Cà rốt có tên hồ la bộc, là cây hàng đầu về giá trị dinh dưỡng, Đông y coi cà rốt là vị thuốc bổ khí dưỡng huyết. Cà rốt có nguồn gốc châu Âu nhập vào nước ta, được trồng nhiều ở Đà Lạt và các tỉnh phía Bắc. Cà rốt hay dùng xào, nấu, làm gỏi, làm nộm muối dưa, làm mứt, xay nước uống… Ngoài là món ăn dinh dưỡng, có thể chữa bệnh bằng cà rốt.
Theo y học cổ truyền, cà rốt có vị ngọt hơi ấm, tác dụng bổ tỳ, trợ thận, dưỡng huyết, ích khí, cầm tả, trừ hàn thấp. Theo dược tính hiện đại, trong 100g cà rốt có nước 85,5; protit 1,5; gluxit 8,8; cellulose 1,2; chất tro 0,8; và nhiều vi lượng muối khoáng cần thiết khác... Cà rốt chứa lượng lớn caroten, vitamin A rất tốt cho sự phát triển trẻ em và người lớn...
Trong 100g cà rốt ăn được cung cấp cho cơ thể 39 calo. Nhiều tài liệu gần đây đã chứng minh, cà rốt có tác dụng đào thải chất độc chống lão hoá, hạn chế phát triển của vi khuẩn có hại cho đường ruột, ngừa ung thư. Sau đây là một số bài thuốc đơn giản hiệu nghiệm có dùng cà rốt.
Chữa mắt yếu mắt quáng gà: Không có loại hoa, quả, củ nào chứa nhiều carotene (tiền vitamin A) như cà rốt. Lượng carotene ăn vào sẽ được cơ thể chuyển hóa dễ dàng thành vitamin A ở ruột và gan, nên bạn có thể sử dụng cà rốt xào, hoặc nấu canh uống nước uống nhiều ngày để phòng và chữa bệnh quáng gà, khô mắt...
Chữa trẻ em lên sởi: Cà rốt, rau mùi mỗi vị 100g xay ép nước uống. Từ xa xưa, cà rốt luôn được người dân sử dụng làm rau ăn, làm thuốc phòng chữa bệnh, nâng cao sức khoẻ cho con người. Cà rốt được ví như “tiểu nhân sâm”, hầu như không thấy có tác dụng phụ.
Bổ sung khoáng chất, vitamin thiết yếu cho phụ nữ mang thai và trẻ em: Trong cà rốt cũng chứa rất nhiều vitamin B, C, D, E và K; canxi, phốt pho, kali, natri, một lượng nhỏ khoáng chất và protein nên giúp tăng cường xương, răng và thành ruột cho trẻ nhỏ. Vì vậy, bạn có thể bổ sung thực phẩm này 2 - 3 lần trong tuần.
Tốt cho người huyết áp cao, tim mạch: Lượng chất béo tốt (HDL) 0,2g/100g củ. Hoàn toàn không có chất béo xấu (LDL), cholesterol, lại giàu chất xơ, nên cà rốt là thực phẩm tốt cho bệnh huyết áp, tim mạch. Bạn có thể dùng củ cà rốt ăn sống hoặc ép lấy nước uống ngày 1 - 2 củ.
Theo kết quả nghiên cứu của Ðại học Arkansas (Mỹ) đăng trên Tạp chí Hóa học Nông nghiệp và Thực phẩm (8/2000) cho thấy: Cà rốt nấu chín (với một ít dầu mỡ) hay xay ép ra nước sẽ làm tăng nồng độ các chất chống oxy hóa (beta carotene, Phenolic axit) và giúp cơ thể dễ hấp thu hơn 34,3% so với ăn cà rốt sống. Tuy nhiên, người bị tiểu đường nên hạn chế thực phẩm này.
TS.BS Thu Vân (Học viện Y học Cổ truyền Việt Nam)