Gia Lai: Công ty Thăng Long có khai thác đá thu hẹp diện tích đất trồng lúa?

Tìm hiểu của phóng viên Báo Tri thức và Cuộc sống, từ năm 2006, Công ty cổ phần Thăng Long (gọi tắt Công ty Thăng Long) có đơn và UBND tỉnh Gia Lai cấp giấp phép khai thác đá với diện tích 8,15 ha, thời hạn 5 năm, công suất 40.000m3/năm.

Năm 2011, doanh nghiệp này tiếp tục có đơn xin khai thác và cũng được UBND tỉnh Gia Lai cấp phép khai thác đá với diện tích, thời hạn, công suất như trên.

Tháng 6/2014, UBND tỉnh Gia Lai điều chỉnh, bổ sung khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản giai đoạn 2014-2015. Sau 3 tháng, Công ty Thăng Long có "Báo cáo thăm dò mỏ đá xây dựng tại xã Ia Dêr, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai" và được UBND tỉnh Gia Lai phê duyệt trữ lượng khoáng sản trong báo cáo này.

Công ty Thăng Long sau đó có đơn và hồ sơ đề nghị khác thác khoáng sản tại khu vực xã Ia Dêr. Cùng với đó, Sở Tài nguyên và Môi trường Gia Lai cũng có tờ trình đề nghị cấp phép khai thác đá cho doanh nghiệp này.

Đến tháng 11/2014, ông Đào Xuân Liên, lúc đó là Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai, đã ký cấp giấy phép khai thác khoáng sản cho Công ty Thăng Long với diện tích 5,5 ha, thời gian 15 năm. Trong giấy phép đều yêu cầu Công ty Thăng Long khai thác đúng tọa độ, diện tích được cấp phép.

Thế nhưng, phản ánh đến Báo Tri thức và Cuộc sống, người dân trên địa bàn xã Ia Dêr cho biết, thời gian qua, rất nhiều diện tích là ruộng lúa tiếp giáp khu vực mà Công ty Thăng Long được phép khai thác đá đã bị đào xới nham nhở để phục vụ cho hoạt động khai thác đá của doanh nghiệp này.

Người dân cho hay, hầu hết các diện tích đất ruộng nói trên đều được mua bán bằng giấy qua tay với nhau. Đến nay, một diện tích đất mênh mông được quy hoạch trồng lúa tại khu vực xã Ia Dêr đã phải “nhường” chỗ cho mỏ khoáng sản.

Ghi nhận của phóng viên những ngày cuối tháng 2, đầu tháng 3/2022, nhìn từ trên cao đều thấy rõ, tại khu vực mỏ khai thác đá của Công ty Thăng Long ở xã Ia Dêr một phần lớn diện tích đất trồng lúa đã bị thu hẹp lại.

Trong khi đó, hoạt động khai thác tại mỏ này diễn ra liên tục cả ngày lẫn đêm. Các máy xay đá đều hoạt động hết công suất. Cùng với đó, nhiều đống đá xây dựng được chất đống cao như núi chờ vận chuyển đi tiêu thụ.

Bên cạnh thông tin Công ty Thăng Lon khai thác đá xây dựng làm thu hẹp diện tích đất trồng lúa, người dân còn cho biết, hoạt động khai thác và vận chuyển đá của doanh nghiệp này thường xuyên gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng nhưng không thấy các lực lượng chức năng có thẩm quyền xử lý dứt điểm, gây ảnh hưởng đến môi trường, sức khỏe của người dân.

Liên quan đến thông tin sự việc, trao đổi với báo chí, một lãnh đạo UBND xã Ia Dêr cho biết, cánh đồng lúa xã Ia Dêr là cánh đồng rộng nhất của huyện Ia Grai. Từ những năm trước, khi thấy người dân nhờ xác thực việc mua bán ruộng lúa, xã đã vận động, tuyên truyền để người dân không bán ruộng lúa. Tuy nhiên, sau này người dân vẫn bán nhưng chỉ viết giấy tay với nhau, không thông qua chính quyền địa phương nên địa phương không nắm rõ bao nhiêu diện tích đã được sang nhượng.

Nói về thông tin diện tích lớn đất quy hoạch trồng lúa đã phải “nhường” chỗ cho mỏ đá, thì lãnh đạo xã Ia Dêr khẳng định, xã không có phương tiện để đo đạc, xác định tọa độ cụ thể nên không nắm được.

Nhằm đa chiều, khách quan các thông tin phản ánh, ngày 11/3/2022, phóng viên Báo Tri thức và Cuộc sống đã liên hệ với ông Tài Văn Trung - Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Ia Grai. Về việc này ông Trung cho biết, huyện đã nhận được thông tin và đã có báo cáo gửi Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND tỉnh Gia Lai.

Đồng thời, ông Trung khẳng định thông tin mà báo chí phản ánh Công ty Thăng Long khai thác khoáng sản thu hẹp diện tích đất trồng lúa chỉ là “hiểu nhầm”. Khi phóng viên ngỏ ý tiếp cận văn bản mà huyện đã báo cáo lên tỉnh về sự việc thì ông Trung lại không phản hồi.

Tìm hiểu của phóng viên, từ nhiều năm trước, cánh đồng lúa tại xã Ia Dêr đã có một số diện tích được UBND tỉnh Gia Lai quy hoạch để khai thác khoáng sản. Sau đó, UBND tỉnh này đã cấp phép cho nhiều đơn vị tiến hành khai thác tại khu vực trên.

Đến nay, đa số các đơn vị được cấp phép đã hết thời gian hoạt động. Hiện tại, khu vực này chỉ còn mỏ khai thác đá của Công ty Thăng Long được phép khai thác đá xây dựng đến năm 2029.