Trong cuốn băng, Robert S. McNamara, khi đó là Bộ trưởng Quốc phòng nói: “Trước khi đưa ra bất kỳ biện pháp nào bảo vệ Ấn Độ trước cuộc tấn công của Trung Quốc, chúng ta phải thừa nhận khả năng sử dụng vũ khí nguyên tử. Bất kỳ cuộc tấn công lớn nào của Trung Quốc diễn ra trong khu vực này cũng đòi hỏi Mỹ phải sử dụng vũ khí hạt nhân thay vì triển khai một số lượng lớn bộ binh Mỹ”. Ngày 25/8/2005 vừa qua, trả lời phỏng vấn về cuộn băng ghi âm này, ông McNamara nói là không nhớ lắm nhưng “có thể là đúng”.
TT J.Kennedy, Bộ trưởng Quốc phòng Mcnamara và Tướng Maxwell.
Sau khi nghe ý kiến của McNamara và hai cố vấn khác, Tổng thống Kennedy nói: “Chúng ta phải bảo vệ Ấn Độ nếu họ bị tấn công”. Nội dung các cuốn băng cũng không cho thấy rõ liệu ông Kennedy có đồng ý sử dụng vũ khí hạt nhân không hay chỉ bảo vệ ấn Độ bằng các vũ khí thông thường.
Giáo sư Stephen P. Cohen, chuyên nghiên cứu chính sách ngoại giao tại Viện Brookings, Washington, đồng thời là chuyên gia về vấn đề an ninh Nam Á nói: “Ông ta coi Ấn Độ là một đối trọng với Trung Quốc”, nhưng các cố vấn của ông Kennedy lại không cho như vậy. Tôi nghĩ họ không muốn đưa bộ binh Mỹ tham gia cuộc xung đột này”.
Căn cứ vào bầu không khí chính trị thời kỳ đó, ông Cohen cho rằng các cố vấn của Kennedy có thể có động cơ khác khi đề xuất ý kiến sử dụng vũ khí hạt nhân. Ông nói tiếp: “Khi đó chúng ta gắn bó chặt chẽ với Triều Tiên và rất e ngại người Nga”. “Và có thể hình dung được rằng họ đề nghị sử dụng vũ khí hạt nhân chỉ bởi không muốn Tổng thống ủng hộ Ấn Độ mà thôi”.
Những ý kiến hồi tháng 5/1963 được đưa ra chỉ 7 tháng sau khi xảy ra hai sự kiện làm rung chuyển tình hình chính trị thế giới, đó là vụ khủng hoảng tên lửa tại Cuba và xảy ra xung đột giữa Trung Quốc và Ấn Độ do những tranh chấp biên giới. Trong một đoạn băng, tướng Maxwell D. Taylor, khi đó là Tổng tham mưu trưởng nói với Tổng thống Kennedy: “Đây chỉ là một khía cạnh trong vấn đề tổng thể là làm thế nào để đối phó với Trung Quốc cả về chính trị và quân sự trong thập kỷ tới. Theo tôi, chúng ta nên triển khai bộ binh và sử dụng các vũ khí thông thường”.
Còn Ngoại trưởng Dean Rusk thì cho rằng, nếu có tính tới việc sử dụng vũ khí hạt nhân thì cũng cần tranh thủ sự ủng hộ của các nước đồng minh của Mỹ. “Tôi nghĩ chúng ta sẽ khó giải thích với dân chúng vì sao phải bảo vệ Ấn Độ trong khi các nước Anh, Australia và Canada không tham gia”. “Chúng ta cần các nước này cùng tham gia” - Ông ta nói.
Còn Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ George W. Ball cũng cảnh cáo Kennedy rằng, việc sử dụng vũ khí nguyên tử chống Trung Quốc có thể tạo ra những tư tưởng thù địch chống Mỹ của các nước Đông Á. “Nếu chúng ta sử dụng vũ khí hạt nhân tấn công Trung Quốc ở vùng Viễn Đông, dư luận thế giới có thể cho rằng Mỹ sẽ không ngại sử dụng vũ khí hạt nhân tấn công bất kỳ quốc gia châu Á nào”.
Theo các chuyên gia phân tích, nếu thực sự Mỹ có tính tới việc sử dụng vũ khí hạt nhân vào mùa xuân năm 1963 thì chắc chắn năm sau đó họ sẽ phải từ bỏ ý định này bởi năm 1964, Trung Quốc lần đầu tiên thử nghiệm thành công vũ khí hạt nhân.
Theo Hà Trần An/Ninh Thế Giới