Nước sôi đúng là có thể tiêu diệt được vi khuẩn, do đó, không ít người lựa chọn nước sôi là phương pháp để khử trùng các dụng cụ ăn uống trong nhà. Tuy nhiên, việc khử trùng cần phải được thực hiện đúng cách, đảm bảo hai yếu tố nhiệt độ và thời gian.
2 Điều kiện tiên quyết
Nhiệt độ nước đủ sôi
Nước sôi có khả năng tiêu diệt phần lớn các loại vi khuẩn nhờ vào nhiệt độ cao. Khi nước đạt đến 100 độ C, nó sẽ tác động trực tiếp đến cấu trúc protein của vi khuẩn, làm chúng biến tính và không thể hoạt động được. Nhiệt độ cao này không chỉ giết chết vi khuẩn thông thường mà còn có tác dụng tiêu diệt các mầm bệnh nguy hiểm, giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn.
Nhiệt độ và thời gian là hai yếu tố quyết định sự thành bại của việc khử trùng. (Ảnh minh họa).
Thời gian tiếp xúc
Bên cạnh nhiệt độ, thời gian tiếp xúc giữa đồ dùng và nước sôi cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình khử trùng. Việc ngâm bộ đồ ăn vào nước sôi trong một khoảng thời gian ngắn sẽ không đủ để nhiệt độ xâm nhập vào các bề mặt của đồ dùng, đặc biệt là các vùng có vết bẩn, dầu mỡ hay thức ăn còn sót lại. Ngoài ra, một số vi khuẩn có thể ẩn sâu trong các khe nhỏ của đồ dùng, do đó chỉ cần thời gian ngâm không đủ, chúng vẫn có thể sống sót.
2 Sai lầm biến mọi nỗ lực về hư vô
Nhiệt độ nước không đủ cao
Một trong những sai lầm phổ biến nhất khi đun sôi đồ ăn bằng nước nóng để khử trùng là không đạt được nhiệt độ đủ cao để tiêu diệt vi khuẩn và virus. Việc sử dụng nước ở nhiệt độ thấp không đủ để phá hủy cấu trúc của vi sinh vật. Nước sôi ở nhiệt độ 100 độ C (212 độ F) có thể giúp tiêu diệt hầu hết các loại vi khuẩn và virus, nhưng nếu nhiệt độ nước không đủ cao, các vi sinh vật có thể vẫn sống sót và tiếp tục gây hại.
Việc nhiệt độ nước không đủ cao có thể do một số nguyên nhân, chẳng hạn như: không đun sôi nước hoàn toàn hoặc sử dụng nguồn nhiệt không đủ mạnh. Để khử trùng hiệu quả, nước phải đạt ít nhất 75-80 độ C trong suốt quá trình đun.
Nếu nhiệt độ quá thấp, vi khuẩn có thể sống sót và dễ dàng lây lan trở lại. Do đó, nếu bạn chỉ sử dụng nước ấm hoặc không đủ nóng, bộ đồ ăn sẽ không được khử trùng đúng cách và việc khử trùng trở nên vô ích.
Nhiệt độ không đủ cao và thời gian không đủ lâu không thể tiêu diệt vi khuẩn. (Ảnh minh họa).
Thời gian tiếp xúc không đủ lâu
Sai lầm thứ hai mà nhiều người mắc phải khi khử trùng đồ ăn bằng nước nóng là không để đủ thời gian tiếp xúc. Thời gian tiếp xúc đủ lâu với nước nóng là yếu tố quan trọng để tiêu diệt vi khuẩn và virus. Dù nhiệt độ nước có cao đến đâu, nếu thời gian tiếp xúc quá ngắn, vi khuẩn và các tác nhân gây bệnh sẽ không bị tiêu diệt hoàn toàn.
Thời gian khử trùng hiệu quả sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm: loại vi khuẩn, vật liệu, kích thước của bộ đồ ăn và nhiệt độ nước. Thông thường, để khử trùng bằng nước sôi, thời gian tiếp xúc cần từ 5 đến 10 phút. Nếu bạn chỉ ngâm đồ ăn vào nước nóng trong vài giây hoặc chỉ đun sôi nước trong thời gian ngắn, thì các vi sinh vật có thể không bị loại bỏ. Điều này có thể dẫn đến nguy cơ lây nhiễm hoặc vi khuẩn vẫn tồn tại trên bề mặt đồ ăn.
Do đó, khi khử trùng đồ ăn bằng nước nóng, bạn cần chắc chắn rằng mỗi bộ đồ ăn hoặc dụng cụ đều tiếp xúc đủ lâu với nước nóng, tránh tình trạng chỉ rửa qua loa mà không đạt được hiệu quả khử trùng tối ưu.
4 bước khử trùng hiệu quả
Để đảm bảo hiệu quả khử trùng bằng nước sôi, bạn nên thực hiện theo các bước sau:
- Đun sôi nước thật kỹ: Trước khi bắt đầu khử trùng, hãy chắc chắn rằng nước đã sôi sùng sục. Nước sôi với nhiệt độ 100 độ C là điều kiện cần thiết để tiêu diệt vi khuẩn và các mầm bệnh có trong đồ dùng. Đừng chỉ dùng nước ấm, vì nhiệt độ không đủ cao sẽ không có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn hiệu quả.
Cần đun nước sôi đến 100 độ C hoặc ít nhất là trên 75-80 độ C. (Ảnh minh họa).
- Ngâm đồ dùng trong nước sôi đủ thời gian: Để khử trùng hoàn toàn, đồ dùng cần được ngâm trong nước sôi ít nhất 5 phút. Thời gian này giúp nhiệt độ xâm nhập vào mọi ngóc ngách của đồ dùng, đảm bảo rằng tất cả vi khuẩn và mầm bệnh sẽ bị tiêu diệt. Nếu đồ dùng quá lớn hoặc dày, có thể cần ngâm lâu hơn để đạt hiệu quả tối đa.
- Rửa sạch đồ dùng bằng nước sạch sau khi ngâm: Sau khi ngâm trong nước sôi, bạn cần rửa lại đồ dùng bằng nước sạch để loại bỏ bất kỳ chất bẩn hay vi khuẩn còn sót lại. Việc này không chỉ giúp đồ dùng sạch sẽ mà còn đảm bảo không có vi khuẩn tái phát triển do những vết bẩn còn đọng lại.
- Lau khô đồ dùng bằng khăn sạch: Sau khi rửa sạch, bạn nên lau khô đồ dùng bằng khăn sạch để loại bỏ các vết nước còn sót lại, đồng thời làm giảm khả năng vi khuẩn sinh sôi.
AN THANH