Có nhiều loại cây mọc hoang ở khắp nơi như cỏ dại nhưng thực chất có thể sử dụng làm nguyên liệu để chế biến món ăn, trong đó phải kể tới rau chút chít.
Ngay từ tên gọi, thứ cây dại này đã khiến ai nghe cũng cảm thấy tò mò. Theo tìm hiểu, cây chút chít còn có tên gọi khác là trút trít, ngưu thiệt, dương đề... thuộc họ rau răm, tên khoa học là Rumex wallichii Meissn.
Đây là cây thân thảo mọc đứng, có thể cao từ 30-50 cm, phiến lá hình mũi mác, gốc thuôn. Người dân địa phương cho biết cái tên chút chít ra đời bởi trẻ con thường lấy 2 cái lá cọ vào nhau, chúng phát ra tiếng kêu "chút chít, chút chít...".
Rau chút chít mọc dại ở ven đường, ở những bãi đất trống, từ xưa đã được người dân địa phương hái về để chế biến món ăn
Cây chút chít như một loài cỏ dại, mọc hoang ở những bãi đất trống, ven đường hay bờ bụi. Cả ở đồng bằng hay vùng núi loại cây này đều được tìm thấy. Tại Việt Nam, chút chít mọc nhiều ở các tỉnh Tây Nguyên, Đông Nam Bộ như Đắk Lắk, Đắk Nông, Bình Phước, Tây Ninh… Khoảng tháng 5 đến tháng 9 là thời điểm rau chút chít vào mùa.
Chị Thoan (ở huyện Tuy Đức, Đắk Nông) cho biết: "Ngoài dùng lá non để nấu ăn như một loại rau thì cây chút chít còn được dùng làm thuốc. Trước đây khi cuộc sống còn khó khăn, người dân ở quê tôi thường đi hái lá chút chít về nấu canh hoặc xào. Lá chút chút có vị nhẩn đắng, nhưng khi nấu canh với thịt băm hoặc cua đồng, tép đồng, sẽ tạo thành một món canh có vị ngọt thanh, vô cùng hấp dẫn, đặc biệt là trong các ngày hè.
Trước cứ ra vườn, hoặc đi ven đường sẽ thấy đầy cây chút chít mọc lên nhưng bây giờ thứ cây dại này hiếm hơn, cũng ít người trồng để bán đại trà nên rau chút chít không phổ biến như các loại rau khác. Những năm gần đây, chút chít còn được các nhà hàng, quán ăn chế biến thành món đặc sản, có thể xào cùng hải sản hoặc nhúng lẩu, làm gỏi. Hương vị lạ lẫm của thứ rau dại này khiến thực khách thích thú".
Rau này có vị đắng nhẹ, nhưng khi chế biến thành món ăn lại có hương vị độc đáo, lạ miệng
Theo chị Thoan, nếu về Đắk Nông, du khách nên thưởng thức món chút chít nấu con nghêu (con trai) để cảm nhận được vị thanh ngọt của loại hải sản này hòa quyện cùng vị đắng của lá rau chút chít, ăn một lần là nhớ mãi không quên.
Theo khảo sát, trên chợ mạng hoặc ở các cửa hàng bán đặc sản vùng miền, rau chút chít được bán với giá lên tới 120.000 đồng/kg. Người bán giới thiệu loại rau này mọc hoàn toàn tự nhiên, đảm bảo sạch 100%.
"Rau này chủ yếu mọc dại, ít người trồng nên số lượng không có nhiều. Thỉnh thoảng mình mới gom được khoảng chục cân để bán trên chợ mạng. Khách nhà mình rất thích ăn rau sạch an toàn, lại lạ miệng, nhiều người mua chút chít về đổi vị cho bữa cơm nhà”, chị Thanh (người bán rau trên chợ mạng) chia sẻ.
Ngoài bán rau tươi, nhiều địa chỉ còn bán rau chút chít khô, hạt và rễ. Hạt rau chút chít già có thể giã ra, ngâm nước nóng 4-5 lần rồi vo sạch để nấu cháo, làm bánh hoặc ép lấy dầu. Phần rễ cây chút chít lâu năm cũng có thể dùng để ngâm rượu và là phương thuốc trị nhiều loại bệnh trong đông y.
H.A