Với những người sinh ra ở các miền quê Việt Nam chắc chắn không còn xa lạ với cây rau má. Chúng được ví như một thứ rau "nhân sâm" của người nghèo.
Rau má còn có tên gọi khác là tích tuyết thảo, liên tiền thảo (pennywort), tên khoa học là Centella asiatica (L.) thuộc họ Hoa tán Umbelliferae. Đây là loài rau dại ăn được, thường mọc ở những nơi ẩm ướt như thung lủng, bờ mương thuộc những vùng nhiệt đới như: Việt Nam, Lào, Cambuchia, Indonesia, Malasia, Madagascar . . .
Rau má vốn mọc hoang dại, gắn với người nghèo
Tại Việt Nam, rau má có ở cả 3 miền. Trước đây, chúng mọc đầy ở sân vườn, đồng ruộng, ven đường nhưng không mang lại giá trị, chỉ có người dân địa phương hái về để làm món ăn dân dã.
"Ngày còn nhỏ, mình thường cùng các bạn đi hái rau má. Chúng mọc thành từng đám chi chít. Vì quá nhiều nên mình sẽ ưu tiên chọn những cụm non và ngon nhất, mang về rửa thật sạch để ăn sống hoặc xào tỏi, bóp nộm chua ngọt. Mình thích nhất là rau má bóp nộm, phù hợp cho những ngày hè.
Ăn rau má ban đầu có vị đăng đắng nhè nhẹ, nhưng sau đó cảm thấy rất bùi, rất thơm. Đặc biệt, rau má ăn kèm với rau xà lách, rau diếp cá, rau thơm các loại thì càng thêm đậm đà hương vị đồng quê.
Rau má có vị đắng, là thức uống giải nhiệt được người thành phố ưa chuộng những năm gần đây
Ngoài ra, rau má còn được nhổ cả rễ, mang về phơi khô để hãm nước uống như một loại nước giải nhiệt với nhiều công dụng cho sức khoẻ", bạn Hạnh (ở Nghệ An) chia sẻ.
Từ thứ rau dại nhà quê, giờ đây rau má đã trở thành đặc sản nổi tiếng ở thành phố bởi lạ miệng và nhiều công dụng tuyệt vời.
Mỗi khi đến mùa, tại các chợ ở Hà Nội hay trên chợ mạng, rau má được bán với giá khoảng 30.000 đồng/kg. Còn rau má khô có giá tới 120.000 đồng/kg.
Rau má tươi dùng để ăn sống với các loại rau gia vị khác để tăng thêm hương vị. Hiện nay, chúng còn được nâng tầm thành thức uống được ưa chuộng như sinh tố rau má, nước rau má đậu xanh, rau má đậu xanh nước dừa tươi, nước ép rau má củ đậu, nộm rau má...
Hiện nay nhiều người trồng rau má để bán ra thị trường, kiếm thêm thu nhập
"Sinh tố rau má có mùi hơi lạ, nếu ai không quen sẽ thấy khó uống nhưng ai hợp thì lại rất ghiền. Các chị em ở công ty tôi hay gọi nước rau má đậu xanh, rau má đậu xanh nước dừa tươi thay cho trà sữa, vì nước rau má có tác dụng giải nhiệt và thanh mát.
Vào mùa hè, tôi cũng hay đi chợ mua rau má tươi về tự làm sinh tố cho cả nhà thưởng thức. Các bước để làm sinh tố rau má rất đơn giản, quan trọng nhất là phải chọn được nguyên liệu sạch", chị Hoài (ở Hà Đông, Hà Nội) chia sẻ.
Vì mang lại giá trị kinh tế, hiện nay nhiều hộ dân đã mở rộng mô hình trồng đế bán ra thị trường. Cây rau má rất dễ trồng, thời gian sinh trưởng ngắn, mỗi lứa trồng chỉ từ 25-30 ngày. Hơn nữa, cây này lại chịu hạn tốt, không cần tưới thường xuyên.
PHÚ NGUYỄN