Cựu TT LĐTB&XH vướng án, ngàn tỷ 'bốc hơi', ai đền?

Ngày 18/9, TAND TP Hà Nội sẽ mở phiên tòa xét xử cựu Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH, cựu Tổng giám đốc BHXH VN Lê Bạch Hồng và các đồng phạm.

Đây là vụ án “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Bảo hiểm Xã hội Việt Nam (BHXH VN) và công ty Cho thuê tài chính II, trực thuộc Ngân hàng NN&PTNN Việt Nam – Agribank (viết tắt là ALC II).

Trong vụ án này, cựu Thứ trưởng Lê Bạch Hồng bị kê biên thửa đất diện tích 65,9m2 và nhà ở gắn liền với đất tại quận Cầu Giấy; thửa đất diện tích 130m2 và nhà ở gắn liền với đất ở quận Long Biên. CQĐT còn phong tỏa hơn 170 triệu đồng.

Theo cáo trạng, ngày 1/1/2007, khi luật Bảo hiểm xã hội năm 2006 có hiệu lực, theo quy định tại Điều 79 của luật này và các quy định khác, BHXH VN chỉ được cho NH Phát triển Việt Nam, NH Chính sách xã hội và NH thương mại nhà nước vay vốn.

ALC II là tổ chức tín dụng phi ngân hàng nên pháp luật không cho phép ALCII vay vốn của BHXHVN và cũng không cho phép BHXHVN cho ALCII vay vốn.

Nhưng ông Nguyễn Thế Bình (khi đó là TGĐ Agribank) đã ký phát hành ba thư bảo lãnh thanh toán để ALC II được nhận vốn của BHXH VN.

BHXH VN đã cho ALCII vay 1.010 tỉ đồng. Việc cho vay này bị xác định là không đúng đối tượng, không đảm bảo nguyên tắc đầu tư Quỹ BHXH, trái luật.

Ngày 31/7/2018, TAND TP.HCM tuyên bố ALC II bị phá sản. Tính đến thời điểm ALC II bị phá sản, công ty này mới tất toán một hợp đồng ngắn hạn, còn 13 hợp đồng quá hạn với tổng số tiền nợ BHXH VN là hơn 1.697 tỉ đồng (bao gồm hơn 769 tỉ đồng tiền gốc và hơn 928 tỉ đồng tiền lãi).

Số tiền còn nợ này, ALC II không có khả năng thanh toán, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 1.697 tỉ đồng.

Trong vụ án này, xác định nguyên đơn dân sự là BHXH VN. Ngày 22/4/2019, BHXH VN có công văn gửi CQĐT đề nghị Agribank có trách nhiệm bảo lãnh và bồi thường thiệt hại dân sự cho BHXH VN, nhưng không ghi rõ số tiền yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Đồng thời, vấn đề này có tranh chấp giữa ALCII, BHXH VN và Agribank trong quá trình giải quyết theo thủ tục phá sản đối với ALCII của TAND TP HCM.

Hiện, TAND Cấp cao tại TP.HCM đang thụ lý xem xét lại tuyên bố phá sản của TAND TP.HCM.

Tuy nhiên, điều 30 bộ luật TTHS quy định: Việc giải quyết vấn đề dân sự trong vụ án hình sự được tiến hành cùng với việc giải quyết vụ án hình sự. Vì vậy, thẩm quyền giải quyết vấn đề dân sự nêu trên phải được giải quyết trong vụ án này.

Cáo trạng cho rằng, ông Nguyễn Thế Bình (cựu TGĐ Agribank); ông Vũ Tiêm Hồng (Trưởng ban Kế hoạch Tổng hợp Agribank) có các hành vi liên quan trong việc ban hành thư bảo lãnh giữa Agribank và BHXH VN, nhưng kết quả điều tra không có đủ căn cứ để xem xét trách nhiệm hình sự.

Đối với các thành viên Hội đồng Quản lý BHXH VN, ngoài các bị can Nguyễn Huy Ban và Lê Bạch Hồng đã bị khởi tố tội Cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, không có cơ sở xem xét trách nhiệm hình sự đối với các thành viên khác.