Cơ quan Vận tải Hàng không Liên bang Nga đã công bố tên của tất cả hành khách và thành viên phi hành đoàn trên chiếc máy bay rơi ở vùng Tver ngày 23/8, trong số đó có ông Evgeny Prigozhin và Dmitry Utkin, những thủ lĩnh hàng đầu của tập đoàn quân sự tư nhân Wagner.
Từ cảnh tù tội đến tỷ phú
Ông Yevgeny Prigozhin được cho là có xuất thân khiêm tốn ở thành phố Saint Petersburg của Nga, nhưng sau đó trở thành một phần của nhóm thân cận với Tổng thống Vladimir Putin. Ông đã ngồi tù 9 năm trong thời kỳ cuối cùng của Liên Xô sau khi bị kết tội lừa đảo và trộm cắp, nhưng trong thời kỳ hỗn loạn của thập niên 1990, ông đã thành lập một công ty thức ăn nhanh khá thành công.
 |
| Lãnh đạo tập đoàn quân sự tư nhân Wagner - Yevgeny Prigozhin. Ảnh: RT. |
Sau đó, ông lấn sân sang lĩnh vực nhà hàng và mở một địa điểm sang trọng ở Saint Petersburg. Công ty do ông thành lập có thời điểm làm việc cho Điện Kremlin, khiến ông Prigozhin được mệnh danh là "đầu bếp của Putin". Prigozhin còn được biết đến là một tỷ phú với khối tài sản khổng lồ được xây dựng từ các hợp đồng nhà nước, mặc dù mức độ giàu có của ông vẫn chưa được biết rõ.
Tuy nhiên, ông Prigozhin đã bị Mỹ cấm vận với cáo buộc đóng vai trò can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016. Ông cũng bị Liên minh châu Âu (EU) và Anh cấm vận vào năm 2020 vì có liên quan đến các hoạt động của công ty lính đánh thuê Wagner ở Libya, theo báo Meduza.
Từng là tỷ phú ngành nhà hàng, Prigozhin thành lập tập đoàn Wagner, nổi bật với vai trò trong chiến sự Ukraine.
Thành lập nhóm lính đánh thuê Wagner
Lực lượng lính đánh thuê Wagner trở nên nổi bật trong cuộc xung đột ở vùng Donbass thuộc miền đông Ukraine trong giai đoạn 2014-2015. Tuy nhiên, đến tháng 9/2022, ông Prigozhin mới xác nhận việc thành lập Wagner.
Ông Prigozhin nói rằng ông có ý tưởng thành lập Wagner khi Moscow tìm cách ngăn chặn binh sĩ Ukraine tiến vào Crimea sau khi bán đảo này được sáp nhập vào Nga trong năm 2014. "Chính vào thời điểm đó, vào ngày 1/5/2014, một nhóm những người yêu nước đã thành hình, sau này có tên là nhóm chiến thuật cấp tiểu đoàn Wagner", Hãng tin TASS dẫn lời ông Prigozhin.
 |
| Ông trùm Wagner Yevgeny Prigozhin. Ảnh: TASS. |
Số lượng lính đánh thuê được tuyển chọn cho Wagner ngày càng tăng. Tính đến tháng 4/2022, Wagner chỉ có khoảng 8.000 lính đánh thuê. Hầu hết trong số này được cho là những cựu quân nhân được đào tạo bài bản.
Đến tháng 12/2022, điều phối viên truyền thông chiến lược của Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ John Kirby cho rằng Wagner có 50.000 chiến binh ở Ukraine, trong đó có 40.000 tù nhân, theo trang Defense One. Trong khi đó, một số nguồn tin khác đưa ra con số hơn 20.000 tù nhân được tuyển dụng, với tổng số lính đánh thuê Wagner có mặt ở Ukraine ước tính là 20.000, theo BBC.
Thảo Nguyên (TH)