Theo ghi nhận của PV Tri thức và Cuộc sống, đến ngày 23/11, vụ ngộ độc thực phẩm xảy ra tại Trường Tiểu học, THCS, THPT iSchool Nha Trang liên quan Tập đoàn Nguyễn Hoàng (NHG), khiến 600 học sinh nhập viện, một học sinh tử vong.
Chuyên gia giáo dục Bùi Khánh Nguyên đã có những trao đổi xung quanh vụ việc này.
Không có chuyên gia an toàn trường học
Hàng trăm học sinh bị ngộ độc thực phẩm xảy ra tại Trường iSchool Nha Trang lần nữa khiến người dân bất an về bữa ăn học đường?
- Đây là sự việc đau lòng, nhất là một em học sinh đã qua đời!
Tôi muốn nhấn mạnh với trường học, thầy cô, các công ty đầu tư giáo dục, phụ huynh, học sinh rằng, an toàn là tiêu chí quan trọng nhất của trường học, vì nó là sinh mạng, là sự sống. Các trường học ở Việt Nam cần cải thiện về tư duy an toàn.
Bữa ăn bán trú phải tuyệt đối an toàn vì ảnh hưởng đến sức khỏe học sinh; vậy cớ sao vẫn xảy ra những vụ ngộ độc thực phẩm trường học?
- Có một thực tế, hầu hết trường học ở Việt Nam đều không có chuyên gia an toàn trường học. Khi tư vấn cho trường học, tôi luôn khuyên các trường nên có chức danh này trong biên chế nhân sự. Đây thực sự là một lỗ hổng, một khiếm khuyết của trường học.
Nhân sự chuyên trách về an toàn tại một trường học có vài trăm đến vài nghìn con người là rất quan trọng. Phạm vi an toàn không chỉ là phòng ngừa tai nạn như té ngã, va chạm nói chung, mà còn là cháy nổ, thiên tai, điện, ngộ độc thực phẩm, sự cố gây thương tích, chết đuối… là những nguyên nhân phổ biến nhất gây tử vong.
Tiếp đó, bữa ăn của trường học phải xếp theo thứ tự an toàn thực phẩm, dinh dưỡng, ngon miệng. Đây là điều tôi học được từ quá trình đi làm cho nhiều tổ chức lớn và đi thăm các trường học tốt ở các nước khác. Hầu hết tâm lý cha mẹ học sinh chỉ đòi bữa ăn của con ở trường ngon miệng, nhưng tôi khẳng định với họ, bữa ăn học đường là bữa ăn tập thể; để bảo vệ học sinh thì phải đặt an toàn thực phẩm lên vị trí ưu tiên cao nhất, sau đó mới là dinh dưỡng phù hợp và ngon miệng.
Bữa ăn bán trú phải là bữa ăn chuyên nghiệp và không nên là chỗ để kê giá giữa nhà trường với phụ huynh. Nhà trường có thể thu học phí cao hơn, nhưng nên minh bạch bữa ăn của học sinh với cha mẹ. Bữa ăn có giá 50.000 đồng phải đúng là 50.000 đồng, không được phép làm bữa ăn chỉ 20.000 đồng. Kê giá bữa ăn là việc làm thiếu đạo đức. Bữa ăn bị “rút ruột” là một nguyên nhân chính khiến các nhà cung cấp suất ăn phải “cân đối thu chi” bằng các nguồn nguyên liệu kém chất lượng, kém an toàn, làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm.
Nhiều món ăn ngon miệng như bánh bao, bánh chưng, bánh giò… lại là thực phẩm dễ hư hỏng và gây ngộ độc. Với trường học cung cấp suất ăn đại trà, nguy cơ ngộ độc thực phẩm hàng loạt là rất lớn.
01 học sinh tử vong, 86 học sinh vẫn đang điều trị
Ngày 17/11, sau bữa ăn bán trú tại iSchool Nha Trang, chiều cùng ngày, trong số 880 học sinh, có 600 học sinh nhập viện vì triệu chứng đau bụng, tiêu chảy, nôn ói… Nguyên nhân được xác định nhiễm trùng, nhiễm độc thức ăn do vi khuẩn Salmonella. Các em được phụ huynh đưa đi cấp cứu tại 5 bệnh viện. Tính từ ngày 18/11 đến nay, tổng số ca ngộ độc tập thể tại Trường Tiểu học, THCS và THPT Ischool Nha Trang nhập viện điều trị là 665 ca. Trong đó, xử trí ổn định cho về theo dõi 276 ca; nhập viện điều trị nội trú 389 ca. Trong số 389 ca điều trị nội trú, đã xuất viện 303 ca, có 1 trường hợp tử vong. Đến 11h ngày 23/11, tại các bệnh viện chỉ còn 86 đang điều trị.
Cần xem xét gốc rễ của ngộ độc thực phẩm học đường
Một trong những nguyên nhân phổ biến gây ngộ độc thực phẩm trường học chính là thực phẩm bẩn?
- Học sinh của chúng ta sinh ra ở một quốc gia nông nghiệp lẽ ra phải được ăn những bữa ăn sạch, an toàn. Nếu thực phẩm bẩn là nguyên nhân chính của những vụ ngộ độc thực phẩm ở trường học, cần xem lại lại gốc rễ vấn đề trước khi giáo dục học sinh bất kỳ điều gì to lớn về tương lai, về thế giới.
 |
| Chuyên gia giáo dục Bùi Khánh Nguyên |
Bộ GD&ĐT chỉ đạo công tác đảm bảo an toàn thực phẩm
Bộ GD&ĐT vừa có công văn số 6141 gửi UBND các tỉnh, thành phố về việc tăng cường chỉ đạo công tác bảo đảm vệ sinh, an toàn thực phẩm trong các cơ sở giáo dục. Theo đó, các cơ sở thực hiện nghiêm túc các quy định về tăng cường công tác bảo đảm an toàn thực phẩm; tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ quản lý giáo dục (nhấn mạnh vai trò, trách nhiệm người đứng đầu cơ sở giáo dục), giáo viên, nhân viên nhà trường, học sinh và cha mẹ học sinh về việc bảo đảm vệ sinh, an toàn thực phẩm.
Có chấm dứt được tình trạng này hay không?
- Trường học nào cũng có rủi ro tai nạn, dù nó là trường tư, trường công, trường bán công, trường quốc tế, trường chuyên… Để giảm thiểu và phòng tránh rủi ro, người ta chỉ có thể dựa vào chính sách tốt, quy trình tốt và con người mẫn cán.
Tôi rất mong trường học ở Việt Nam đề cao sự an toàn trước khi lấy thành tích học thuật. Đó mới đúng nghĩa là trường học vì trẻ em.
Xin cảm ơn ông đã chia sẻ!
Khởi tố vụ án “Vi phạm quy định về an toàn thực phẩm":
Tối 23/11, Cơ quan điều tra Công an tỉnh Khánh Hoà đã khởi tố vụ án “Vi phạm quy định về an toàn thực phẩm“ xảy ra tại trường Ischool Nha Trang làm hàng trăm học sinh và giáo viên bị ngộ độc thực phẩm.
Trước đó, Công an tỉnh Khánh Hoà đã đề nghị Sở Y tế tỉnh này chỉ đạo các bệnh viện có học sinh trường iSchool Nha Trang đưa tới cấp cứu do ngộ độc thực phẩm cung cấp thông tin, tài liệu liên quan để phục vụ điều tra. Động thái này được cơ quan công an đưa ra nhằm điều tra sự việc hơn 600 học sinh bị ngộ độc thực phẩm sau khi ăn cánh gà chiên tại bữa ăn bán trú của trường iSchool Nha Trang.
Công an tỉnh Khánh Hoà đề nghị những đơn vị liên quan phối hợp, tổng hợp số liệu; cơ sở y tế lưu giữ và bảo quản các mẫu máu của bệnh nhân điều trị cùng hồ sơ bệnh án… để hỗ trợ khi cơ quan điều tra yêu cầu thì cung cấp, làm rõ vụ việc.
Kết quả xét nghiệm 8 mẫu gửi tới Viện Pasteur Nha Trang đã phát hiện vi khuẩn Salmonella spp trong mẫu cánh gà chiên; phát hiện vi khuẩn Bacillus cerus trong mẫu cánh gà chiên và mẫu nước mắm. Chủng Bacillus cerus trong hai mẫu nêu trên là chủng sinh độc tố ly giải hồng cầu và độc tố ruột không ly giải hồng cầu. Ngoài ra, phát hiện vi khuẩn Escherichia coli trong mẫu cánh gà chiên.
>>> Mời độc giả xem thêm video 82 người tại Phú Yên ngộ độc thực phẩm:
Hải Ninh (thực hiện)