Trong ký ức một thời của những đứa trẻ lớn lên ở các miền quê nghèo, miếng cơm cháy vàng rộm sát đít nồi vô cùng hấp dẫn, lũ trẻ tranh giành nhau chí choé để ăn. Còn đối với những gia đình khá giả, cơm cháy được coi là phần phụ phẩm của nồi cơm, thường chỉ dùng để cho lợn gà ăn.
Cơm cháy là món ăn gắn với tuổi thơ của những đứa trẻ lớn lên ở các miền quê nghèo
"Mình còn nhớ hồi đó nấu cơm bằng nồi đất hoặc nồi gang trên bếp than, bếp củi, lúc nào dưới đáy nồi cũng có một lớp cơm cháy. Cứ đến cuối bữa ăn là mấy anh em trong nhà xúm lại bên nồi cơm chờ mẹ chia phần. Cầm miếng cơm cháy thơm lừng, chấm với nước cá kho hoặc là nước mắm cốt rồi đưa vào miệng nhai giòn rụm. Giờ chỉ cần nhớ đến thôi là thèm nhỏ dãi", bạn Minh An (ở Đông Anh, Hà Nội) nhớ lại.
Chị Hồng Hà (ở Đống Đa, Hà Nội) kể: "Bây giờ nấu cơm bằng nồi điện nên hầu như không có cơm cháy, nếu có thì cũng không giòn và thơm như nấu bằng nồi đất, nồi điện. Lúc còn nghèo đói, cơm cháy trộn tóp mỡ, hay mỡ hành, chấm mắm có sức hút lạ thường. Chỉ cần nhắc đến là mùi thơm và hương vị lại thoang thoảng trước mũi".
Từ món ăn thời còn nghèo khó, giờ đây cơm cháy "lên đời" thành món đặc sản nổi tiếng ở thành phố, vào trong các nhà hàng, quán ăn và rất được ưa chuộng. Đặc biệt, món cơm cháy chấm kho quẹt thành món ăn trứ danh ở nhiều địa phương. Không chỉ người Việt Nam mà du khách nước ngoài cũng thích thú với món ăn dân dã này.
Cơm cháy được bán ở các nhà hàng, và cả trên chợ mạng, thành món khoái khẩu của người dân thành phố
Cơm cháy giòn rụm, chấm với kho quẹt mặn mà, đậm vị, thêm chút tôm khô bùi bùi là món lai rai lý tưởng trong những ngày se lạnh. Kho quẹt chính là loại nước mắm được kho lên sền sệt, đặc quánh cùng với thịt heo xắt nhỏ, cá con, tép, cua… có đủ vị ngậy, ngọt, mặn, cay yêu thích của người miền Nam.
Theo khảo sát, tại nhiều nhà hàng, quán ăn, một suất cơm cháy kho quẹt kèm rau củ luộc có giá khoảng 100.000 đồng cho 3-4 người ăn. Còn trên chợ mạng cũng có nhiều địa chỉ bán combo cơm cháy, kho quẹt giá 40.000 đồng - 60.000 đồng/suất đủ cho 2 người ăn kèm thêm rau củ.
Cơm cháy kho quẹt có giá khoảng 100.000 đồng/suất
Cơm cháy này được chế biến theo kiểu lấy cơm đã nấu sẵn tán đều, áp vào chảo kim loại rồi đốt bằng bếp ga cho đến lúc hạt cơm chuyển sang màu vàng, giòn ngon.
Chị Hoà (người bán cơm cháy kho quẹt trên chợ chung cư ở Xa La, Hà Nội) cho hay: "Làm cơm cháy thủ công tại nhà vất vả hơn vì không có máy móc hỗ trợ, phải làm từng suất nên mất nhiều thời gian. Nhưng đổi lại khách hàng rất thích, món ăn này ăn để no cũng được mà ăn đổi vị cũng được vì có cơm, có rau thêm kho quẹt nữa, lạ miệng mà lại ngon. Dù ăn kiểu nhẹ nhàng nhưng vẫn no bụng.
Món này bán chạy khi thời tiết se lạnh, mỗi ngày tôi bán vài chục suất, đặc biệt vào những ngày nghỉ và ngày lễ số đơn tăng gấp vài lần".
H.A