Liên hiệp các Hội KH&KT Thanh Hoá đóng góp trong phát triển kinh tế - xã hội

Báo Tri thức và Cuộc sống trân trọng giới thiệu bài tham luận của TS. Nguyễn Văn Phát - Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Thanh Hoá với nội dung: “Đóng góp của đội ngũ trí thức Thanh Hoá trong phát triển kinh tế - xã hội của địa phương” tại Hội nghị Đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) tổ chức vào ngày 15/9 tới.

Sản xuất nông, lâm, thuỷ sản phát triển toàn diện; sản xuất hàng hoá quy mô lớn, công nghệ cao, theo chuỗi giá trị được hình thành và phát triển; công nghiệp – xây dựng phát triển mạnh, đóng góp lớn vào tăng trưởng kinh tế của tỉnh. Giáo dục và đào tạo phát triển theo hướng chuẩn hoá; công tác y tế và chăm sóc sức khoẻ nhân dân chất lượng được nâng lên.

Chính trị - xã hội ổn định, quốc phòng – an ninh, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo, tạo môi trường thuận lợi cho kinh tế - xã hội phát triển; công tác đối ngoại hợp tác quốc tế được mở rộng, đi vào chiều sâu và hiệu quả hơn; nhiều dự án lớn được khởi công; kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được tăng cường theo hướng đồng bộ, hiện đại, vị thế của tỉnh ngày càng được khẳng định.

Đạt được những thành tựu và kết quả quan trọng nêu trên, phải kể đến có sự đóng góp quan trọng của đội ngũ trí thức nói chung và đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ của tỉnh nói riêng.

Hiện nay, đội ngũ trí thức tỉnh Thanh Hoá có trên 15 vạn người (trong đó có 28 phó giáo sư, trên 200 tiến sĩ, gần 5.000 nghìn thạc sĩ) đang công tác trong các cơ quan Đảng, Nhà nước; đơn vị sự nghiệp; các trường đại học, viện nghiên cứu, các tổ chức khoa học và công nghệ, các doanh nghiệp và một bộ phận không nhỏ là những trí thức trong đội ngũ cán bộ hưu trí đang hoạt động trong hệ thống của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh, các tổ chức chính trị - xã hội và tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp.

Đóng góp và ảnh hưởng của đội ngũ trí thức đối với quá trình xây dựng phát triển của tỉnh là rất quan trọng và to lớn trên các lĩnh vực, cụ thể như: Đã có nhiều đóng góp công sức, trí tuệ trong việc tham gia ý kiến đề xuất về những vấn đề chung, những vấn đề mang tính đặc thù về kinh tế - xã hội, quốc phòng – an ninh, địa chính trị, lịch sử của địa phương với các bộ, ban, ngành trung ương khi tham mưu, đề xuất hoạch định các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Trực tiếp đối với địa phương, đội ngũ trí thức của tỉnh đã tích cực, chủ động tham gia ý kiến đóng góp với cấp ủy, chính quyền, đoàn thể, các sở, ban ngành, địa phương trong tỉnh về các vấn đề phục vụ phát triển của tỉnh như: chủ trương, cơ chế, chính sách, các chương trình, đề án, dự án lớn, trọng tâm của tỉnh, ngành, huyện, thị xã và thành phố trong tỉnh thông qua các hoạt động tham mưu, đề xuất;

Tư vấn, phản biện và giám định xã hội; nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, giáo dục và đào tạo; bảo vệ tài nguyên - môi trường; cùng với hàng loạt các dấu ấn – thành tựu đóng góp trên các lĩnh vực văn hoá – văn nghệ, y tế, báo chí - xuất bản, đối ngoại, quốc phòng – an ninh của tỉnh.

Hoạt động của đội ngũ trí thức trong các lĩnh vực đã góp phần quan trọng vào việc thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội; xây dựng hệ thống chính trị, đảm bảo quốc phòng, an ninh và xây dựng tỉnh ngày càng phát triển về mọi mặt.

Tôi xin nêu một số kết quả nổi bật về sự đóng góp của đội ngũ trí thức của tỉnh trong những năm qua, nhất là 5 năm trở lại đây trên 5 lĩnh vực chủ yếu trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh để làm ví dụ:

Đội ngũ trí thức trong tỉnh được tập hợp đã có nhiều đóng góp trong việc tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước, những tiến bộ khoa học kỹ thuật trong nước và thế giới; phản ánh các tấm gương người tốt, việc tốt, những mô hình hoạt động hội thiết thực và hiệu quả đến các hội viên và nhân dân; tuyên truyền, phổ biến nhân rộng các mô hình ứng dụng KH&CN tiên tiến để làm giàu và xóa đói giảm nghèo trong sản xuất nông nghiệp, chuyển giao các tiến bộ khoa học kỹ thuật, xây dựng các mô hình sinh kế cho đồng bào dân tộc thiểu số ở các huyện miền núi trong tỉnh.

Riêng đối với đội ngũ trí thức trong Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật và các tổ chức hội thành viên trong tỉnh, các hoạt động trên đến nay đã trở thành thường xuyên, ngày càng đa dạng, phong phú bằng nhiều hình thức thích hợp; phối hợp với các đơn vị trong và ngoài tỉnh tăng cường các hoạt động truyền thông phổ biến kiến thức, đã tạo được nguồn tư liệu phục vụ công tác truyền thông, phổ biến kiến thức rất lớn với nhiều nội dung cụ thể, có tác dụng tích cực.

Thông qua hoạt động truyền thông, phổ biến kiến thức của đội ngũ trí thức trong tỉnh đã có tác động mạnh mẽ, làm chuyển biến ngày càng rõ nét trong việc nâng cao dân trí, tăng năng suất lao động, năng suất chất lượng sản phẩm hàng hóa, giảm nghèo bền vững, cải thiện chất lượng cuộc sống nhân dân, tác động mạnh mẽ đến phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong, giai đoạn 2015 - 2020.

Trong những năm gần đây, trí thức tham gia hoạt động KH&CN của tỉnh ngày càng tăng; từ năm 2016 đến nay đội ngũ trí thức KH&CN của tỉnh đã chủ trì thực hiện hàng ngàn nhiệm vụ KH&CN cấp nhà nước, cấp bộ, cấp tỉnh và cấp cơ sở trên hầu hết các lĩnh vực KH&CN, hiệu quả ngày càng cao; năng lực nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao các tiến bộ khoa học – kỹ thuật phục vụ sản xuất và đời sống nhân dân có tiến bộ rất rõ rệt, kết quả thực hiện nhiệm vụ KH&CN tốt hơn trước đây, đã đóng góp tích cực vào phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Đội ngũ trí thức công tác trên các lĩnh vực đã phát huy tốt vai trò và khả năng của mình, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp chung, thực sự là nòng cốt trong hoạt động nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ; triển khai ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ vào sản xuất, đời sống, giải quyết được khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của các cấp, các ngành; cung cấp nhiều luận cứ khoa học phục vụ cấp uỷ đảng, chính quyền tỉnh trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và quyết định quy hoạch, kế hoạch, hoạch định chính sách, phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong thời gia qua một cách đúng đắn và hiệu quả.

Đội ngũ trí thức làm công tác lãnh đạo, quản lý đã phát huy tốt tri thức được đào tạo, kinh nghiệm hoạt động thực tiễn, là nòng cốt quan trọng hoạch định, lãnh đạo, tổ chức thực hiện các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng – an ninh, nâng cao hiệu lực hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị;

Thể chế hoá nhiều chủ trương của Đảng, chủ trương lãnh đạo của tỉnh; đề xuất với trung ương nhiều vấn đề để phát triển tỉnh Thanh Hoá, nhất là trong thời gian gần đây; chỉ đạo các cơ quan chức năng của tỉnh tham mưu phối hợp với các viện nghiên cứu, các trường đại học, các tổ chức tư vấn quốc tế, các bộ, ban, ngành liên quan giúp Thanh Hóa giải quyết những vấn đề lớn, vấn đề phức tạp, các nhiệm vụ có tính chiến lược phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Đặc biệt, trong thời gian qua, đội ngũ trí thức của tỉnh đã tích cực tham gia xây dựng, góp ý sửa đổi Luật và nhiều văn bản có tính quy phạm pháp luật của trung ương và của tỉnh, góp ý cho Văn kiện đại hội đảng các cấp; chủ động, tích cực thực hiện phần nhiệm vụ tỉnh được phân công và tổ chức nhiều hình thức để trưng cầu góp ý kiến rộng rãi của cấp ủy, chính quyền các cấp, các cơ quan, tổ chức với Đề án làm cơ sở để Ban chỉ đạo xây dựng Đề án hoàn thiện trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 58-NQ/TW ngày 5/8/2020 về "Xây dựng và phát triển tỉnh Thanh Hoá đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045".

Đội ngũ trí thức KH&CN trong tỉnh đã có đóng lớn vào phát triển tổ chức và hình thành thị trường khoa học, công nghệ, phát triển hoạt động sở hữu trí tuệ, hoạt động tiêu chuẩn, đo lường chất lượng, áp dung tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, công cụ cải tiến năng suất, hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến trong hoạt động quản lý, sản xuất, kinh doanh tạo nên sức phát triển của nền kinh tế.

Chỉ tính riêng trong hệ thống Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Thanh Hoá, trong 10 năm trở lại đây đã thực hiện gần 400 nhiệm vụ KH&CN, góp phần giải quyết nhiều yêu cầu bức thiết của xã hội và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, nhiều đề tài, dự án có giá trị, góp phần phát triển nông nghiệp, nông thôn, nâng cao năng lực cộng đồng, xóa đói giảm nghèo và thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Giúp cấp ủy, chính quyền các cấp xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng về KH&CN, giáo dục và đào tạo, phát triển đội ngũ trí thức và một số lĩnh vực kinh tế, xã hội khác.

Điển hình như: tư vấn thành công hàng trăm dự án quy hoạch xây dựng, quy hoạch nông thôn, đô thị; những vấn đề lớn về văn hóa, lịch sử; những vấn đề về thủy lợi, công trình, hồ đập, cầu đường. Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh đã chủ trì huy động lực lượng trí thức trong tỉnh thực hiện thành công hàng trăm nhiệm vụ tư vấn, phản biện xã hội, góp phần nâng cao chất lượng các chương trình, đề án và những chính sách do Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh, các địa phương ban hành trong 2 nhiệm kỳ vừa qua.

Kết quả tư vấn, phản biện được đánh giá cao, coi đây thật sự là một kênh thông tin quan trọng, là cơ sở khoa học, thực tiễn và xã hội quan tâm phục vụ quyết định của lãnh đạo tỉnh đối với các cơ chế, chính sách, chương trình, đề án được giao nhiệm vụ tư vấn, phản biện.

Ngoài ra, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh với vai trò là thành viên của Mặt trận Tổ quốc tỉnh đã tích cực tham gia góp ý, phản biện các đề án, dự thảo luật, giúp UBMTTQ tỉnh và Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh có thêm thông tin, căn cứ, số liệu khi đóng góp vào các dự thảo luật;

Đồng thời, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh cũng cử đại diện là cán bộ, hội viên của các hội chuyên ngành tham gia các Hội đồng thẩm định cấp tỉnh các đề án, dự án do các sở, ngành, huyện, thị xã, thành phố xây dựng.

1.3. Đóng góp của đội ngũ trí thức của tỉnh trong lĩnh vực nông, lâm, thủy sản

Đội ngũ trí thức trong tỉnh đã chọn lọc, đưa nhiều giống cây trồng, vật nuôi có năng suất cao, chất lượng tốt phù hợp với điều kiện của tỉnh; đưa kỹ thuật canh tác tiên tiến vào sản xuất.

Kết quả đóng góp của đội ngũ trí thức trong nhiều năm qua đã làm thay đổi căn bản nền sản xuất nông nghiệp của tỉnh từ sản xuất quy mô nhỏ, năng suất hiệu quả thấp sang sản xuất hàng hóa, phát triển toàn diện với năng suất, chất lượng, hiệu quả cao hơn rõ rệt.

Cụ thể như: Đạt kết quả bước đầu trong việc tích tụ và tập trung đất đai; hình thành nhiều vùng sản xuất hàng hóa quy mô lớn, công nghệ cao, theo chuỗi giá trị ; một số dự án qui mô lớn được triển khai thực hiện; tốc độ tăng giá trị sản xuất bình quân đạt 3%/năm; cơ giới hóa, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ mới được đẩy mạnh;

Chăn nuôi chuyển biến rõ nét về tổ chức sản xuất, chuyển mạnh sang chăn nuôi tập trung, ứng dụng công nghệ cao; tập trung vào phát triển rừng gỗ lớn cung cấp nguyên liệu cho chế biến, tỷ lệ che phủ rừng năm 2020 đạt 53,4%; đã hình thành được vùng nuôi trồng thủy sản cơ bản vững chắc; nâng cao năng lực khai thác, đánh bắt xa bờ; đảm bảo các dịch vụ hậu cần.

Những tiến bộ về tổ chức sản xuất nông, lâm, thủy sản đã làm thay đổi căn bản về chất trong sản xuất nông nghiệp, nâng cao đời sống nhân dân, đổi mới bộ mặt nông thôn và là cơ sở quan trọng để đẩy mạnh chuyển dịch sản xuất nông nghiệp, kinh tế nông thôn, góp phần cùng với các lĩnh vực khác tạo đà quan trọng để nền kinh tế của tỉnh chuyển hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

1.4. Đóng góp của đội ngũ trí thức của tỉnh trong lĩnh vực công nghiệp

Đội ngũ trí thức hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp đã đề xuất nhiều phương án chuyển đổi mô hình quản lý, dự án đầu tư phát triển công nghiệp – xây dựng; đưa vào áp dụng công nghệ mới nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, phát triển sản phẩm mới, tăng năng suất, hạ giá thành sản phẩm, góp phần thúc đẩy tăng tốc độ tăng trưởng của ngành công nghiệp và thúc đẩy tiến trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá.

Nhờ những đóng góp nêu trên mà sản xuất công nghiệp của tỉnh đã chuyển sang mô hình sản xuất hàng hóa theo cơ chế thị trường, có sự định hướng quản lý của nhà nước với nhiều thành phần kinh tế tham gia.

Trên địa bàn tỉnh đã hình thành 4 khu kinh tế, khu công nghiệp (Tứ Sơn: Khu kinh tế Nghi Sơn, Sầm Sơn - Thành phố Thanh Hóa, Lam Sơn – Sao Vàng, Bỉm Sơn – Thạch Thành, nay là 4 trung tâm kinh tế động lực), nhiều cụm công nghiệp, làng nghề tập trung đã hình thành nhiều cơ sở sản xuất công nghiệp quy mô lớn như: Giá trị sản xuất công nghiệp tăng nhanh: Nếu như giai đoạn 2011 - 2015 tăng bình quân 13,7%/năm, thì giai đoạn 2016 - 2020 giá trị sản xuất công nghiệp tăng trưởng đột phá, bình quân tăng 20,1%/năm; năm 2020 đạt 144.532 tỷ đồng, gấp 2,5 lần năm 2015.

Đã hoàn thành và đưa vào hoạt động nhiều cơ sở công nghiệp mới , đặc biệt là Liên hợp lọc hoá dầu Nghi Sơn (một trong 3 dự án công nghiệp lớn nhất cả nước); đang triển khai xây dựng một số dự án quy mô lớn tạo tiền đề cho tăng trưởng kinh tế giai đoạn tới.

Sự phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp đã tạo nên chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu kinh tế của tỉnh chuyển mạnh từ nông nghiệp chiếm tỷ trọng cao sang hướng phát triển mạnh công nghiệp - dịch vụ, với cơ cấu công nghiệp (48,2%) – dịch vụ (32,2%) - nông nghiệp (8,9%) và đã tạo nên nhiều việc làm tại chỗ, thu hút được nhiều lao động từ khu vực nông nghiệp, nông thôn, góp phần chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu lao động trong tỉnh.

1.5. Đóng góp của đội ngũ trí thức của tỉnh trong lĩnh vực văn hóa

Đã tập trung làm tốt nhiệm vụ tham mưu đề xuất, tư vấn, phản biện và giám định xã hội, thực hiện nhiệm vụ phát triển văn hóa và con người theo chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; tích cực tiếp thu và truyền bá những giá trị văn hóa tiên tiến, xây dựng hình ảnh tốt đẹp về đất và người Thanh Hóa, xây dựng môi trường văn hóa trong xã hội, đấu tranh chống sự xuống cấp về đạo đức, lối sống, tiêu cực và tệ nạn xã hội;

Đội ngũ trí thức công tác và có năng lực hiểu biết lĩnh vực này đã có đóng góp rất lớn vào việc bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa truyền thống của dân tộc; tổ chức thành công nhiều sự kiện chính trị, văn hóa, lịch sử lớn. Di sản vật thể và phi vật thể trên địa bàn tỉnh được kiểm kê và đưa vào kế hoạch trùng tu, tôn tạo, khôi phục và bảo tồn, phát triển; đề xuất, đầu tư tu bổ nhiều di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng, hoàn thiện nhiều hồ sơ khoa học đề nghị Chính phủ, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch công nhận thêm nhiều di sản văn hóa cấp quốc gia và cấp quốc gia đặc biệt; đề xuất UNESCO công nhận di sản thế giới Thành Nhà Hồ.

Nhận xét chung: Những thành tựu đạt được của tỉnh trong thời gian qua, nhất là trong 5 năm gần đây là công sức của toàn hệ thống chính trị, của nhân dân, trong đó có đóng góp to lớn, quan trọng của đội ngũ trí thức.

Nhìn một cách tổng thể, đội ngũ trí thức Thanh Hoá thời gian qua đã có những bước phát triển và đóng góp to lớn trong công cuộc xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Trong đó Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh là một trong những tổ chức giữ vai trò nòng cốt trong việc tập hợp, đoàn kết, động viên, phát huy sức sáng tạo của đội ngũ trí thức trong tỉnh tích cực tham gia giải quyết các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; giáo dục chính trị, tư tưởng, bồi dưỡng lòng yêu nước, trách nhiệm công dân và tính tích cực xã hội đối với cán bộ, hội viên, tạo dựng môi trường đoàn kết trong đội ngũ trí thức KH&CN;

Tích cực tham mưu, đề xuất với tỉnh những vấn đề lớn về chủ trương, đường lối, chính sách; chủ động đẩy mạnh hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội, cung cấp luận cứ khoa học, thực tiễn và dư luận xã hội đối với các chương trình, đề án, dự án lớn trước khi cấp có thẩm quyền quyết định.

Đội ngũ trí thức KH&CN đã có nhiều đóng góp trong việc tuyên truyền, phổ biến kiến thức khoa học, công nghệ; đẩy mạnh nghiên cứu ứng dụng góp phần xã hội hóa công tác giáo dục - đào tạo, nâng cao dân trí, đào tạo nguồn nhân lực và bồi dưỡng nhân tài, chăm sóc sức khỏe, bảo vệ môi trường, xóa đói, giảm nghèo.

Đội ngũ trí thức KH&CN còn là lực lượng quan trọng thúc đẩy phong trào lao động sáng tạo, áp dụng có hiệu quả những tiến bộ KH&CN vào sản xuất, đời sống cũng như trong việc tổ chức các giải thưởng, hội thi, cuộc thi sáng tạo kỹ thuật; chú trọng tôn vinh các tập thể, cá nhân tiêu biểu có nhiều đóng góp về KH&CN.

Bên cạnh những đóng góp của đội ngũ trí thức đối với sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhận thức chung từ một số cuộc hội thảo do tỉnh tổ chức cho thấy, đội ngũ trí thức trong tỉnh còn có một số tồn tại, hạn chế sau:

Những hạn chế trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh có nguyên nhân xuất phát từ những hạn chế, yếu kém về năng lực, trí tuệ, tâm huyết trong thực hiện chức trách nhiệm vụ được giao và thực hiện nghĩa vụ, bổn phận chưa đầy đủ, thiếu tâm huyết của một bộ phận trong đội ngũ trí thức đối với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Nguyên nhân ảnh hưởng đến hạn chế của sự đóng góp của đội ngũ trí thức của tỉnh từ xuất phát từ cấp ủy, chính quyền còn hạn chế trong: công tác lãnh đạo, chỉ đạo và xây dựng, phát triển đội ngũ trí thức; công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức; chưa có những giải pháp thích hợp, đầy đủ để phát huy hết tiềm năng của đội ngũ trí thức của tỉnh.

Nguyên nhân nội tại đội ngũ trí thức: thiếu lực lượng cán bộ lãnh đạo, quản lý giỏi, có trình độ chuyên môn sâu ở một số lĩnh vực chủ chốt; trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực quản lý, kỹ năng của một bộ phận cán bộ công chức đã được đào tạo, bồi dưỡng theo chương trình, kế hoạch nhưng chưa vận dụng kiến thức đào tạo, bồi dưỡng vào thực tiễn công tác, thiếu tinh thông nghề nghiệp, đạo đức công vụ; thiếu chuyên gia đầu ngành, những nhà khoa học giỏi, tâm huyết;

Cơ cấu đội ngũ trí thức còn bất hợp lý về ngành nghề; khả năng sáng tạo, năng lực thực tiễn của một bộ phận trí thức còn hạn chế; số lượng đề tài, dự án khoa học được nghiên cứu và áp dụng vào thực tiễn chưa nhiều; nhận thức về vị trí, vai trò của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh còn hạn chế; công tác tập hợp, đoàn kết, phát huy sức sáng tạo của đội ngũ trí thức trong tỉnh vẫn còn một số mặt hạn chế, yếu kém.

Để khắc phục các mặt hạn chế, yếu kém, phát huy đóng góp của đội ngũ trí thức đối với địa phương trong thời gian tới, ngoài việc địa phương phải tập trung quyết liệt khắc phục thì dưới góc độ chung của cả nước nhằm góp phần để đội ngũ trí thức cả nước nói chung và trí thức các địa phương nói riêng (trong đó có đội ngũ trí thức Thanh Hóa) thực hiện thắng lợi Kết luận số 52-KL/TW ngày 30/5/2019 của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 (khóa X) về xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành quan tâm giải quyết một số đề nghị sau.

Từ thực tiễn của Thanh Hóa, tôi xin đề nghị với Chính phủ, các bộ, ngành một số vấn đề cần quan tâm:

Đối với Chính phủ: Đề nghị Chính phủ chỉ đạo rà soát, sửa đổi, bổ sung hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến phát triển đội ngũ trí thức và đảm bảo các điều kiện để thực hiện; cơ chế tuyển dụng, đãi ngộ và thu hút nhân tài đảm bảo đồng bộ, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn là tiền đề quan trọng để có thể phát huy tốt vai trò của lực lượng trí thức Việt Nam trong thời đại công nghiệp 4.0.

Đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quan tâm chỉ đạo các bộ, ngành có liên quan tham mưu thể chế hoá đầy đủ các quan điểm của Đảng về vị trí, vai trò của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật ở trung ương và địa phương đáp ứng với yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn mới. Tránh tình trạng việc thể chế hoá chậm trễ và có những điểm gây nghẽn, phức tạp, không thực hiện được như giai đoạn vừa qua trong triển khai nội dung của Chỉ thị số 42-CT/TW của Bộ Chính trị.

Có một vấn đề thực trạng là: Các cơ quan tham mưu cho UBND tỉnh ở các địa phương thường so sánh về bộ máy tổ chức, về nhiệm vụ được cấp ủy, chính quyền các tỉnh giao cho Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật của địa phương mình, không thống nhất với quy định chung; bên cạnh nhiều địa phương quan tâm và thực hiện đúng theo quy định của Chính phủ và hướng dẫn của Bộ Nội vụ (tại Công văn số 327/BNV-TCPCP, ngày 19/01/2012), song cũng nhiều địa phương không thực hiện thống nhất quy định trên, gây rất nhiều khó khăn cho hoạt động của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật (một tổ chức được Đảng, nhà nước xác định là tổ chức chính trị - xã hội).

Vì vậy, đề xuất của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật một số tỉnh về bộ máy tổ chức, biên chế chưa được các ngành có trách nhiệm trong tỉnh tham mưu thực hiện theo quy định của Trung ương và vẫn cứ giữ như tình trạng nhiều năm qua (như khi các quy định mới của Trung ương chưa ban hành).

Chúng tôi đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành và các cơ quan có liên quan sớm có biện pháp khắc phục tình trạng trên (Nội dung này đã được cập nhật thông tin về vấn đề thực trạng tổ chức bộ máy và biên chế các liên hiệp hội địa phương nêu trong Đề án "Tổ chức bộ máy, hoạt động của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam” mà Liên hiệp hội Việt Nam báo cáo với Ban Bí thư.

Đối với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam: Đề nghị Đảng đoàn, Đoàn Chủ tịch Hội đồng Trung ương Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam cần tăng cường phối hợp với các bộ, ngành trung ương tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ các văn bản thể chế hoá chủ trương lãnh đạo của Đảng đối với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật ở trung ương và địa phương, thể hiện được vị trí, vai trò của một tổ chức chính trị - xã hội của đội ngũ trí thức KH&CN của đất nước; kịp thời giải quyết các vấn đề còn nhận thức khác nhau về hoạt động của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật ở trung ương và địa phương (là nguyên nhân gây ách tắc, khó khăn trong vấn đề triển khai các chủ trương của Đảng về công tác hội như trong thời gian qua).

Đề nghị Đảng đoàn Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam làm việc với các Tỉnh uỷ, Thành uỷ triển khai các chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước về hoạt động của Hội; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, giúp các Liên hiệp hội địa phương có điều kiện để khắc phục những tồn tại, hạn chế, tạo điều kiện để công tác của các hội địa phương được thuận lợi hơn.