Eximbank "rớt đài" lợi nhuận, thay tướng... có đổi vận?

Ngày 8/9 vừa qua, Hội đồng quản trị Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) thông báo đã bổ nhiệm ông Trần Tấn Lộc (SN 1969) giữ chức vụ Tổng giám đốc của ngân hàng sau khi đã được phê duyệt từ Ngân hàng Nhà nước.

Như vậy, sau hơn 2 năm bỏ trống kể từ tháng 4/2019 khi ông Lê Văn Quyết hết hợp đồng, Eximbank đã có Tổng giám đốc mới.

Năm 2012, với tổng tài sản hơn 170.000 tỷ, Eximbank là một trong những nhà băng tư nhân có quy mô tài sản nhất thị trường khi đó. Chỉ số tài chính dư nợ cho vay của ngân hàng này cũng đạt gần 75.000 tỷ, tiền gửi của khách hàng đạt trên 58.000 tỷ đồng.

Quy mô của Eximbank khi đó tương đương với ACB (176.000 tỷ); MBBank (175.600 tỷ); Sacombank (152.000 tỷ); Techcombank (180.000 tỷ) … Thậm chí, ngân hàng cũng thường xuyên nằm trong top 3 lợi nhuận khối tư nhân.

Tuy nhiên, kể từ khi cựu Chủ tịch Eximbank là ông Lê Đình Dũng rút lui vào năm 2015, những mâu thuẫn giữa các nhóm cổ đông đã khiến Eximbank tiếp tục "vùng vẫy" trong khó khăn, lợi nhuận trồi sụt. Đến năm 2015, lợi nhuận sau thuế chưa phân phối cuối năm này là âm 817 tỷ đồng. Đến năm 2019, lợi nhuận của Eximbank đạt 866 tỷ đồng. Nếu so với con số đạt được trong năm 2011 thì mức lợi nhuận này mới chỉ bằng 30%.

Trong 2 năm 2019 và 2020, Eximbank nhiều lần thông báo tổ chức đại hội đồng cổ đông nhưng đều bất thành. Đáng chú ý, ở đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2019 lần thứ 3, tổ chức ngày 21/6/2019 bất thành dù số cổ đông tham dự vượt ngưỡng 51% cổ phần có quyền biểu quyết và lên tới đỉnh điểm là 93,86%, với 199 cổ đông đến dự.

Bên cạnh đó, hàng loạt vụ việc nghiêm trọng đã xảy ra tại Eximbank suốt thời gian dài. Điển hình như vụ đại gia Chu Thị Bình bị “bốc hơi” 245 tỷ đồng hay nhiều vụ mất tiền trong tài khoản, kiện cáo liên tiếp xảy ra trong thời gian qua.

Đặc biệt, do thiếu phối hợp trong chỉ đạo điều hành, mất đoàn kết,… Eximbank không tổ chức được đại hội đồng cổ đông, vì vậy đã ảnh hưởng tới tình hình hoạt động, hình ảnh của đơn vị niêm yết, suy giảm nghiêm trọng lòng tin của cổ đông trong nước và cổ đông nước ngoài, tạo dư luận không tốt.

Thực tế, nhiệm kỳ 2015-2020, Eximbank từ một nhà băng dẫn top đầu, đã nhanh chóng trở thành một ngân hàng ở nhóm sau, với lợi nhuận thua xa những “đàn em” một thời như OCB, TPBank, VIB...

Tính đến cuối tháng 6/2021, Eximbank đạt tổng tài sản đạt hơn 165.000 tỷ đồng, tăng nhẹ 3,2% so với cuối năm 2020. Vốn chủ sở hữu 17.287 tỷ đồng.

Cuối tháng 6/2021, Eximbank giảm gần 15,6% nợ xấu so với cuối năm 2020 với tổng nợ xấu 2.138 tỷ đồng, chiếm 2% trên tổng dư nợ, giảm mạnh so với mức 2,51% thời điểm cuối năm ngoái.

Trước đó, năm 2020, lợi nhuận trước thuế của Eximbank đạt 1.399 tỷ đồng, tăng 22,3% so với năm trước, lãi ròng đạt 1.070 tỷ đồng.

Eximbank là ngân hàng duy nhất trong số những ngân hàng đã công bố báo cáo tài chính năm 2020 bị sụt giảm cả dư nợ cho vay và tiền gửi khách hàng, giảm lần lượt 11% xuống 100.767 tỷ đồng và giảm 3,8% xuống 133.917 tỷ đồng.

Năm 2021, Eximbank dự kiến tổng tài sản tăng 10% so với năm 2020, đạt 177.000 tỷ đồng. Huy động vốn dự kiến tăng 10% đạt 148.000 tỷ đồng. Dư nợ cấp tín dụng tăng khoảng 15% lên 117.000 tỷ đồng. Tỷ lệ nợ xấu nội bảng kiểm soát không quá 2,5% tổng dư nợ.

Với mục tiêu lợi nhuận trước thuế, năm 2021, Eximbank đặt kế hoạch đạt 2.150 tỷ đồng, tăng 63% so với năm 2020.

Trở lại với nhân sự của Eximbank, trước đó, nhà băng này cũng từng thu hút sự chú ý của dư luận khi không tổ chức thành công đại hội đồng cổ đông thường niên 2019, duy nhất có “ghế nóng” Chủ tịch thay đổi đến 5 lần, từ ông Lê Minh Quốc sang bà Lương Thị Cẩm Tú, về ông Lê Minh Quốc, sang ông Cao Xuân Ninh và tới ông Yasuhiro Saitoh.

Trong 5 lần “đổi ghế”, có ông Cao Xuân Ninh bất ngờ làm đơn từ nhiệm khi thời gian ấn định đại hội đồng cổ đông thường niên chỉ cách 15 ngày.

Đặc biệt, theo thông báo của Eximbank, ngày 13/4, Hội đồng quản trị của nhà băng này đã tổ chức họp và ban hành 2 nghị quyết liên quan đến đơn từ nhiệm chức danh Chủ tịch HĐQT của ông Yasuhiro Saitoh và bầu Chủ tịch HĐQT mới.

Để miễn nhiệm ông Yasuhiro Saitoh, HĐQT Eximbank đã bầu một thành viên là ông Nguyễn Quang Thông tạm thời giữ chức Chủ tịch HĐQT để chủ tọa cuộc họp cho đến khi bầu được Chủ tịch HĐQT mới. Cuộc họp diễn ra từ 10h15 đến 11h10 ngày 13/4.

Ngay sau đó, “Chủ tịch tạm thời” Nguyễn Quang Thông đã ký Nghị quyết số 156 thông qua việc miễn nhiệm chức danh Chủ tịch HĐQT của ông Yasuhiro Saitoh. Tuy nhiên, Nghị quyết thứ 2 lại thông qua việc bầu ông Yasuhiro Saitoh vừa bị miễn nhiệm quay trở lại giữ chức Chủ tịch HĐQT. Nghị quyết này là số 157 do chính ông Yasuhiro Saitoh ký.

Như vậy, ông Yasuhiro Saitoh đã trở lại ghế Chủ tịch Eximbank trong vòng chưa đầy 1 tiếng sau khi bị miễn nhiệm. Lần đổi ghế này cũng khiến Eximbank lại ghi thêm “kỷ lục mới” khi trong vòng chưa đầy 1 tiếng đồng hồ đã “đổi chủ” tới 3 lần.

Cùng với đó, chiếc ghế Tổng giám đốc của Eximbank sau hơn 2 năm bỏ trống, đến nay, đã có “chủ”- ông Trần Tấn Lộc.

Trước những “sóng gió” ở Eximbank, dư luận thắc mắc liệu rằng việc thay nhân sự có đề ra được chiến lược giúp nhà băng này bứt phá, đổi vận?