Sự thật chưa hé lộ về vụ phát giác trốn thuế Offshore Leaks

Thời gian gần đây, Hồ sơ Panama trở thành một đề tài được chú ý nhiều nhất ở các nước trên thế giới. Nó được xem là vụ rò rỉ dữ liệu lớn nhất trong lịch sử thế giới khi vào ngày 3/4/2016, khoảng 11,5 triệu tài liệu, trong đó có 4,8 triệu email, 2,5 triệu bộ hồ sơ với dung lượng 2,6 terabyte từ năm 1977 - cuối năm 2015 của Công ty luật Mossack Fonseca ở Panama bị rò rỉ.

Vụ rò rỉ tài liệu mật này đã hé lộ mạng lưới công ty "ma" khổng lồ trên thế giới. Các công ty "ma" đó được cho là lập ra nhằm giúp người giàu trốn thuế và trong một số trường hợp khác là hoạt động rửa tiền.

Trong số những cá nhân, tổ chức có tên trong danh sách Hồ sơ Panama, Hiệp hội Nhà báo điều tra Quốc tế (ICIJ) mới công bố thông tin 189 cá nhân và tổ chức tại Việt Nam có liên quan tới các công ty bình phong được mở ở nước ngoài (shell company).

Trước khi Hồ sơ Panama bị rò rỉ, Hiệp hội Nhà báo điều tra Quốc tế cũng đã công bố công khai vụ rò rỉ dữ liệu Offshore Leaks. Theo đó, việc trốn thuế và những thiên đường thuế được tiết lộ, gây chấn động dư luận. Cụ thể, 260 GB dữ liệu bị rò rỉ trong vụ Offshore Leaks tiết lộ 130.000 tài khoản nước ngoài của công dân 170 quốc gia bị tiết lộ. Các chuyên gia đánh giá vụ Offshore Leaks chỉ bằng 1/10 vụ Hồ sơ Panama.

Trong số những cá nhân, công ty có mặt trong vụ Offshore Leaks có nhiều nhân vật nổi tiếng thế giới, trong đó có cả tổng thống, đại gia đang cất giấu hàng nghìn tỉ USD ở nước ngoài đã được tiết lộ bao gồm: Cựu bộ trưởng Tài chính (từ năm 2008-2012) ông Bayartsogt Sangajav, Hassan Gozal- một trùm tư bản ngành xây dựng- kiểm soát các tài sản mang tên hai con gái Tổng thống Ilham Aliyev...

Trong vụ rò rỉ tài liệu năm 2013, Hiệp hội Nhà báo điều tra Quốc tế đã phối hợp với tờ Người Bảo vệ (The Guardian) của Anh và các tổ chức truyền thông quốc tế khác thực hiện. Trong 15 tháng, các nhà báo trên thế giới và các chuyên gia đã xem xét 2,5 triệu thư điện tử và các tài liệu khác, chủ yếu là quần đảo Virgin Anh (British Virgin Islands - BVI) - vùng lãnh thổ vẫn được xem là nơi ẩn náu tài chính lý tưởng bên ngoài đảo quốc Anh, quần đảo Cook và Singapore. Từ đó, họ phát giác được 130.000 cá nhân và cộng sự của họ đã tạo ra 120.000 công ty và quỹ tín thác ở nước ngoài để làm lợi cho những người giàu ở 170 quốc gia. Theo ước tính, hơn 20.000 tỉ USD của các đại gia có thể đang được cất giữ tại các tài khoản hải ngoại.

Hiệp hội Nhà báo điều tra Quốc tế cũng cho hay nhiều tên công ty, cá nhân trong dữ liệu này có thể bị trùng lặp và đăng hai lần (cả trong Hồ sơ Panama và dữ liệu cũ từ vụ rò rỉ Offshore Leaks).