Nhắc đến ngó, chắc chắn nhiều người sẽ nghĩ ngay tới ngó sen, còn ngó khoai vẫn là thứ xa lạ với người dân ở thành phố, không phải ai cũng đã từng ăn thử.
Trước đây ở các miền quê, nhất là vùng đồng bằng Bắc Bộ, các loại khoai được trồng lấy củ, dọc khoai và lá khoai thường tận dụng làm thức ăn cho lợn. Vào mùa mưa, phần gốc mọc ra những mầm mới, người ta gọi đó là mầm khoai hay ngó khoai, bồng khoai. Ngó khoai non to chừng ngón tay út, vươn dài hết cỡ phải bằng hai gang tay trên bùn đất.
Ngó khoai từng là món nhà nghèo, nay thành đặc sản ở thành phố
Mùa ngó khoai bắt đầu khi tiết trời vào hạ, lúc mà những cơn mưa rào bất ngờ đổ ào xuống. Lúc đấy, các bà, các mẹ ra đồng, hay bờ mương, bờ ao hái ngó khoai về nấu thành các món ăn dân dã. Từ ngó khoai có thể làm các món xào, luộc, nấu canh với mẻ....
Tuy nhiên, ngó khoai nếu không biết cách làm sạch sẽ dễ bị ngứa. Ngó sau khi lấy về phải tranh thủ tước sạch vỏ và bẻ khúc (4-5cm) ngay khi còn tươi, ngâm vào nước muối cho khỏi ngứa. Ngâm chừng 10 phút thì rửa lại cho sạch rồi đem luộc qua với chút muối, sau đó mới chế biến. Tước ngó khoai là công đoạn tốn khá nhiều thời gian, phải dùng tay chứ không được dùng dao. Để tránh bị ngứa, nhiều người luộc ngó lên trước rồi mới tước vỏ... .
Ngó khoai có thể làm thành nhiều món ăn hấp dẫn
"Mình nhớ nhất món canh ngó khoai nấu mẻ có vị bùi bùi, chua thanh, có thể ăn cùng cơm hoặc bún đều rất ngon. Hồi đó mình theo bà đi ra đồng hái ngó khoai về, 2 bà cháu tước rồi làm sạch, bà nấu với mẻ là ngon nhất, mùi thơm và hương vị đến bây giờ mình vẫn nhớ như in.
Bây giờ trên chợ mạng có rất nhiều địa chỉ bán ngó khoai, họ đã làm sạch sẵn nên mua về chỉ cần rửa lại là có thể mang nấu được luôn. Mình hay hầm cùng canh xương, thỉnh thoảng nấu mẻ nhưng vị không ngon như bà nấu", bạn Hoài (ở Cầu Giấy, Hà Nội) kể.
Từ món ăn dành cho người nghèo, giờ đây ngó khoai thành đặc sản lạ thu hút sự chú ý của người thành phố. Trên chợ mạng, ngó khoai được bán với giá khoảng 70.000 đồng/kg.
Được biết, có nhiều loại ngó khoai, nhưng thường gặp nhất là ngó của khoai nước đỏ, trắng và khoai ngọc môn - giống khoai của Thái Lan. Khoai nước trắng là loại người Thái Tây Bắc gọi với tên bon ngọt. Loại này thân khoai màu trắng xanh, giữa tim lá có 1 chấm tròn đen to cỡ đầu ngón tay, ăn không hề ngứa. Còn ngó khoai ngọc môn tước nhanh nhưng vị nhạt hơn.
Ngó khoai được bán với giá khoảng 70.000 đồng/kg
Rao bán ngó khoai trên chợ mạng, chị Vân Anh (46 tuổi) chia sẻ: "Ngó khoai mọc sát ruộng nên việc làm sạch rất mất thời gian. Ở quê mình, mỗi khi đến mua, các hộ dân đều tập trung nhân lực để thu hái, rồi ngồi tước sạch sẽ, đóng thành từng túi zip, bảo quản lạnh để gửi đi các tỉnh thành.
Lúc đầu mới bán trên chợ mạng, nhiều người tò mò hỏi vì không biết ngó khoai. Sau khi ăn thử, ai cũng thích mê thì chúng có vị bùi, thơm, phù hợp để đổi bữa cho gia đình".
H.A