Quả sim rừng vốn không còn xa lạ với những ai sinh ra và lớn lên tại các miền quê. Cây sim mọc hoang dại khắp các vùng núi đồi trọc ở nước ta, nhiều nhất là ở các tỉnh miền Trung. Chúng dễ sinh trưởng, phát triển cho dù thời tiết hay khí hậu khắc nghiệt. Đến mùa, quả sim mọc lúc lỉu, tím lịm cả khu rừng.
Quả sim nhỏ như hình con quay gỗ nằm chi chít trên thân cành, khi chín có màu hồng tím và sậm đen, bên ngoài có một lớp lông mịn như tơ, bên trong quả có nhiều hạt.
Trước đây, quả sim rừng chín rụng đầy gốc, chỉ có những đứa trẻ ở quê hái về ăn cho vui như một thứ quả vặt. Hiện nay, thứ quả này thành đặc sản lạ, được người thành phố ưa chuộng. Thậm chí, nhiều người còn mở rộng mô hình trồng cây sim để hái quả bán, kiếm thêm thu nhập.
"Ngày bé, cứ ra bìa rừng là thấy từng hàng sim chín trông rất thích mắt. Chúng tôi chọn những quả chín nhất, ngon nhất để ăn tại cây, rồi hái một ít mang về nhà cho bố ngâm rượu. Bây giờ diện tích rừng thu hẹp, muốn hái sim phải vào rừng sâu hoặc leo lên núi cao. Ở thành phố, muốn mua trái sim tươi cũng không hề dễ dàng, quả này vận chuyển dễ bị dập nát nên nếu không cẩn thận quả không còn tươi, nguyên", chị Hà Giang (ở Cầu Giấy, Hà Nội) nhớ lại.
Trên thị trường, quả sim tươi được bán với giá khoảng 50.000 đồng/kg. Còn loại đã phơi khô, dân buôn đang bán giá dao động từ 120.000 – 150.000 đồng/kg. Loại sim sấy khô này phù hợp cho những người muốn ngâm rượu, có thể để thoái mái mà không sợ hỏng, vị của nó cũng ngon ngọt không khác gì so với sim tươi. Khi ngâm, lúc rượu sim chuyển sang màu tím thẫm là có thể dùng được, thường ngày thời kì từ lúc ngâm rượu đến khi dùng được sẽ mất khoảng 60 ngày.
Ngoài ra, nhiều địa chỉ còn bán cả siro sim rừng, đây là thức uống giải nhiệt mùa hè được ưa chuộng vì ngọt mát, lạ miệng và có tác dụng giải nhiệt. Tháng 8 đến tháng 11 hàng năm là thời điểm sim rừng vào mùa. Lúc này, trên chợ mạng hay các sàn thương mại điện tử có nhiều địa chỉ rao bán sim.
Không chỉ ngon và lạ miệng, quả sim rừng còn có nhiều tác dụng đối với sức khỏe. Theo Đông y, quả sim còn gọi là sơn nẫm, cương nẫm, nẫm tử, dương lê, đào kim nương, hồng sim... vị ngọt chát, tính bình, qui kinh. Quả sim có tác dụng dưỡng huyết, chỉ huyết (cầm máu), sáp trường, cố tinh, trị các chứng huyết hư, thổ huyết, mũi chảy máu, tiểu tiện ra máu, lị, thoát giang, tai ù,...
Ngoài ra, quả dại này còn được dùng để hỗ trợ điều trị các chứng đau nhức xương khớp, phong thấp, thiếu máu, đau đầu kinh niên, viêm gan cấp, bệnh trĩ, mất ngủ, hoa mắt, chóng mặt, viêm dạ dày, viêm ruột cấp...
Theo Y học hiện đại, quả sim khi kết hợp với một số vị thuốc khác để gia tăng tác dụng. Y học cho rằng màu tím trong quả sim chín chứa antoxyanozit - có tác dụng chống oxy hóa, chống lão hóa, giúp tăng hàm lượng cholesterol có lợi và giảm cholesterol có hại, hỗ trợ ngăn chặn tắc nghẽn mạch máu, thiếu máu. Quả còn có các chất protein, chất béo, glucid, vitamin A... và nhiều khoáng chất khác có tác dụng chống oxy hóa. Toàn bộ cây sim chứa tanin và nhiều hợp chất khác cần thiết cho cơ thể.
Một số tác dụng của quả sim:
Giúp bổ máu, an thai
Đối với các bà bầu hay phụ nữ sau sinh, việc bổ sung sắt để chống thiếu máu là quan trọng hàng đầu. Dùng trà sim rừng hàng ngày sẽ giúp tăng cường tạo máu, chống xuất huyết và suy nhược cơ thể.
Kích thích tiêu hóa
Trong thành phần của quả sim rừng có chứa nhiều dưỡng chất giúp cơ thể khỏe mạnh, tăng cảm giác ngon miệng khi ăn.
Giảm thiểu xơ vữa động mạch
Quả sim có tác dụng làm tăng cholesterol có lợi cho cơ thể. Vì vậy tình trạng xơ vữa động mạch cũng được giảm thiểu đáng kể khi sử dụng loại quả này.
Chống lão hóa, làm đẹp da
Có lẽ ít ai biết ngoài công dụng tốt cho sức khỏe thì, quả sim cũng rất tốt cho việc chăm sóc da. Với hàm lượng vitamin và khoáng chất cao, sử dụng nước ngâm loại quả này mỗi ngày với liều lượng phù hợp sẽ giúp bạn có làn da đẹp, hồng hào hơn, ngăn ngừa tình trạng lão hóa da sớm.
H.A