Tốt nghiệp cử nhân Khoa Quản trị kinh doanh (Đại học Kinh tế Quốc dân Hà Nội), đang nhận lương “khủng” ở Hà Nội nhưng Nguyễn Văn Hịu (sinh năm 1984, thôn Nhiễm Dương, xã Nghĩa Đạo, Thuận Thành, Bắc Ninh) quyết định bỏ việc về xây dựng trang trại ở quê, thu lãi hàng tỷ đồng mỗi năm.
 |
| Khu chăn nuôi lợn nái sinh sản của anh Nguyễn Văn Hịu. (Ảnh: Tiền Phong). |
Mặc dù thu nhập từ kinh doanh cũng khá tươm đối với một người trẻ mới ra trường. Thế nhưng, ước mơ được làm giàu ngay từ chính quê hương mình cứ thôi thúc chàng trai đất Kinh Bắc. Vậy là từ bỏ đô thị phồn hoa, 3 năm sau ngày tốt nghiệp cử nhân, lăn lộn ở nhiều công ty tại Hà Nội, anh Hịu về đấu thầu khu trang trại của một người cùng quê rồi bỏ vốn xây dựng một khu chăn nuôi trong sự phản đối mạnh mẽ từ gia đình, bạn bè.
Trên diện tích gần 2 ha trước đây hầu như bỏ không, chàng nông dân trẻ cải tạo lại thành khu chăn nuôi lợn với quy mô hiện đại, 2 chiếc ao trong khu đất này được xây dựng khoa học, hợp lý để bắt đầu nghiệp làm… nông dân. Nguyễn Văn Hịu - chàng cử nhân kinh tế ngày nào đã trở thành một nông dân chính hiệu với thu nhập hàng tỷ đồng/năm và nhận được sự thán phục, đồng cảm, trân trọng của bạn bè và những người thân trong gia đình.
Hiện nay, trang trại của anh Hịu cũng là một “địa chỉ đỏ” cho nhiều thanh niên đến học tập kinh nghiệm. Chàng cử nhân ngày nào không ngần ngại chia sẻ những kiến thức, kinh nghiệm thậm chí cả sự quyết tâm của mình cho những người có cùng chí hướng.
Thạc sĩ mê mắm ruốc và duyên nợ với quê nhà
Tuổi thơ được nuôi lớn từ chiếc thuyền nan lam lũ của người cha ngày ngày cần mẫn với nghề chài lưới trên sông Thạch Hãn, Đào Thị Hằng (thị trấn Ái Tử, Triệu Phong, Quảng Trị) đã nỗ lực giành được tấm bằng thạc sĩ tại Đại học Adelaide (Úc). Tiếp tục nhận được học bổng tiến sĩ nhưng giấc mơ “mắm ruốc” từ thuở ấu thơ đã níu kéo Hằng trở về quê, cùng bà con xây dựng thương hiệu mắm ruốc Thuyền Nan...
Hằng nhớ lại quãng thời gian trăn trở giữa việc ở lại tiếp tục làm nghiên cứu sinh Tiến sĩ hay trở về quê hương. Trong lần trao đổi về cách thức để giúp đỡ nhiều người dân Quảng Trị, Hằng đặc biệt tâm huyết và hứng thú với ý tưởng khôi phục lại nghề mắm truyền thống và quyết định trở về để thực hiện dự định này. Hương vị ngọt ngào của kí ức chính là một trong những động lực để Hằng theo đuổi dự án này...
 |
| Hằng chuẩn bị cà làm mắm cùng mẹ. (Ảnh: Báo Quảng Trị) |
Đầu năm 2013, ngay sau khi trở về Việt Nam, Hằng dành 5 tháng lặn lội khắp các làng chài từ Hà Tĩnh, Quảng Trị, Phan Thiết, Bình Định, Phú Yên, Quảng Ngãi... để tìm hiểu, thu thập tư liệu và học hỏi kinh nghiệm của người dân bản địa trong việc làm mắm ruốc và nước mắm, với tất cả 20 loại mắm khác nhau.
Hai mươi tám tuổi, Hằng đã tích lũy được cho mình rất nhiều kiến thức bổ ích trong cuộc sống và tự nhận rằng, niềm đam mê với mắm ruốc đã thay đổi cuộc đời mình.
Chàng trai tật nguyền làm ông chủ vườn ươm
Sau khi tốt nghiệp đại học, Trần Kim Việt (24 tuổi, xã Hương Long, huyện Hương Khê, Hà Tĩnh) - một thanh niên tật nguyền - đã từ bỏ những lời mời hấp dẫn để về quê xin đất vườn của cha mẹ xây dựng một vườn ươm cây chất lượng. Sau vài năm, Việt đã trở thành ông chủ vườn ươm cây giống với diện tích trên 5.000m² đủ chủng loại, từ cây ăn quả đến cây lâm nghiệp, cây dược liệu...
Dù thiệt thòi hơn so với bạn bè cùng trang lứa khi bị teo cơ chân trái, gia cảnh cũng rất ngặt nghèo nhưng nhờ những nỗ lực học tập, Việt đã tốt nghiệp một lúc hai bằng đại học (nông - lâm ngư và công nghệ thông tin). Ngoài ra, Việt còn tiếp tục bảo vệ thành công luận văn thạc sĩ về khoa học cây trồng.
 |
| Việt chăm chút ươm từng cây giống. (Ảnh: Tuổi Trẻ). |
Sau khi tốt nghiệp đại học, Việt từ bỏ lời mời lương hấp dẫn vào Ðồng Nai làm việc để về nhà viết giấc mơ trên mảnh vườn hoang hóa của bố mẹ. Khi ở giảng đường, Việt từng tham gia đề tài nghiên cứu kỹ thuật tạo trầm cho cây trầm hương và được thầy cô đánh giá rất cao. Nhưng khi về quê để thực hiện “giấc mơ” Việt gặp rất nhiều khó khăn.
Ðể trở thành ông chủ vườn ươm cây, ngày đầu Việt đi sửa máy tính, làm thuê dành dụm tiền mua hạt giống cây về ươm. Hay để đưa được những giống cây về bán cho bà con trồng hợp với thổ nhưỡng, khí hậu địa phương, Việt phải nhờ người vay mượn tiền để vào Nam hay ra Bắc ăn ngủ hàng tháng trời để nắm được đặc tính và phương pháp ghép cây.
“Nhờ kiến thức đã học, mình muốn về quê áp dụng nghiên cứu khoa học xây dựng một vườn ươm giống cây chất lượng với đủ loại cây. Tất cả chỉ mong muốn giúp đỡ bố mẹ, giúp bà con nông dân nâng cao đời sống” - Việt chia sẻ.
Cử nhân bỏ 2 bằng đại học để làm… nông dân
Tốt nghiệp ngành Quản trị du lịch và Luật, nhưng anh Phan Xuân Quyền (Đà Sơn, phường Hòa Khánh Nam, Liên Chiểu, Đà Nẵng) lại gắn cái nghiệp của mình với cây nấm. Bén duyên với nấm từ khi đang đi học, năm 2002, tốt nghiệp khoa Quản trị du lịch, ĐH Duy Tân, anh Quyền mở cơ sở nuôi trồng nấm nhỏ. Thời điểm đó, nghề trồng nấm hoàn toàn xa lạ với người dân Đà Nẵng. Anh Quyền nghiên cứu trong sách vở, rồi ngược xuôi các tỉnh thành phía Nam học hỏi.
 |
| Anh nông dân Phan Xuân Quyền. (Ảnh: Tiền Phong) |
Toàn bộ phương pháp sản xuất nấm được anh tích lũy, viết thành tập sách riêng. Nhiều sinh viên, người dân học hỏi kỹ thuật, phương pháp trồng nấm, anh đều cởi mở truyền đạt. Theo anh Quyền, trồng nấm không quá khó, nếu mình chuyên tâm, đam mê thì có thể đạt được năng suất tốt. Trung bình mỗi tháng, cơ sở nấm của anh thu hoạch hàng chục tấn nấm, với số tiền 40 - 50 triệu đồng, tạo việc làm cho 5 lao động trên địa bàn.
Không dừng lại, anh Quyền mày mò "chiết suất" một số sản phẩm mới từ nấm: nước mắm - nấm, mắm nêm - nấm, chế biến 7 món ăn đặc sản khác nhau từ nấm. "Món chay bây giờ rất phổ biến, nếu mở một nhà hàng chuyên về các món nấm sẽ tạo sức hút lớn", anh Quyền nói.