Đặc sản Bình Thuận hấp dẫn du khách với những món ngon độc lạ, hương vị đặc trưng rất riêng. Trong số đó phải kể tới cá lìm kìm.
Cá lìm kìm còn có tên gọi khác là cá nhái, tên khoa học là Hermiramphidae, thích nghi với môi trường nước ngọt (ao, hồ, sông, rạch...) lẫn nước lợ (ven biển), sống ở tầng nước mặt. Khoảng tháng 10 âm lịch đến tháng 3 năm sau là thời điểm cá lìm kìm vào mùa.
Cá lìm kìm có mỏ dài như cây kẹp trông rất ngộ nghĩnh
Được biết, cá lìm kìm có thân hình trụ thuôn dài (hoặc ngang hơi dẹp), mỏ dài như cây kẹp trông rất ngộ nghĩnh. Đó là đặc điểm nổi bật để nhận diện loại cá này.
Tại Bình Thuận, cá lìm kìm chủ yếu sống ở lòng hồ Hàm Thuận, thuộc xã Đa Mi, huyện Hàm Thuận Bắc. Thức ăn chính của chúng là phù du và rong rêu, do cá sống ở vùng nước sạch nên thịt cá hầu như không tanh lại rất ngọt và có mùi thơm đặc trưng không lẫn lộn với các loại cá sinh sống ở vùng nước ngọt khác.
Từ cá lìm kìm có thể chế biến thành nhiều món hấp dẫn như chiên, kho tộ, làm chả, làm gỏi. Gỏi cá lìm kìm nằm trong nhóm ngon hàng đầu của gỏi cá sông. Làm gỏi cá lìm kìm không khó nhưng công phu, đầu tiên là cắt đầu, phi lê cá, rồi thái nhỏ, sau đó ngâm nước cốt chanh để tái chín, trộn hành tây, rau húng, rau thơm… nêm nếm hợp khẩu vị, rắc trên mặt đĩa gỏi đậu phộng rang giòn, ớt đỏ xắt lát, thêm bánh tráng nướng, bánh tráng cuốn, nước chấm, vậy là đã có bữa gỏi cá lìm kìm ngon lành. Cá lìm kìm thịt thơm dai và ngọt hơn cá trích, cá mai nên được nhiều người ưa chuộng.
Cá lìm kìm có thể chế biến thành nhiều món ngon, thịt cá thơm dai và không tanh
Trên thị trường, cá lìm kìm tươi có giá 150.000-200.000 đồng/kg. Trong khi đó, cá lìm kìm khô được bán với giá lên tới 450.000 đồng/kg.
Chị Hoàng Hà (ở xã Đa Mi) kể: "Trước đây cá lìm kìm ở sông hồ nhiều vô kể, ngư dân đánh bắt cá lìm kìm chủ yếu để làm thức ăn cho lợn, hoặc cho những con cá to nuôi ở các bè cá. Loại cá này hầu như không đưa ra mua bán ở chợ. Những năm trở lại đây, việc khai thác cá bừa bãi khiến nguồn lợi thủy sản cạn kiệt, cá lìm kìm cũng hiếm hơn và trở thành đặc sản".
Gỏi cá lìm kìm có mặt trong nhà hàng, được du khách gần xa tìm đến để thưởng thức
Chị Hoàng Hà nói thêm, loại cá này chỉ có theo mùa, muốn bảo quản được lâu người dân địa phương nghĩ ra làm cá lìm kìm khô để ăn quanh năm. Cá khô có thể rim mặn ngọt hoặc rán, nướng, thịt cá trắng, thơm ngọt.
Trong các nhà hàng ở Bình Thuận, các món từ cá lìm kìm, đặc biệt gỏi cá lìm kìm và khô cá lìm kìm là đặc sản mà ai cũng muốn được một lần thưởng thức.
Anh Thịnh (chủ quán nhậu) cho hay: "Cá lìm kìm được "săn lùng" vì hình dáng của chúng lạ, nên nhiều người muốn ăn thử. Gỏi cá lìm kìm từ lâu đã là món ăn đặc trưng của người dân nơi đây, bây giờ được khách du lịch vô cùng yêu thích".
H.A