Thanh tra Chính phủ công bố kết luận thanh tra vụ Thủ Thiêm

Làm việc với đoàn công tác của Thanh tra Chính phủ về phía UBND TPHCM có hai Phó chủ tịch là các ông Trần Vĩnh Tuyến và Võ Văn Hoan.

Một số PV báo chí, trong đó có Tiền Phong đã có mặt từ rất sớm để liên hệ với bộ phận thường trực nhưng không được vào tham dự và đưa tin về buổi công bố. Người tiếp báo chí còn cho Tiền Phong biết sáng nay UBND TPHCM chỉ có hai cuộc họp nhưng không có cuộc họp nào có Thanh tra Chính phủ tham dự.

Trước đó, Chủ tịch UBND TPHCM cho Tiền Phong biết sau khi Thanh tra Chính phủ công bố kết luận, lãnh đạo UBND TPHCM sẽ báo cáo với thường trực Thành ủy và Ban Thường vụ Thành ủy TPHCM, sau đó TPHCM sẽ tổ chức họp báo.

Dự kiến buổi họp báo chính thức về kết luận thanh tra vụ Thủ Thiêm sẽ diễn ra trong tuần này.

Kết luận được Thanh tra Chính phủ công bố sáng nay đã chỉ ra nhiều vi phạm, khuyết điểm của UBND TPHCM và các cơ quan liên quan trong quá trình triển khai dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm.

Việc triển khai dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm dẫn đến khiến kiện kéo dài, gây gắt của các hộ dân bị thu hồi nhà đất.

Cụ thể: Kết luận thanh tra còn chỉ ra hàng loạt vi phạm khác ở KĐTM Thủ Thiêm. Cụ thể, theo kết luận thanh tra, việc UBND TPHCM duyệt chi phí bình quân cho 1m2 đất thương mại - dịch vụ - nhà ở tại Thủ Thiêm là 26 triệu đồng, giảm khoảng 50% so với giá các sở ngành đề xuất là thiếu chính xác và không đúng quy định.

Quỹ đất thương phẩm 221ha được tạo ra bằng tiền ngân sách nhưng được giao chủ yếu để thanh toán đối ứng cho các dự án BT được chỉ định nhà đầu tư bằng giá đất trên không qua đấu thầu dự án hoặc đấu giá quyền sử dụng đất là sai quy định.

Từ đó, các nhà đầu tư được hưởng lợi do chênh lệch giá đất lớn (chênh lệch địa tô) từ việc được đầu tư hạ tầng kỹ thuật chính theo hình thức hợp đồng BT.

Thanh tra Chính phủ nhận định nguyên nhân và trách nhiệm chính do lãnh đạo UBND TPHCM không thực hiện đầy đủ chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Trách nhiệm liên quan thuộc các sở, ngành như: Kế hoạch và đầu tư, Tài chính, Tài nguyên và môi trường, Xây dựng, Ban quản lý KĐTM Thủ Thiêm...

Tại dự án BT hạ tầng khu dân cư phía Bắc (do Công ty cổ phần Phát triển hạ tầng kỹ thuật TP.HCM làm chủ đầu tư), UBND TPHCM phê duyệt tổng mức đầu tư có sai quy định với tổng giá trị 411 tỉ đồng.

Còn trong khu tái định cư 38,4ha, dự án 1.330 căn hộ đã được nhà đầu tư thay đổi thiết kế từ nhà ở tái định cư sang nhà ở thương mại và bán hơn 1.100 căn hộ.

UBND TPHCM đã thanh lý hợp đồng đầu tư xây dựng khu tái định cư khi chưa có ý kiến chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ về việc giao đất là không đúng quy định của Luật đất đai năm 2013.

Ngoài ra, UBND TPHCM còn giao đất chỉ định nhà đầu tư, không qua đấu thầu dự án, đấu giá quyền sử dụng đất sai quy định với một số dự án, bị Thanh tra Chính phủ đề nghị xác định lại giá trị quyền sử dụng đất để truy thu phần tiền còn thiếu.

Trách nhiệm trong việc giao đất không qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án để lựa chọn nhà đầu tư và xác định tiền sử dụng đất phải nộp của các dự án nêu trên thuộc về lãnh đạo UBND TP và các sở Kế hoạch và đầu tư, Tài chính, Tài nguyên và môi trường, Xây dựng và Ban quản lý KĐTM Thủ Thiêm.

Thanh tra Chính phủ xác định trách nhiệm để xảy ra các khuyết điểm, vi phạm trong việc phê duyệt tổng mức đầu tư, chỉ định nhà đầu tư các dự án BT, ký kết hợp đồng và giao đất thanh toán đối ứng các hợp đồng BT, giảm tiền sử dụng đất thiếu căn cứ như nêu trên thuộc lãnh đạo UBND TP và lãnh đạo các sở, ngành tham mưu như: Giao thông vận tải, Kế hoạch và đầu tư, Tài chính, Tài nguyên và môi trường, Xây dựng, Ban quản lý KĐTM Thủ Thiêm.

Từ những vi phạm của các cá nhân, tổ chức dẫn đến số tiền "thất thoát" lên đến hàng ngàn tỉ đồng, Thanh tra Chính phủ đề nghị các cơ quan chức năng kiểm tra, kiểm toán thu hồi hàng ngàn tỉ đồng "thất thoát" về cho ngân sách, chủ yếu là từ việc duyệt giá trị sử dụng đất thấp, duyệt giá công trình cao...

Trong đó, UBND TPHCM phải thu hồi và hoàn trả ngay hơn 26.000 tỉ đồng khoản tiền đã tạm ứng từ ngân sách đầu tư cho KĐTM Thủ Thiêm không đúng quy định, sớm có giải pháp để trả nợ các khoản vay ngân hàng với tổng số tiền hơn 4.286 tỉ đồng để đầu tư cho KĐTM Thủ Thiêm.

Các cơ quan liên quan xác định đúng chi phí đầu tư bình quân đối với diện tích đất sạch mà Nhà nước đền bù, giải phóng mặt bằng, đầu tư hạ tầng KĐTM Thủ Thiêm, trên cơ sở đó, tính mức giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất và lựa chọn nhà đầu tư dự án.

Trong đó kiểm tra, làm rõ và báo cáo Thủ tướng đối với khoản lãi trên số tiền tạm ứng từ ngân sách nhà nước khoảng 10.503 tỉ đồng; xem xét, kiến nghị xử lý đối với khoản chênh lệch do xác định, trình và phê duyệt chi phí đầu tư bình quân hơn 17.000 tỉ đồng.

"Trong quá trình xử lý, về trách nhiệm và kinh tế sau thanh tra nếu không khắc phục được hoặc khắc phục không triệt để các vi phạm về kinh tế gây thiệt hại tài sản nhà nước trước ngày 31/12/2019 thì chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra để xem xét, xử lý" - kết luận kiến nghị.

Người dân có đủ căn cứ và chứng cứ để khẳng định nhà đất bị cưỡng chế giải tỏa nằm ngoài ranh quy hoạch khu đô thị Thủ Thiêm nhưng đến nay bí ẩn này vẫn chưa được làm rõ.

Đồng thời, giao UBND TPHCM chỉ đạo kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân thuộc thẩm quyền như: Ban quản lý KĐTM Thủ Thiêm; các sở Giao thông vận tải, Tài chính, Tài nguyên và môi trường, Quy hoạch - kiến trúc, Xây dựng, Kế hoạch và đầu tư, Viện Nghiên cứu phát triển TP; các đơn vị tư vấn, các nhà đầu tư dự án... có khuyết điểm, vi phạm đã nêu trong phần kết quả và kết luận thanh tra.