Núi rừng Tây Bắc nổi tiếng với nhiều loại quả rừng có hương vị độc đáo, vừa ngon vừa lạ, trong đó phải kể tới quả mắc cọp.
Cây mắc cọp dễ bị nhầm với cây lê, vì từ thân đến lá hoàn toàn giống với cây lê. Chỉ khác ở điểm lá của mắc cọp nhỏ và dày hơn lá lê. Quả mắc cọp có dạng hình cầu tròn hơi dẹt vỏ màu nâu giống hồng xiêm, sần sùi, kích thước bé hơn quả lê. Khi ăn quả mắc cọp giòn, ngọt nhẹ, thanh mát, nếu quả còn xanh thì hơi chua và chát nhẹ.
Quả mắc cọp vào mùa vào mùa hè
Mùa hè là thời điểm quả mắc cọp vào mùa. Trước đây loại quả này mọc hoang dại ở núi rừng Tây Bắc, chỉ có người đi rừng hái ăn để giải khát vì chúng có nhiều nước. Hồi đó không ai mang mắc cọp ra mua bán.
Những năm gần đây, quả mắc cọp thành đặc sản mùa hè rất được ưa chuộng trên thị trường. Đây là loại quả bình dân quen thuộc, giá cả vừa phải nên rất đắt hàng.
Vì mang lại giá trị kinh tế, loại quả này được nhiều hộ dân trồng đại trà. So với quả mắc cọp rừng, quả mắc cọp trồng có kích thước lớn hơn, mẫu mã đẹp hơn.
Mắc cọp rừng kích thước bé, mẫu mã không đẹp nhưng ngọt và đảm bảo sạch
Mắc cọp trồng có 2 loại: vỏ xanh và vỏ nâu. Mắc cọp xanh có vị chua và chát nhẹ, thơm tự nhiên. Còn mắc cọp nâu có vị ngọt khá dịu nhẹ, vị ăn vào miệng thanh mát, khi chép miệng thấy có vị chua nhẹ.
Ở các chợ truyền thống hay trên chợ mạng, quả mắc cọp được bán ngập tràn với giá từ 25.000-45.000 đồng/kg tuỳ kích thước.
Chị Mai (người bán hoa quả ở chợ Xa La, Hà Đông, Hà Nội) chia sẻ: "Đầu mùa, tôi thu mua mắc cọp ở tận vườn tại Sơn La với giá 30.000-35.000 đồng/kg, chưa tính cước vận chuyển xuống Hà Nội. Vì thế tôi bán ra với giá 45.000 đồng/kg nhưng số lượng không có nhiều. Thỉnh thoảng tôi lấy được một mẻ mắc cọp rừng của bà con đi rừng về, quả bé hơn nhưng vị ngọt và vỏ mọng, khách tranh nhau mua.
Vào giữa mùa, nguồn hàng mắc cọp dồi dào, loại đẹp có giá 35.000 đồng/kg, còn loại bình thường có giá khoảng 25.000 đồng/kg".
Theo kinh nghiệm của chị Mai, khi mua mắc cọp nên chọn những quả già và nhẵn nhụi vỏ để không bị chua và chát. Những quả có vỏ mỏng sẽ có nhiều nước hơn những quả vỏ rám.
"Khi mua, chị em cần chọn quả những quả nhẵn nhụi, không bị va đập hay quả bị giập nát, không chọn những quả có vết đen vì bên trong sẽ bị thâm. Ngoài ra, chị em nên chọn quả có cuống còn tươi, không chọn quả bị nhăn nheo vì đã để lâu ngày", chị Mai nói.
Là tín đồ của quả mắc cọp Tây Bắc, chị Phương (ở Đống Đa, Hà Nội) cho hay: "Mình mê cái vị ngọt thanh mát của quả mắc cọp, nên mỗi khi đến mùa mình đều tìm các địa chỉ uy tín để mua cả chục cân về ăn. Đặc biệt, quả này nếu để trong tủ lạnh ăn càng ngon, nhiều nước nên giải khát. Đây là loại quả mình thích nhất vào mùa hè".
Chị Phương cho biết nếu gom cùng đồng nghiệp với số lượng nhiều, chị sẽ nhờ bạn ở Lạng Sơn đặt mua tận vườn, đảm bảo tươi ngon, giá rẻ.
H.A