Lá é (còn gọi là é trắng, húng quế lông) là một loại lá gia vị đặc trưng của các tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên. Những năm gần đây, lá é xuất hiện ở cả miền Bắc, được các nhà hàng, quán ăn sử dụng làm nguyên liệu cho món ẩu gà lá é nổi tiếng.
Một lần đi ăn lẩu gà lá é với nhóm bạn thân tại một quán ăn ở Hà Đông (Hà Nội), chị Thanh Bình bị ghiền bởi mùi vị lạ của lá é. Theo chị Bình, lá é có mùi hương giống như kết hợp giữa mùi chanh và sả, rất lạ, khác hẳn với lá giang ở miền Bắc. Sau đó, chị có tìm mua lá é để về tự nấu lẩu.
Lá é được bán trên chợ mạng, chợ chung cư khoảng thời gian gần đây
"Cả nhà mình ai cũng mê nồi lẩu gà lá é, mê cái vị ngọt thanh từ gà kết hợp với hương thơm đặc trưng, cực hấp dẫn của lá é. Tôi tìm trên chợ mạng thấy có hàng rau sạch bán lá é nên đặt về với giá 90.000 đồng/kg. Ngoài nấu lẩu gà, lá é còn có thể làm nguyên liệu cho các món hấp tôm, làm món chân giò lợn nấu lá é, thậm chí là cơm rang lá é…", chị Bình chia sẻ.
Gần đây, lá é được rao bán trên các chợ chung cư nên được nhiều người biết tới hơn. Người bán cho biết lá é là rau đặc sản ở Phú Yên, có vị chua nhẹ và mùi thơm giống cây sả. Tuy nhiên, lá é rất dễ rụng lá, bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh được 2-3 ngày nên người bán chỉ nhập với số lượng ít để bán trong ngày.
Loại lá này là nguyên liệu cho món lẩu gà lá é, có mùi hương giống như kết hợp giữa mùi chanh và sả
Chị Oanh - đầu mối bán đặc sản ở Cầu Giấy (Hà Nội) cho biết lá é vẫn là loại lá mới lạ, không phải ai cũng đã được ăn thử nên ban đầu hơi khó bán. Dần dần, người này truyền tai người kia, chuyến hàng nào cũng hết veo trong 1-2 ngày, cả bán lẻ và bán sỉ.
"Mọi năm mình chỉ lấy sỉ lá é giao cho các quán ăn ở Hà Nội. Gần đây, thấy nhu cầu tìm mua nhiều hơn, tôi nhập về bán theo cân ở cửa hàng và cả ở chợ chung cư. Loại lá này mua tận nơi thì rẻ lắm, nhưng do vận chuyển đường xa, cộng với tỷ lệ hao hụt cao nên giá bán bị đội lên cao. Do lá é dễ giập nát nên bán lá é tươi rất cầu kỳ từ khâu chọn lá, làm sạch lá xấu lá honggr rồi mới giao cho khách. Khách sỉ cũng như khách lẻ, tôi đều chăm chút từng đơn hàng từng bó rau để đi tươi nhất ngon nhất", chị Oanh chia sẻ.
Theo khảo sát, trên chợ mạng lá é có giá từ 70.000-90.000 đồng tùy thời điểm.
Lá é có vẻ bề ngoài khá giống với húng quế nên nhiều người nhầm lẫn. Chị Oanh chia sẻ, é và húng quế là hai cây khác nhau, được phân biệt với nhau qua hoa và thân. Hoa và thân cây é có màu trắng và có lông. Còn hoa và thân húng quế có màu tím, không lông. Ngoài ra, hương vị của lá é chan chát, chua, hơi the the. Còn lá húng quế chủ yếu mang vị cay.
Nếu trước đây lá é không mang lại giá trị kinh tế thì những năm gần đây, lá é được tìm mua khắp nơi. Nhiều hộ dân ở miền Trung, ở Phú Yên, Đà Lạt đã mở rộng mô hình trồng lá é để bán, mang về nguồn thu nhập đáng kể.
H.A