút này từ cơ chế tấn công cơ thể người, truyền nhiễm và gây ra cái chết như thế nào.
Hiểu rõ con đường lây nhiễm của Ebola
"Vi rút này không dễ dàng đi từ người này sang người tiếp theo, do đó, nó không đáng sợ như nhiều người nghĩ. Dù hiện tại vẫn chưa có thông số chính xác về tỷ lệ tử vong cao ở mức nào, mức độ cách ly và phương thuốc đặc trị", nhà hóa sinh Sharon Crary thuốc Đại học DePauw chuyên nghiên cứu về vi rút Ebola cho hay.
 Vi rút Ebola (màu xanh) tấn công tế bào bình thường.
Đặc biệt, Ebola không phải là mầm mống bệnh đi đến đâu là lây bệnh đến đó như cúm hay sởi, những bệnh đang bị con người xem thường hiện nay. Các nhà khoa học ước tính rằng một người bị nhiễm sởi có thể lây nhiễm cho 18 người khác, trong khi Ebola chỉ lây cho 2 người.
Mặt khác, Ebola cũng không tấn công con người một cách "lén lút" như cúm hoặc sởi, nó không thể lây lan qua không khí và cũng không lây nhiễm từ vật chủ đến người khác trước khi những triệu chứng xuất hiện. Thay vào đó, vi rút Ebola lây lan thông qua tiếp xúc trực tiếp với chất dịch trên cơ thể như máu, nôn mửa, nước bọt, tinh dịch hay phân, niêm mạc, da xước.
Đây cũng là lý do tại sao mà Ebola khó mà trở thành đại dịch ở Mỹ hay các nước phát triển khác. Các bệnh viện ở đây được trang bị cơ sở vật chất ngừa bệnh hiện đại, nhân viên kiểm soát lây nhiễm luôn trong tư thế sẵn sàng để khử trùng, tiêu diệt vi rút.
Tuy nhiên, nếu bạn là một nhân viên y tế trong vùng dịch Tây Phi, vi rút Ebola là một mối đe dọa cực kỳ nguy hiểm, đặc biệt là những vết da trầy xước vô ý nhỏ có thể là điều kiện thuận lợi để vi rút tấn công. Ở những khu vực mà cơ sở vật chất y tế thiếu thốn, cơ sở hạ tầng nghèo nàn, nếu xuất hiện mầm bệnh có thể là một thảm họa, và đây chính xác là những gì đang diễn ra tại các nước Tây Phi Liberia, Guinea, Sierra Leone, nơi hơn 3.300 người đã thiệt mạng bởi Ebola.
Ebola ăn mòn sự sống của nạn nhân
Mặc dù Ebola không dễ dàng lây từ người sang người nhưng đây cũng là loại vi rút đáng sợ chết người: tỷ lệ tử vong trung bình khoảng 50%, một số chủng biến đổi của loại vi rút này tăng lên tới 90%. Đặc biệt, không có phương thuốc đặc trị cụ thể nào cho Ebola, khi bị nhiễm bệnh, nó sẽ dần dần ăn mòn sự sống của nạn nhân, nó gây ra các triệu chứng tương tự như sốt xuất huyết và đi kèm những triệu chứng như tiêu chảy hay nôn mửa ra máu.
Loại vi rút này có hình que nhỏ như sợi mì có khả năng gây chết người. Khi tấn công và xâm nhập vào bên trong cơ thể người, chúng sẽ làm suy yếu hệ miễn dịch, tấn công gan, thận và các tế bào mạch máu.
 Nhân viên y tế trang bị trang phục bảo hộ ngăn chặn Ebola ở Mỹ.
Điều đáng lưu ý ở đây là chưa có phương pháp nào phát hiện được vi rút trú ngụ trong cơ thể người trong thời gian ủ bệnh, tức là thời điểm chúng chưa gây ra các triệu chứng như tiêu chảy, nôn mửa...Bởi bạn phải hiểu rằng, bạn không thể phát hiện ra vi rút Ebola bằng mắt thường trước khi nó phát bệnh trên cơ thể một người thường, đặc biệt là thông qua con đường hàng không. Tương tự như bệnh nhân người Mỹ mới đây dương tính với Ebola, thực tế rằng ông này không phát hiện bị bệnh trong khi đang đi du lịch.
Sau khi ông này có mặt tại Texas mới bắt đầu xuất hiện triệu chứng, khoảng 9 ngày sau khi bác sĩ mới phát hiện ông dương tính với vi rút. Thời gian ủ bệnh thường từ 2 ngày đến 3 tuần, phần lớn bệnh nhân xuất hiện dấu hiệu bệnh từ 7-10 ngày sau khi tiếp xúc.
Mặc dù các triệu chứng ban đầu của bệnh có thể hơi tương tự với bệnh cúm, nhưng những gì xảy ra bên trong cơ thể bệnh nhân sẽ rất khác biệt, gan bị vi rút Ebola tấn công, bụng đau dữ dội. Mạch máu dần bị phá vỡ, dẫn đến trường hợp máu chảy bên trong và cả bên ngoài. Nặng hơn là tình trạng suy cơ quan, huyết áp giảm, mất cân bằng điện giải dẫn đến tử vong.
Cũng không ai biết chính xác vi rút Ebola có thể tồn tại bên ngoài vật chủ bao lâu. Trước đó, một nghiên cứu năm 2007 cho thấy rằng loại vi rút này có thể tồn tại ít nhất 6h ở nơi mà thời tiết khắc nghiệt như Sahara. Những thi thể người chết trong nghi lễ đám tang truyền thống ở Tây Phi chính là con đường dẫn đến đại dịch Ebola bùng nổ ngày hôm nay.
Linh Chi