Mời độc giả xem clip xe tăng IS-10 chiến đấu:
IS-10 (sau năm 1953 thì đổi thành T-10) là thế hệ tăng hạng nặng sản xuất hàng loạt cuối cùng của Liên Xô, nó được coi là "chốt hạ" thế hệ tăng hạng nặng huyền thoại KV và IS từng tung hoành suốt những năm 1940-1950.
Xe tăng hạng nặng IS-10 do Zhozef Kotin thiết kế trong giai đoạn từ 1948-1952, sản xuất tại nhà máy 185 và 174 từ 1956-1966 với số lượng lên tới 8.000 chiếc.
Nó được phát triển dựa trên mẫu tăng hạng nặng nổi tiếng IS-3, với việc kéo dài thân xe, số bánh xe tăng lên thành 7 cặp thay vì 6 trên IS-3, trang bị tháp pháo lớn hơn với pháo kiểu mới có bọng hút khói, dùng động cơ diesel cải tiến, tăng độ dày của giáp.
 |
| Xe tăng hạng nặng IS-10 (hoặc T-10). |
Xe tăng hạng nặng IS-10 nặng khoảng 52 tấn, dài tổng thể 9,87m, rộng 3,56m, cao 2,43m. Về giáp bảo vệ, phần tháp pháo dày tới 203-230mm tùy biến thể, mặt trước thân 120mm, phần đuôi 60mm.
Hỏa lực của IS-10 gồm pháo 122mm D-25TA/2A17 và đại liên đồng trục 14,5mm KPVT cùng đại liên DShKM 12,7mm lắp trên nóc tháp pháo. Biến thể cải tiến năm 1957 thay pháo D-25TA bằng pháo 122mm nòng dài hơn M-62-T2 L/46, thay đại liên KPVT 14,5mm, ngoài ra được bổ sung kính ngắm tác chiến đêm và hệ thống phòng vệ NBC. Đến biến thể năm 1967, pháo chính được trang bị thêm đạn nổ mạnh chống tăng HEAT và đạn xuyên APDS.
Để di chuyển con quái vật này, nhà thiết kế đã trang bị cho xe tăng IS-10 động cơ diesel V-2-IS công suất 700 mã lực cho tốc độ tối đa 42km/h, tầm hoạt động chỉ 250km.
Xe tăng hạng nặng IS-10 không được Liên Xô xuất khẩu cho các nước thuộc khối Warsaw, mặc dù các trung đoàn xe tăng Liên Xô đồn trú tại Đông Âu sở hữu các xe này.
Theo một số nguồn tin, IS-10 được Liên Xô xuất khẩu cho Ai Cập và Syria nhưng không có bất kỳ bằng chứng hình ảnh nào xác thực.
Sự xuất hiện của các dòng xe tăng chiến đấu chủ lực T-54/55, T-62, cùng bước đột phá về công nghệ giáp phức hợp đã khiến các dòng xe tăng hạng nặng chậm chạp, nặng nề thất thế và dần bị loại bỏ. Các xe tăng hạng nặng IS-10 bị rút khỏi đơn vị tiền tuyến Liên Xô vào năm 1967 và chính thức loại biên chế năm 1993.
Hoàng Lê