Sữa từ lâu đã được biết đến như một nguồn dinh dưỡng quý giá, cung cấp nhiều chất dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể. Nhiều người lựa chọn sữa như một phần không thể thiếu trong chế độ ăn uống hàng ngày để bổ sung các dưỡng chất quan trọng như: canxi, vitamin D, protein và các khoáng chất khác.
Sữa giúp duy trì sự phát triển xương chắc khỏe, cải thiện sức khỏe cơ bắp và hỗ trợ hệ miễn dịch. Ngoài ra, các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng sữa có thể mang lại lợi ích cho hệ tiêu hóa và là nguồn năng lượng tuyệt vời cho cơ thể.
Tuy nhiên, như bất kỳ thực phẩm nào, việc tiêu thụ sữa cũng cần phải hợp lý và cân nhắc, bởi khi uống quá nhiều sữa, có thể xảy ra một số tác dụng không mong muốn. Dưới đây là 7 tác dụng phụ do uống nhiều sữa mà bạn nên lưu ý.
Lạm dụng sữa có thể gây bệnh cho cơ thể. (Ảnh minh họa).
1. Rối loạn tiêu hóa
Một trong những tác dụng phụ phổ biến nhất khi uống quá nhiều sữa là rối loạn tiêu hóa. Sữa chứa lactose, một loại đường tự nhiên không phải ai cũng có khả năng tiêu hóa lactose hiệu quả.
Những người bị thiếu hụt enzyme lactase (enzyme cần thiết để phân giải lactose) có thể gặp phải các triệu chứng như đầy hơi, tiêu chảy, đau bụng,... sau khi tiêu thụ sữa. Rối loạn tiêu hóa không chỉ làm giảm chất lượng cuộc sống mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe đường ruột nếu tình trạng này kéo dài.
Ngoài ra, sữa cũng có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày và ruột nếu tiêu thụ quá nhiều, đặc biệt là khi kết hợp với các thực phẩm giàu chất béo, dẫn đến cảm giác buồn nôn, khó tiêu, khiến cơ thể cảm thấy mệt mỏi và khó chịu. Để tránh tình trạng này, người tiêu dùng nên lưu ý điều chỉnh lượng sữa trong chế độ ăn uống và tìm các sản phẩm sữa không chứa lactose nếu gặp phải vấn đề tiêu hóa.
Một số người có thể bị rối loạn tiêu hóa do lactose trong sữa. (Ảnh minh họa).
2. Tăng cân
Một trong những tác dụng phụ rõ rệt của việc uống nhiều sữa là tăng cân. Sữa, đặc biệt là các loại sữa nguyên kem, chứa một lượng calo đáng kể. Một ly sữa nguyên kem có thể chứa khoảng 150-160 calo, trong khi các loại sữa tách béo hoặc ít béo chỉ cung cấp khoảng 80-100 calo mỗi ly. Nếu tiêu thụ quá nhiều sữa mà không kiểm soát lượng calo, cơ thể có thể tích trữ năng lượng dư thừa dưới dạng mỡ, dẫn đến tăng cân không mong muốn.
Bên cạnh đó, một số nghiên cứu cho thấy việc uống quá nhiều sữa có thể làm tăng mức insulin trong cơ thể, dẫn đến việc tích trữ mỡ thay vì đốt cháy năng lượng. Những người uống sữa thường xuyên và không có chế độ ăn uống cân đối có nguy cơ bị thừa cân hoặc béo phì, đặc biệt là khi không tập luyện thể dục thể thao đều đặn để đốt cháy lượng calo dư thừa.
Để tránh tăng cân, người tiêu dùng nên cân nhắc lượng sữa mình tiêu thụ, chọn lựa các loại sữa ít béo hoặc sữa thực vật thay thế. Đồng thời, kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh và thể dục thường xuyên.
3. Các bệnh về xương
Thông thường, mọi người chọn sữa là nguồn cung cấp canxi cho xương chắc khỏe. Tuy nhiên, tiêu thụ quá nhiều sữa không có nghĩa là xương sẽ càng chắc khỏe, mà ngược lại việc tiêu thụ sữa quá mức có thể dẫn đến việc cơ thể hấp thu quá nhiều canxi, khi lượng canxi vượt quá mức cần thiết, cơ thể có thể gặp phải các vấn đề như sỏi thận hoặc như: magiê, kẽm.
Thêm vào đó, một số nghiên cứu chỉ ra rằng việc tiêu thụ quá nhiều sữa có thể làm tăng nguy cơ gãy xương ở một số đối tượng. Điều này xảy ra là do sữa chứa quá nhiều protein động vật, có thể làm tăng độ toan trong cơ thể. Để cân bằng sức khỏe xương, ngoài việc uống sữa, bạn cũng nên bổ sung các thực phẩm khác như: rau xanh, hạt hay cá để cung cấp đủ lượng canxi mà không gây ra sự dư thừa.
Quá nhiều canxi từ sữa có thể gây cản trở hấp thu các khoáng chất khác. (Ảnh minh họa).
4. Tiểu đường
Tiêu thụ quá nhiều sữa có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, đặc biệt là tiểu đường loại 2. Một số nghiên cứu cho thấy việc uống sữa quá nhiều có thể làm tăng mức độ insulin trong cơ thể, điều này có thể làm giảm độ nhạy cảm của cơ thể đối với insulin, dẫn đến tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Nó đặc biệt đúng với những người tiêu thụ sữa nguyên kem hoặc sữa có đường, vì những loại sữa này có chỉ số glycemic cao, dễ gây tăng đường huyết.
Hơn nữa, sữa chứa lactose, một loại đường tự nhiên, có thể làm tăng nhanh lượng đường trong máu nếu tiêu thụ quá mức. Với những người có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường hoặc đang kiểm soát bệnh, việc hạn chế tiêu thụ sữa và lựa chọn các loại thực phẩm có chỉ số glycemic thấp sẽ giúp kiểm soát đường huyết hiệu quả hơn.
5. Tim mạch
Một tác dụng phụ không thể bỏ qua của việc uống nhiều sữa là ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch. Các loại sữa nguyên kem chứa một lượng lớn chất béo bão hòa, có thể làm tăng mức cholesterol trong máu. Mức cholesterol cao, đặc biệt là cholesterol LDL (cholesterol xấu), là yếu tố nguy cơ dẫn đến các bệnh tim mạch như xơ vữa động mạch, huyết áp cao và đột quỵ.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc tiêu thụ quá nhiều sữa có thể làm tăng lượng calo dư thừa, dẫn đến tăng cân và béo phì – hai yếu tố nguy cơ quan trọng gây ra các vấn đề về tim mạch. Để bảo vệ sức khỏe tim mạch, bạn nên cân nhắc lựa chọn sữa ít béo hoặc các sản phẩm sữa thay thế từ thực vật như: sữa hạnh nhân, sữa đậu nành, đồng thời giảm thiểu việc tiêu thụ các loại thực phẩm chứa chất béo bão hòa.
Sữa nguyên kem có thể làm tăng mức cholesterol trong máu. (Ảnh minh họa).
6. Rối loạn nội tiết tố
Một tác dụng phụ ít người biết đến khi uống quá nhiều sữa là sự ảnh hưởng đến hệ thống nội tiết tố. Sữa có thể chứa các hormon như estrogen hay progesterone, các hormone này có thể được truyền từ động vật sang người khi tiêu thụ sản phẩm từ sữa. Việc tiêu thụ quá nhiều sữa có thể làm thay đổi mức độ hormone trong cơ thể, gây ra các rối loạn nội tiết tố, đặc biệt là ở phụ nữ.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự thay đổi nội tiết tố có thể dẫn đến các vấn đề như mụn trứng cá, chu kỳ kinh nguyệt không đều, thậm chí ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Bên cạnh đó, sữa có thể kích thích sự sản xuất insulin trong cơ thể, dẫn đến tình trạng mất cân bằng hormone, có thể gây tăng trưởng tế bào không kiểm soát, làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư hormone phụ thuộc như ung thư vú và ung thư buồng trứng.
7. Sỏi thận
Đôi khi, nguồn hàm lượng canxi dồi dào trong sữa là nguyên nhân dẫn đến sỏi thận. Khi tiêu thụ sữa quá mức, cơ thể có thể không hấp thu hết lượng canxi dẫn đến tình trạng canxi dư thừa trong nước tiểu. Canxi dư thừa có thể kết hợp với oxalate tạo thành các hợp chất canxi oxalate, là nguyên nhân chính gây ra sỏi thận.
Ngoài canxi, sữa còn chứa nhiều phốt pho, một khoáng chất có thể làm tăng mức độ canxi trong nước tiểu. Khi mức độ canxi trong nước tiểu quá cao, các tinh thể canxi có thể kết tụ lại và tạo thành sỏi thận. Những người có tiền sử bệnh thận hoặc có nguy cơ mắc bệnh thận nên hạn chế tiêu thụ sữa hay các sản phẩm từ sữa để giảm thiểu nguy cơ hình thành sỏi thận.
Tóm lại, mặc dù sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng, việc tiêu thụ quá nhiều sữa có thể gây ra nhiều tác dụng phụ đáng lo ngại. Do đó, để duy trì sức khỏe tốt, bạn nên tiêu thụ sữa ở mức độ hợp lý và kết hợp với chế độ ăn uống cân đối.
AN THANH